Никој никогаш не избегал од Алкатраз, вели Трамп; Еве ја приказната за оние кои избегале
И покрај репутацијата на неосвоива тврдина, од Алкатраз сепак е можно бегство. Сè што било потребно е храброст, досетливост и околу 50 мантили, објави CNN.
Беше 11 јуни 1962 година. Тројца затвореници – Френк Морис и браќата Кларенс и Џон Англин, сите во триесеттите години – поминаа месеци тајно правејќи дупки во ѕидовите на своите ќелии. Таа ноќ, се протнаа низ нив, низ вентилационо вратило, се искачија на покривот и исчезнаа од островот на сплав што го направија. Побегнаа директно во ледените, брановидни води на заливот Сан Франциско.
Повеќе од 60 години подоцна, претседателот Доналд Трамп предлага повторно отворање на затворот. Тој е убеден дека Алкатраз бил и останува неосвоив.
„Никој никогаш не избегал од Алкатраз“, рече Трамп од Овалната соба. Но, вистината е малку покомплицирана. Иако тројцата никогаш не беа пронајдени, многумина веруваат дека преживеале и допливале до брегот, вклучувајќи ги и нивните роднини.
„Тој случај никогаш не исчезнува“, рече Арт Родерик, поранешен американски маршал кој помина речиси 40 години истражувајќи го бегството.
Френк Морис и браќата Англин завршија во најозлогласениот затвор во Соединетите Држави од едноставна причина – тие се обидоа да избегаат од секој претходен. Нивните досиеја на ФБИ се полни со белешки за бегствата и упорноста.
„Навистина не им се допаѓаше да бидат во затвор“, рече Дејвид Виднер, внук на браќата Англин и автор на книга за нивното бегство.
Ние не ја сакаа ниту сиромаштијата. Тие пораснаа во рурална Џорџија со околу десетина други браќа и сестри, а повеќето од нивните злосторства беа поврзани со кражби и провали.
„Тие сакаа убави работи, а не знаеја како да ги добијат освен со кражба“, вели Виднер.
Последното злосторство што ги одведе во затвор беше ограбувањето на мала банка во Алабама. Тие беа уапсени неколку дена подоцна во Охајо, заедно со нивниот постар брат Алфред, и осудени на 15 години затвор.
Тие беа префрлени во Алкатраз по обид за бегство од федерален затвор во Канзас. Таму, Кларенс, со помош на својот брат, се обидел да избега криејќи се во две големи метални кутии за леб. Не стигнал подалеку од затворската пекара, но нивното семејство не било премногу изненадено.
Кога биле сместени во соседни ќелии со Френк Морис – уште еден затвореник познат по своите бегства – било јасно дека ќе се обидат повторно. Само било прашање кога.
Врз основа на она што го собрале од доказите и сведочењето на затвореникот Ален Вест – кој учествувал во планирањето, но на крајот останал во својата ќелија – американското ФБИ реконструирало неверојатно бегство кое се подготвувало шест месеци:
Затворениците украле гумени мантили и составиле сплав со димензии 6 x 14 стапки, кој го зајакнале со цевки за пареа. Претвориле мотор од правосмукалка во електрична дупчалка, а обични лажици во шрафцигери. Направиле хармоника – инструмент сличен на хармоника, единствениот што легално го купиле со затворски средства – во мев за надувување на сплавот. Според истражителите, мозокот на операцијата бил Френк Морис, за кој се вели дека имал коефициент на интелигенција од 133.
Најгенијалниот дел од планот биле лажните глави направени од парчиња цемент, памук, прамени коса од затворската берберница, лепак и боја. Грубо и малку морничаво, но доволно убедливо за да ги измами ноќните чувари и да остави впечаток дека затворениците спијат.
„Мајка ми и семејството секогаш велеа дека се како Мекгајвер – досетливи и паметни. Можеа да направат нешто од ништо“, рече братучедот на бегалците, Кен Виднер.
Истражителите на ФБИ се согласија. „Работата што ја направија во подготовката на бегството е зачудувачка“, напиша Френк Л. Прајс, тогашен шеф на канцеларијата на ФБИ во Сан Франциско.
Дотогаш, Алкатраз беше на работ на затворање – беше премногу скапо за одржување, а персоналот беше при крај. Затворскиот управник Олин Блеквел им рече на новинарите дека реновирањето ќе чини 5 милиони долари, повеќе од 50 милиони долари денес.
„Затворот беше во лоша состојба, ништо не се поправаше, а луѓето повеќе не доаѓаа да надгледуваат“, се сеќава еден пензиониран американски маршал.
Затворениците поминаа недели дупчејќи дупки во ѕидовите на своите ќелии со електрични алатки скриени во импровизирана дупчалка, покривајќи ги дупките со картон обоен за да одговара на ѕидовите преку ден. Потоа се искачија на покривот низ сервисен тунел, се симнаа по оџак и скокнаа преку ограда.
Тие го дизајнираа сплавот користејќи илустрации од списанието „Спортс илустрејтид“, а потоа отпловија во студените, темни води на заливот Сан Франциско во ноќта на 11 јуни 1962 година.
Потоа се појавија интригантни траги – но ниедна не доведе до јасен заклучок.
„Никогаш во мојата кариера не сум имал случај со толку многу ќорсокаци“, рече поранешниот истражител Родерик.
Во рок од неколку часа од бегството, започна масовна потера. Вклучени беа полицијата, крајбрежната стража, војската, хеликоптери и бродови. Дури беше наредено и ново пребарување на самиот Алкатраз – за секој случај бегалците воопшто да не го напуштиле островот.
Повеќе од сто војници го пребараа островот Ангел, за кој Ален Вест тврдеше дека е дестинација на бегалците. Но, таму не беше пронајдена никаква трага. Во меѓувреме, случајот стана медиумска сензација.
„Немаше вести од кабелската телевизија, но целиот свет гледаше што се случува“, подоцна изјави поранешниот агент на ФБИ, Џон Аренд.
И потоа се случи бизарен пресврт – разгледница, адресирана до „Управникот на Алкатраз“, на која пишуваше: „ХА ХА, УСПЕАВМЕ“.
Тие се потпишаа како „Френк, Џим, Кларенс“, секој со различен ракопис. ФБИ направи графолошка анализа – беше заклучено дека потписот на „Кларенс“ најверојатно бил фалсификуван, додека немало доволно примероци за другите двајца.
