Денеска почнува дводневен самит на лидерите на ЕУ, се очекува одлука за лидерските позиции
Во Брисел денеска почнува дводневен самит на лидерите на ЕУ, на кој се очекува шефовите на држави или влади на земјите членки да донесат одлука за распределба на водечките позиции во европските институции по изборите за Европскиот парламент.
За време на самитот на Европскиот совет на 27 и 28 јуни во Брисел, лидерите на ЕУ треба да одлучат кој ќе биде новиот претседател на Европската комисија, кој ќе биде на чело на Европскиот совет и кој ќе го наследи Шпанецот Жозеп Борел. Високиот претставник на ЕУ за надворешна политика и безбедност.
Состанокот доаѓа откако преговарачите од три групи во Европскиот парламент – Европската народна партија, социјалдемократите и либералите – се согласија да ја номинираат актуелната претседателка на Комисијата, Урсула фон дер Лејен, за втор мандат, за поранешен португалски премиер. Антонио Коста ќе биде претседател на Европскиот совет, а премиерот на Естонија Каја Калас требаше да биде шеф на европската дипломатија.
Првпат по европските избори, лидерите на ЕУ на неформалниот самит на 17 јуни разговараа за кандидатите за највисоките позиции во европските институции, но не беше постигнат договор за ова прашање. Како можна причина за неуспехот да се постигне договор, медиумите објавија дека ЕПП побарала да се подели мандатот на претседателот на Европскиот совет за две и пол години некој од редовите на социјалистите да биде на таа функција. , а веќе две и пол години некој од нивните редови, но според медиумите ЕПП сега се откажала од тоа барање.
Италијанскиот премиер Џорџо Мелони, чија политичка група Европски конзервативци и реформисти е трета по големина во ЕП, го осуди договорот на политичките групи за распределбата на највисоките позиции во ЕУ и рече дека е „надреално“ мислењето на европските гласачите не се земаат предвид. Кога станува збор за изборната процедура за највисоките позиции во ЕУ, претседателот на Европскиот совет го избира самиот Европски совет.
Лидерите на ЕУ предлагаат кандидат за претседател на Европската комисија, кој потоа го избира Европскиот парламент. Тие го назначуваат и шефот на европската дипломатија, за што подоцна одлучува Европскиот парламент. За време на самитот се очекува лидерите на ЕУ да ја усвојат и стратешката агенда за периодот од 2024 до 2029 година, односно политичкиот план кој ги одредува правците и целите на ЕУ, како и да усвојат план за иднината. работа на внатрешните реформи што ЕУ треба да ги спроведе со цел да ги исполнат нивните долгорочни амбиции и да ги зајакнат нивните капацитети да се соочат со сè покомплексни предизвици.
„Оваа работа ќе се одвива паралелно со процесот на проширување на ЕУ“, се наведува во соопштението на Советот на ЕУ.
За време на самитот, лидерите на ЕУ ќе разговараат и за војната во Украина, ситуацијата на Блискиот Исток, прашањата за безбедноста и одбраната, конкурентноста, миграцијата, хибридните закани, но и други прашања од областа на надворешната политика, како што е ситуацијата во Грузија, прашањето за поддршка на Молдавија и изградбата на стратешки пристап кон Црното Море.
