Американската Канцеларија за контрола на странски средства (ОФАК) ја продолжи делумната лиценца за руската компанија „Лукоил“, овозможувајќи ѝ да ги извршува одредени меѓународни операции до 29 април 2026 година. Одлуката привлекува големо внимание во регионот затоа што директно влијае врз работата на бензинските станици на „Лукоил“ во повеќе земји, меѓу кои и Србија.
Според ОФАК, целта на продолжувањето на лиценцата е да се избегнат негативни последици по потрошувачите и снабдувачите кои вршат редовни трансакции со малопродажните пумпи. Иако тие можат да продолжат со работа, приходите не смеат да бидат префрлувани во Русија, која од 2022 година е под санкции на САД и Европската Унија.
Американски медиуми јавуваат дека прашањето дали лиценцата важи и за пумпите во Србија е испратено до ОФАК, како и до белградското претставништво на „Лукоил“. Српскиот претседател Александар Вучиќ, пак, изјави дека компанијата ќе може непречено да продолжи со малопродажба. Тој потсети дека „Лукоил“ има 112 пумпи и два магацини во Србија и увезува околу 100.000 тони нафтени деривати годишно.
„Добра вест е што лиценцата е продолжена. Пумпите ќе работат со увезени нафтени производи“, изјави Вучиќ за телевизијата „Пинк“, додавајќи дека станиците се рамномерно распоредени низ земјата, а само девет отсто се во Белград.
Одлуката на ОФАК доаѓа во период на интензивни дипломатски и енергетски активности. Во неделата, претставникот на американскиот претседател Доналд Трамп, Стив Виткоф, престојуваше во Москва на разговори со Владимир Путин за можните механизми за запирање на војната во Украина.
Во меѓувреме, пазарната иднина на меѓународните средства на „Лукоил“ останува неизвесна. „Гунвор“, еден од најголемите трговци со нафта, се повлече од планот за нивно купување откако Вашингтон се спротивстави на договорот, оценувајќи ја компанијата како премногу зависна од Кремљ. Според извори на „Ројтерс“, унгарскиот „МОЛ“ покажал интерес за преземање на рафинерии и бензински станици на „Лукоил“ во Европа, како и удели во производни капацитети во Казахстан и Азербејџан. Дополнително, интерес било најавено и за рускиот удел во „Нафтената индустрија на Србија“.
Меѓународната подружница на „Лукоил“, со седиште во Виена, контролира рафинерии во Европа, како и удели во нафтени полиња во Ирак, Мексико, Казахстан и Узбекистан.
Белата куќа, Министерството за финансии на САД и „МОЛ“ не одговорија на барањата за коментар.
