закон за јазици

Одлука за Законот за јазици ќе има за два-три месеци, ќе се слушаат прво мислењата на експертите

Уставниот суд нема да одлучува за уставноста на Законот за јазиците. На денешната седница со пет гласа „за“ и еден „против“ одлучија дека прво треба да се одржи подготвителна седница. Судијката Добрила Кацарска беше за одма да се донесе одлука.Тоа значи да повикаат експери за да ги слушнат нивните мислења, а потоа да одржат седница и да одлучуваат.„Дали за еден, два, три месеци плус или минус, овој суд ќе донесе одлука“, рече претседателот на Уставниот суд Дарко Костадиновски.

Македонија | пред 11 месец

Не може „повредените чувства” на Албанците да бидат поважни и повредни од чувствата на Македонците, вели професорката Груевска-Маџоска

Д-р Симона Груевска-Маџоска професорка од Институтот за македонски јазик „Крсте Мисирков“ го искоментира Законот за употреба на јазиците. Таа упати апел да се почитува мислењето на Венецијанската комисија во кое стои дека Законот оди премногу далеку, наметнувајќи нереални обврски на институциите, особено што се предвидува употребата на албанскиот јазик во судските постапки, кои се формулирани на толку широк начин што сигурно би барале повеќегодишна подготовка да биде целосно спроведена.„Прво, Македонците во Македонија не се етничка заедница, па Албанците да бидат втора., како што пишале во писмото албанските интелектуалци. Македонците се државотворен народ. Второ, Охридскиот рамковен договор е целосно имплементиран во Уставот уште во 2001 година. Сѐ што е донесено подоцна, вклучително и Законот за употребата на јазиците („во духот на Охридскиот рамковен договор”), е надвор од него. Трето, мислењето на Венецијанската комисија, како советодавно тело на Советот на Европа, мора да се почитува, ако сакаме да бидеме европска држава“, напиша Груевска-Маџоска.Професорката додаде: „Четврто, не може јазик што не го разбираат 75 % од населението во Македонија да биде на исто рамниште со македонскиот. Невозможно е и државните институции ќе се блокираат. Петто, не може „повредените чувства” на Албанците да бидат поважни и повредни од чувствата на Македонците. Шесто, албанските интелектуалци треба да се засрамат од писмото што го потпишале, ако се вистински интелектуалци. Седмо, сигурно им е многу тешко на ДУИ во опозиција, откако во 2001 ја нападнаа сопствената држава како терористи и потоа 23 години удобно си седеа во фотелјите на власт и знаеме што правеа. Сега се закануваат пак со војна, што значи мир во Македонија ќе има само ако терористите се на власт“.Груевска-Маџоска  порача: „не иде така, другари!“

Македонија | пред 1 година

(Видео) ДУИ без Ахмети и Груби тргна да стражари пред Уставен, ВМРО-ДПМНЕ им кажаа да не се мрзнат и прават фешти

Активисти на ДУИ се собраа пред Уставниот суд и, како што најави партискиот функционер, Арбер Адеми, ќе останат таму до среда, 11 декември, кога треба да се одржи седницата за Законот за употреба на јазиците. На стражарење, не беа видени лидерот Али Ахмети и неговиот човек од доверба, кој е ексфункционер, Артан Груби.– Собрани сме тука за да го подигнеме нашиот глас за прашања што ги засега темелите на еднаквоста на нашата мултиетничка држава. Ова не е обичен ден, ниту обичен повик. Денес повеќе од кога било е моментот да останеме обединети за да го заштитиме тоа што сме го добиле со многу труд и жртвување. На 11 декември Уставниот суд има закажано седница за разгледување на уставноста на Законот за јазици кој не е само правен акт туку е симбол на Охридскиот договор и во него е втемелена јазичната еднаквост, изјави Адеми дополнувајќи дека укинувањето на законот значи уривање на еден од кучните столбови на овој договор.Според Адеми, „владеачката коалиција без легимитет наместо да се работи за заедничка иднина, таа разденува и напаѓа.– Ова не е прашање на обичен закон, туку е прашање за нашите права како рамноправни граѓани, нашиот идентитет и иднина како општество, нашата иднина. Охридскиот мировен договор е нашата гаранција за праведно и еднакво општество. Од денес ќе останеме тука пред Уставниот суд ден и ноќ, на мирен начин да ти заштитиме нашите права и да осигураме дека нема ниту една одлука да го уништи она што го изградивме со жртвување. Ова не е иницијатива на една политичка партија, нагласи Адеми.За деталите од денешното сценарио и она што вечерва ДУИ го прави внимателно упатуваме да ја слушнат денешната изјава на премиерот Мицкоски кој јасно ги отцртува нивните намери до последниот аспект, велат од ВМРО-ДПМНЕ.„ДУИ на овој начин сеат магла иако знаат дека во среда нема да се случи ништо. И откако нема да се случи ништо ќе треба да кажат дека ДУИ ја спасиле работата. А во суштина протестите се политичарите замешани во криминал од ДУИ против судиите на ДУИ. Нашиот совет е да не мрзнат и да не прават фешти кои се гол ПР. Само треба на СДСМ да му се јават со кои ја крадеа Македонија“, се наведува во соопштението од владејачката партија.Реакцијата на ДУИ доаѓа откако пред Уставниот суд попладнево се собраа активисти на ДУИ, кои, како што најави партискиот функционер Арбер Адеми, ќе останат таму до 11 декември кога треба да се одржи седница за Законот за употреба на јазиците.

