Промената на времето може да доведе до срцеви и психолошки проблеми
На 27 октомври часовниците во многу земји во Европа ќе се вратат еден час порано, со што ќе се означи крајот на летното сметање на времето.
Оваа сезонска промена на времето се случува двапати годишно – на пролет, кога часовниците се поместуваат еден час нанапред, се оди на летно сметање на времето, а наесен се враќа на стандардното сметање на времето.
Иако промената на времето е стандардизирана практика со години и е вообичаена во поголемиот дел од Европа и САД, како и во делови од Канада, Австралија и Латинска Америка, здравствените експерти предупредуваат дека тоа може да биде штетно за благосостојбата на луѓето.
Претходно, оваа недела, тим од истражувачи за спиење од Британското здружение за спиење објавија изјава во која ја повикува владата на Обединетото кралство да ја укине промената на часовникот двапати годишно.
Изјавата, објавена во списанието „Journal of Sleep Research“, препорачува воведување стандардно време во текот на целата година, бидејќи е поблиску до „природните циклуси светло-темно на денот и ноќта“.
„Враќањето на трајното стандардно време би значело дека нашите часовници ќе бидат тесно усогласени со сончевото време, и додека ова би значело порано зајдисонце во лето, ќе има дополнителни здравствени придобивки од подобрувањето на спиењето и деноноќното подесување поради поголема изложеност на утринска сончева светлина од есен до пролет“, рече Малколм фон Шанц, професор по хронобиологија на Универзитетот Нортамбрија и член на Центарот за истражување на спиењето Нортумбриа.
Истражувачите додаваат дека одржувањето на добар режим на спиење и изложувањето на природна дневна светлина наутро се важни компоненти на човековото здравје и дека нарушувањето на кој било од овие фактори може да доведе до негативни здравствени последици.
„Ако не сте изложени на утринска светлина, тогаш не го регулирате вашиот телесен часовник, а има навистина одредено време наутро кога ви треба изложување на светлина за да го регулирате часовникот на телото и да ви овозможи доволно сон навечер“, изјави за Euronews д-р Меган Крафорд, виш предавач по психологија на Универзитетот во Стратклајд и главен автор на изјавата.
„Ако не го правите тоа, некако ја палите свеќата на двата краја, а потоа губите сон навечер, добивате неквалитетен сон, а неквалитетниот сон е поврзан со многу здравствени последици, и психички и физички“, додаде таа.
Една од главните причини зошто експертите се за укинување на зимското и летното сметање на времето е неговото влијание врз човечкиот деноноќен ритам.
Деноноќниот ритам е биолошкиот часовник на телото, кој работи на 24-часовен циклус и, според истражувачите, игра улога во регулирањето на основните телесни функции, вклучувајќи го спиењето, ослободувањето на хормоните, метаболизмот и расположението.
Нарушувањата кои произлегуваат од зголемувањето или намалувањето на еден час сон го нарушуваат природниот циклус на спиење и влијаат на овие функции.
Крафорд објасни дека додека во лето, кога изгрејсонцето е сè уште многу рано, промената на времето „не е навистина важна“, во другите сезони тоа не е важно.
„Во текот на пролетта и есента, изгрејсонцето е малку подоцна, така што станувањето еден час порано може да нè подигне во темнина. И тоа е навистина проблематично бидејќи ни треба утринска сончева светлина за да го регулираме часовникот на нашето тело и за оптимален сон“, вели таа.
Друга студија на истражувачи во Финска покажа дека хоспитализирањата поради мозочен удар се зголемиле во првите два дена по промената на времето.
Студиите, пишува БГНЕС, исто така, ја поврзуваат промената на времето со зголемување на менталните здравствени проблеми и нарушувања на расположението, особено кај ранливите луѓе, вклучително и зголемување на бројот на самоубиства во неделите по почетокот на летното сметање на времето.
Крафорд го припиша противењето на прекинот на промената на времето на „неразбирање“, нагласувајќи дека придобивките од продолжената вечерна дневна светлина во лето ќе останат без оглед на тоа дали се користи летното сметање на времето.
