климатски промени

СЗО предупредува: Смртноста од високите температури драстично се зголемува, климатската неакција веќе убива милиони луѓе годишно

Нов глобален извештај на Lancet Countdown on Health and Climate Change 2025, изработен во соработка со Светската здравствена организација (СЗО), предупредува дека продолжената зависност од фосилни горива и неуспехот да се адаптираме на потоплиот свет веќе имаат разорни последици по здравјето на луѓето.Светската здравствена организација и нејзините партнери повикаа заштитата на човечкото здравје да стане централниот двигател на климатската акција. Новиот извештај на Lancet Countdown 2025 покажува дека 12 од 20 клучни индикатори за здравствени ризици достигнале рекордни нивоа, што укажува дека климатската неакција веќе чини човечки животи, ги оптоварува здравствените системи и ја поткопува глобалната економија.„Климатската криза е и здравствена криза. Секој дел од степенот на затоплување носи загубени животи и егзистенции“, изјави д-р Џереми Фарар, помошник-директор на СЗО за унапредување на здравјето и превенција на болести.„Овој извештај јасно покажува дека неакцијата убива луѓе сега, во сите земји. Но, климатската акција е и најголемата можност за здравствен напредок – почист воздух, поздрава исхрана и поотпорни здравствени системи можат да спасат милиони животи денес и да ги заштитат идните генерации.“Меѓу клучните наоди:Зголемен број жртви од топлотни бранови: смртноста поврзана со високи температури е зголемена за 23 отсто од 1990-тите, со просечно 546 000 смртни случаи годишно.Глад и несигурност: сушите и топлотните бранови во 2023 година оставиле дополнителни 124 милиони луѓе со умерена или тешка прехранбена несигурност.Економска загуба: изложеноста на топлина во 2024 година предизвикала губење на 640 милијарди работни часови, што е еквивалентно на 1,09 трилиони американски долари.Фосилните субвенции ја надминуваат климатската поддршка: владите потрошиле 956 милијарди долари на субвенции за фосилни горива – трипати повеќе од годишната сума ветена за поддршка на климатски ранливите земји.Извештајот нагласува дека брзото укинување на фосилните горива во корист на чиста енергија и ефикасна потрошувачка останува најмоќниот механизам за забавување на климатските промени и спасување животи.

Свет | пред 1 месец

САД и ЕУ се ентузијасти за климатскиот договор; Сиромашните земји: За настоа е навреда

Земјите во развор кои припаѓаат на Глобалниот југ и активистите за заштита на животната средина го осудија договорот COP29 постигнат на самитот на ОН за климата, а договорот беше пофален и бранеше од Соединетите Американски Држави, Германија и други. Во раните утрински часови во неделата, делегатите на COP29 се согласија да обезбедат годишно 1,3 трилиони долари за посиромашните земји за да им помогнат во борбата против климатските промени, од кои околу 300 милијарди долари ќе дојдат од богатите, индустријализирани нации.Договорот од 300 милијарди долари за најбогатите земји е „шега“ и „навреда“, рече претставникот на Нигерија на разговорите. Претставникот на Индија протестираше, велејќи дека не може да се согласи со одлуката бидејќи обврските се прениски.„Не можеме да го прифатиме тоа“, рече тој. Критиките не можат да го сменат постоечкиот договор. Сепак, коментарите најверојатно ќе бидат внесени во записникот.На COP29, домаќинот Азербејџан брзо го запечати клучниот текст, оставајќи некои држави да се чувствуваат настрана и игнорирани.Претставникот на Боливија се пожали дека земјите во развој се оставени да се соочат со сопствената мака во климатската криза. Тој тврди дека влегуваме во доба во која секој ќе се грижи само за спас на сопствената кожа. Тој рече дека индустријализираните земји имаат историска одговорност за глобалното затоплување и затоа помошта за климата не е чин на добротворност, „туку законска обврска“.Климатските групи го нарекоа договорот за финансирање од 300 милијарди долари за богатите, дизајниран да им помогне на земјите во развој да се борат со ефектите од глобалното затоплување, „капка во океанот“ на нивото на морската вода што веќе расте.Високиот специјалист за климатска отпорност на ActionAid, Захра Хдиду, го опиша текстот на договорот како „целосна катастрофа и фарса“, додавајќи дека „поплавите и сушите го пустошат глобалниот југ, најавената цел останува капка во океанот во споредба со милијардите потребни за им помогне на заедниците погодени од климата во адаптацијата и закрепнувањето“.Групата за борба против сиромаштијата Christian Aid, исто така, го критикуваше договорот COP29.„Луѓето од Глобалниот југ дојдоа на овие разговори барајќи чамец за спасување од климатската криза. Но, сè што добија беше штица од дрво за да ја зграпчат“, рече портпаролот во изјавата. „Овој самит беше киднапиран од богатите земји кои не преговараа со добра волја. Цената на нивните постапки овде ќе се плати со животите на ранливите луѓе на првите борбени линии на климатскиот колапс“, посочи тој.

Свет | пред 1 година