Македонија | пред 1 година

Тензично со Законот за јазици: професори Албанци со писмо до устсавните судии бараат да не се укинува како што барал Мицкоски

Со писмо на кое потпишани се универзитетски професори од албанска националност, се бара од Уставниот суд, во среда, да не се укинува службената употреба на албанскиот јазик. На него се потпишани 250 лица, бидејќи се сомневаат дека уставните судии ќе донесат политички мотивирана одлука.„Од она што сме имале можност да го слушнеме од вас, почитувани судии, како и од некои високи политички претставници (како на пример, изјавите на премиерот Мицкоски, кој тврди дека ќе се укинат само два-три члена од Законот), имаме причина да се сомневаме дека можете да станете учесници во остварување сценарио со политички мотиви, кое го има за цел токму она што отворено се декларира на највисоко државно ниво. Со оглед на уставната позиција и улогата што вие ја имате како претставници на највисоката правна институција, која според Уставот е независна и без политички влијанија, продолжуваме да се надеваме дека нема да дозволите остварување на вакви сценарија кои ги повредуваат чувствата на секој албански државјанин. Ваквата постапка би ја поткопала довербата на граѓаните, особено на Албанците, во функционирањето на институцијата што ја застапувате и од која се очекува да носи одлуки самостојно, според сопствени убедувања, врз основа на Уставот и законите, а не според политички влијанија, од која било страна да доаѓале тие“, се вели во писмото.Уставните судии во среда, 11 Декември за прв пат ќе се поделат по етничка основа. Законот за јазици повторно се заканува да ги запали етничките прашања. Уставните судии Осман Кадриу и Насер Ајдари соопштија дека ќе ја бојкотираат седницата. Тие сметаат дека ќе дојде до надгласување и затоа не сакаат да учествуваат кога се расправа за прашања од албански национален карактер со извесен епилог.Уставен суд не коментира ничии ставови поврзани со предметот за Законот за употреба на јазиците.ДУИ предупреди дека укинување на која било одредба од Законот за употреба на јазиците не е само правен чин, туку директен удар врз стабилноста и мирот на државата, а законот бил темел на меѓуетничката еднаквост и взаемната почит.„Одлука која би го загрозила овој закон би претставувала тешко кршење на Охридскиот договор и враќање назад кон неизвесна и нестабилна иднина“, предупредуваат од ДУИ.Премиерот Мицкоски одговори-нема опасност по безбедноста на државата.„Не постои опасност по безбедноста, ниту некогаш сме дозволиле да постои. Има некои места каде што се состануваат поединци кои сакаат да направат безбедносна тензија. Ние како држава и Влада ќе сториме се за да гарантираме безбедност“, одговори Мицкоски.Претседателот на Уставниот суд, Дарко Костадиновски неодамна во интервју рече дека со Законот за јазиците политиката создаде своевиден правен хаос, кој резултира со политички хаос и недоверба.Закон за употреба на јазиците, со кој се прошири службената употреба на албанскиот јазик во цела држава е донесен во март 2018 година. Указот за прогласување на законот не беше потпишан од поранешниот претседател Ѓорге Иванов. По повтореното гласање, Законот за јазиците беше објавен во Службен весник, но само со потпис на претседателот на Собранието, Талат Џафери. Под името на претседателот на државата, нема потпис.Предметот за Законот за јазиците е составен од 13 иницијативи од различни граѓани, политички партии, здруженија, а е оформен во 2019 година.

Македонија | пред 1 година

ДУИ до САД, ЕУ и НАТО:Дестабилизација доколку се укинат одредби од Законот за јазици

Пред седницата во среда на која пред уставните судии ќе се најде иницијативата на 13 подносители за уставноста на Законот за јазиците, ситуацијата се вжештува.Демократската унија за интеграција на состанок на партиското раководство било оценето дека овие постапки се дел од оркестрирана кампања на како што велат, нелегитимната влада.Го повторија ставот дека ова е сериозна закана за стабилноста на државата.За да го убедат меѓународниот фактор во исправноста на нивниот став, напишаа и испратија писмо до САД, ЕУ и НАТО.ДУИ бара тие да преземат решителна акција за да се спречело поткопување на мирот.,,На 11 декември, Уставниот суд на Македонија го закажа разгледувањето на иницијативите кои ја оспоруваат уставноста на клучните одредби од Законот за јазиците. Постои основана загриженост дека Судот може да укине до осум одредби, со што ќе се загрози интегритетот на законот и ќе се поткопаат темелите на Охридскиот Рамковен Договор. Ваквата одлука ќе го наруши долгогодишниот напредок, ќе ја загрози меѓуетничката хармонија и ќе ја дестабилизира кревката рамнотежа што ја одржува земјата обединета“, тврдат од ДУИ.Ситуацијата се комплицира што уставните судии се поделија по етничка основа.Судиите Осман Кадриу и Насер Ајдари најавија дека ќе ја бојкотираат седницата бидејќи велат, ќе дошло до надгласување.

