„Не успеавме во Југославија, а веројатно нема ни во Украина“, вели чешка министерка за одбрана
Откако Русија започна специјална воена операција во Украина, западните земји донираа повеќе од 10 милијарди долари воена помош.
Меѓу оружјето имало преносни минофрлачи, пушки, воени возила, големо количество разновидна муниција…
НАТО и членките на Европската унија бараат подобра контрола на оружјето што и го доставиле на Украина бидејќи постојат стравувања дека криминалните групи го шверцуваат и потоа го продаваат на европскиот црн пазар, пишува Фајненшл тајмс.
Голем број членки на НАТО разговараат со Киев за некаква форма на систем за следење или детален список на инвентар за оружје испорачано во Украина, изјавија за весникот двајца западни претставници.
Украинската влада започнува посилна контрола на оружјето и воспоставува систем за следење со помош на западните земји, откри трет извор запознаен со ситуацијата.
„Сето ова оружје пристигнува во јужна Полска, се транспортира преку граница и потоа се става во возила што ќе ја преминат границата: камиони или приватни автомобили. И од тој момент нивната локација станува непозната за нас и не знаеме каде одат, каде се користени, па дури и дали останува во земјата“, рече западниот функционер.
Можноста дека американското оружје испратено во Украина да падне во погрешни раце е „земена предвид“ со оглед на „потребната ситуација“ во земјата, рече Бони Дениз Џенкинс, американски претставник за контрола на оружјето и меѓународна безбедност.
„САД ја преземаат многу сериозно одговорноста да ја заштитат американската одбранбена технологија и да го спречат нелегалното ширење на ова оружје“, изјави Џенкинс за новинарите во Брисел, додавајќи дека САД се „во постојан контакт“ со Киев по ова прашање.
„Имаме доверба во украинската влада и нејзината посветеност правилно да го чува и да се грижи за американското оружје“, додаде Џенкинс.
Јуриј Сак, советник на украинското Министерство за одбрана, рече: Секое движење на оружје во и надвор од Украина, кога таквото движење е неопходно за поправки, е многу внимателно следено и од Украина и од нејзините меѓународни партнери.
Проблемот со трансферот на оружје од Украина беше една од темите на состанокот на министрите за внатрешни работи на ЕУ оваа недела. Во понеделникот, Европската комисија отвори „Центар за поддршка на ЕУ“ во соседна Молдавија за да обезбеди експертиза и соработка во борбата против феномените како што е шверцот со оружје.
„Тешко е да се избегне нелегална трговија и шверц, не успеавме во поранешна Југославија, а веројатно нема да успееме во Украина“, рече Јана Чернохова, чешка министерка за одбрана во Прага.
Таа рече дека верува оти земјите што донираат оружје ги преземаат сите неопходни чекори за да го следат, но предупреди дека нема да може да се следи секое парче оружје.
Европол, европската агенција за спроведување на законот, во април објави дека нејзината истрага покажала како шверцот на оружје за снабдување на криминални групи е потенцијална закана за безбедноста на Европската унија.
„Руската агресивна војна против Украина резултираше со зголемување на поседувањето огнено оружје и експлозиви“, се вели во меморандум на Европол до владите.
„Првично, украинските власти водеа списоци со огнено оружје предадено на цивили, но оваа практика беше напуштена бидејќи војната напредуваше и огненото оружје оттогаш се дистрибуираше без евиденција, се вели во меморандумот, повикувајќи на „регистар на оружје и други воени материјали пренесени од ЕУ до Украина“ за да им помогне на агенциите за спроведување на законот да ги следат.
„Информациите дека Украина станува центар за шверц со оружје не соодветствуваат со реалноста“, возврати Сак, сугерирајќи дека оние кои тврдат дека ова „може да биде дел од руската информативна војна за да ги обесхрабри меѓународните партнери да и дадат оружје на Украина што и е потребно за да победи“, пишува Фајненшл тајмс.
