Австралискиот премиер Ентони Албанезе нареди истрага за работата на полицијата и разузнавачките служби, откако двајца вооружени напаѓачи убија 15 лица за време на еврејски фестивал на плажата Бонди.
Татко и син се осомничени дека на 14 декември, наводно инспирирани од идеологијата на Исламската држава, отвориле оган врз семејства собрани на прославата на Ханука на најпознатата плажа во Сиднеј.
Албанезе изјави дека неговата Влада ќе преиспита дали полицијата и разузнавачките служби располагаат со доволни овластувања, соодветна структура и ефикасна распределба на надлежностите „за Австралијците да бидат безбедни“.
„Злосторството инспирирано од Исламската држава минатата недела покажа колку брзо се менува безбедносната средина во нашата земја“, рече Албанезе, користејќи го акронимот за терористичката група. „Нашите безбедносни агенции мора да бидат во најдобра можна позиција да одговорат.“
Премиерот се соочи со критики од претставници на еврејската заедница и од опозицијата, кои ја обвинија Владата дека не направила доволно за да ги заштити Евреите во услови на растечки антисемитизам во Австралија.
Албанезе призна дека постојат слабости во напорите за борба против антисемитизмот и повика на формална истрага.
Наводниот напаѓач Саџид Акрам (50) бил убиен од полицијата за време на нападот на Бонди. Тој бил индиски државјанин кој влегол во Австралија со виза во 1998 година.
Неговиот 24-годишен син Навид, австралиски државјанин по раѓање, се наоѓа во болница под полициски надзор и се соочува со повеќе обвиненија, меѓу кои тероризам и 15 убиства.
Синот бил под истрага на Австралиската безбедносно-разузнавачка организација уште во 2019 година поради можна радикализација, но тогаш било утврдено дека не претставува закана, соопштија австралиските власти.
И таткото бил испрашуван во рамки на таа проверка, но сепак успеал да добие дозвола за оружје, со што легално поседувал шест пушки.
Неколку недели пред нападот на плажата Бонди, двајцата се вратиле во Сиднеј од четиринеделно патување на југот на Филипините, кое сега е предмет на истрага и од филипинските и од австралиските власти.
Албанезе изјави дека има „реални прашања“ во врска со работата на разузнавачките служби по масовното убиство.
„Мораме темелно да го испитаме начинот на кој функционираат тие системи. Мора да се навратиме на тоа што се случи во 2019 година и каква проценка била направена тогаш“, изјави тој за националната телевизија АБЦ.
Запрашан во посебно интервју за престојот на осомничените во хотел на јужниот филипински остров Минданао, Албанезе рече дека нивната радикализација е предмет на истрага.
„Но факт е дека тие не биле сметани за лица од интерес, и токму затоа овој настан е толку шокантен“, додаде тој.
Персоналот на хотелот „Џи-Ви“ во градот Давао изјавил дека двајцата мажи поголемиот дел од својот 28-дневен престој го поминале затворени во мала хотелска соба.
Според филипинската национална безбедносна служба, тие обично ја напуштале собата само на два до три часа, а најдолгиот излез траел осум часа.
Регионалната полиција, која ги прегледувала снимките од надзорните камери за да ги следи нивните движења и да утврди со кого контактирале, соопшти дека таткото посетил продавница за оружје.
Криминологот Кларк Џонс од Австралискиот национален универзитет оцени дека е „многу, многу невообичаено“ осомничените напаѓачи да бидат татко и син.
Тој изјави дека, откако пристигнале на Филипините, лесно можеле да патуваат до Минданао без никаква најава или контрола.
Џонс, кој работел со насилни престапници на Филипините, изјави дека наводната радикализација очигледно со години минувала „под радарот“ по првичната истрага на австралиското разузнавање.
„Навистина треба сериозно да се погледне што се случило и дали тој млад човек, кога првпат бил идентификуван, требало да биде вклучен во некаква програма за поддршка за да се спречи ваков исход“, изјави тој.