Македонија | пред 1 година

Хајредини: Невозможно во еднаква службена употреба да биде албанскиот јазик кој не го знаат 80% од граѓаните

Ексминистерот за финансии и политички аналитичар, Џевдет Хајредини, кој сега е дел од Советот за безбедност на претседателката Гордана Сиљановска-Давкова, смета дека албанскиот јазик не може биде еднаков со македонскиот.„Невозможно е да се биде во еднаква службена употреба, во унитарна држава како Македонија, албанскиот јазик, кој речиси 80 отсто од вкупниот број граѓани ниту го зборуваат, ниту го знаат“, напиша Хајредини.За Законот за јазици, се огласи и професорката по право, Мирјана Најчевска.„Меѓународната заедница ни порача дека Законот за јазиците не е добар. Значи треба да се промени.И за тоа треба да се разговара. Секое спротиставување на отворање демократска расправа за овој закон и закани со насилство треба да биде санкционирано како противзаконско и противуставно“, напиша таа во еден статус, па објави следен во кои им се ибраќа на 250-те потписници од албанската академска заедница кои упатија писмо до уставните судии за Законот за јазиците.„Прво, Уставниот суд не смее да донесе никаква одлука без отворање на јавна експертска расправа.Второ, на секој од овие потписници на писмото треба да им се испрати примерок од: 1. Уставот на Македонија; 2. Рамковната конвенција за заштита на малцинствата; 3. Повелбата за регионалните и малцинските јазици 4. Охридскиот рамковен договор; 5. Мислењето на Венецијанската комисија за актуелниот Закон за употреба на јазиците на малцинствата во Македонија; Да им се испратат на: македонски, албвански и англиски; Чисто да бидеме сигурни дека ќе ги прочитаат. А можеби треба и една презентација со објаснивање што всушност кажуваат бидејки очигледно знаат да читаат ама не го разбираат тоа што го читаат“, додаде Најчевска.

Коментари | пред 1 година

Нема фотографија

Иванов: Со договорот од Преспа го негирате македонскиот народ, а со Законот за јазици ја демонтирате државата

Претседателот Ѓорге Иванов пред пратениците говореше за Законот за јазици, Преспанскиот договор и други актуелни теми.„Мнозинството на пратеници во Собранието не ја почитува јавноста. Ги поткопавте Уставот и законите. Се ризикува да имаме дом со разнишани темели. Република Македонија е трајна придобивка на македонскиот народ, а со грчката спогодба се релативизира таа добивка. Преспанската спогодба става крај на нашето постоење. Тврдите дека македонскиот народ живее во минатото, а сакате да го однесете во иднината. Но, народот живее со иднината. Нема никој право да тргува со името и јазикот на Македонија“, рече Иванов.„Законот за јазици е усвоен вон секоја процедура. Злоупотребено е европското знаменце. Го вратив, не го потпишав со низа забелешки, а влста не ги ни виде тие забелешки. Поднесоа кривична приајва, а немаа сила да се потпишат на неа. Зарем со кривична пријава ќе ме натерате да потпишам нешто што не е во согласност со Уставот? Јас ги почитувам сите народи, како албанскиот, така турскиот и останатите. Израз на единството е македонскиот јазик. Доколку противуставниот закон стапи на сила, тогаш македонскиот јазик нема да го обединува нашето општество“, рече Иванов.Пратениците реагираа на говорот од Иванов, а тој рече „Еве си ја покажавте политичката култура, пред дипломатскиот кор“.„Многу учебници по историја ќе бидат забранети. Се најавува дека ќе се забрани етничката припадност во пописот на население. Која е поентата да имаме попис без етничка припадност. Дали со ваков попис се обезвреднува Охридскиот рамковен договор? Зарем се заборава дека без етничка припадност нема Охридски рамковен договор? Слушам за родители кои се прашуваат дали да им пејат македонски песни, за да не ги жигосуваат. Не можете да ја сакате Македонија, а да не ги сакате Македонците и македоснкито народ. Со спогодбата од Преспа се негира македонскиот народ, а со Тиранската платформа и Законот за јазици се демонтира македонската држава“, рече Иванов. 

Македонија | пред 6 години