ЕУ му се заканува на Трамп поради царините: Ќе користиме „базука“, нашето најмоќно оружје


Европската унија соопшти дека е подготвена да го употреби своето најмоќно трговско оружје против Соединетите држави, откако претседателот Доналд Трамп се закани со огромни царини од 25 отсто и рече дека ЕУ е создадена за да ја „измами“ Америка.
„Имаме инструмент против принуда (АЦИ) и ќе бидеме принудени да го користиме“, рече комесарот за земјоделство Кристоф Хансен во Париз по средбата со неговата француска колешка Ани Женевар на саемот „Салон де л’Агрикултура“.
Механизмот што го споменува, т.н Трговската базука на ЕУ беше дизајнирана за време на првиот мандат на Трамп и првично беше наменета како пречка против Кина. Тој ѝ дозволува на Европската комисија да ја ограничи трговијата со услуги доколку оцени дека некоја земја користи царини за стоки за да ја принуди ЕУ да ја промени политиката. Тарифните закани на Трамп спаѓаат во таа категорија, сметаат европските претставници.
Кога ACI беше изгласан во 2023 година, некои европски претставници го нарекоа „базука“. Неговата примена овозможува широк опсег на одмазднички мерки, вклучително и отстранување на заштитата на интелектуалната сопственост и ограничувањата за комерцијална експлоатација – што може да значи забрана за преземање софтвер и користење на услуги за стриминг.
ЕУ, исто така, би можела да ги ограничи странските инвестиции или да го блокира пристапот до европскиот пазар за американските банкарски, осигурителни и финансиски компании. Сепак, и покрај своето искуство со воведување царини за стоки, ЕУ се двоуми да го прошири конфликтот во областа на услугите и интелектуалната сопственост.
Забелешките на Хансен дојдоа еден ден откако Трамп се закани дека ќе воведе огромни царини од 25 отсто „на автомобили и сè друго“, предизвикувајќи бура од гнев во Европа. Политичарите јасно ставија до знаење дека е време за решителен одговор од Брисел.
„Нема да дозволиме да бидеме исплашени, ниту со царини, ниту со закани за нашето законодавство“, рече Бернд Ланге, германски социјалдемократ кој претседава со Комитетот за меѓународна трговија на Европскиот парламент.
„Европската унија не е создадена за да глуми никого“, му одговори полскиот премиер Доналд Туск во објавата на платформата „Икс“.
Заканата на Хансен за употреба на инструментот против принуда (АЦИ) исто така беше значително посилна од претходната позиција на еврокомесарот за трговија Марош Шефчовиќ, кој за време на неговата неодамнешна посета на Вашингтон изјави дека примената на АЦИ е само хипотетичка можност. Трамп планира повторно да воведе царини за челик и алуминиум почнувајќи од 12 март, а уште пошироки мерки би можеле да стапат на сила веќе на почетокот на април. Во тој случај, ескалацијата би можела да биде брза.
„Европската комисија мора брзо да реагира на трговската војна на Трамп“, изјави белгиската европратеничка Кетлин Ван Бремпт, потпретседател на Комитетот за трговија на Европскиот парламент. „Попуштањето на ваквото насилно однесување не е опција. Сега мораме да ги заштитиме европските компании и семејства од последиците на американските мерки“, додаде таа.
Пред да се активира ACI, за што ќе биде потребна поддршка од 15 од 27-те земји-членки на ЕУ, првиот чекор на Унијата ќе биде повторно воведување казнени тарифи кои веќе беа воведени како одговор на првичните тарифи на Трамп – за мотоциклите Харли Дејвидсон, бурбонот Кентаки и сокот од портокал од Флорида. Овие мерки најверојатно ќе се прошират за да го одразат опсегот на новите тарифи на Трамп.
Европските производители на автомобили имаат причина да бидат загрижени – не само затоа што европската царина од 10 проценти е четири пати повисока од американската, туку и поради тврдењата на Трамп дека даноците на додадена вредност од околу 20 проценти исто така претставуваат трговска бариера.
Доколку Комисијата го исполни ветувањето за еднаква одмазда против САД, германскиот производител на луксузни автомобили БМВ може да биде првиот што ќе ги почувствува последиците. Нејзината фабрика во конзервативното упориште Спартанбург, Јужна Каролина, извезе речиси 225.000 возила минатата година.
