Разузнавачките служби на две земји членки на НАТО изразуваат сериозни сомнежи дека Русија развива нов вид антисателитско оружје, наменето за напад врз сателитската констелација „Старлинк“ на Starlink, сопственост на Илон Маск. Според наводите, оружјето би функционирало преку создавање разорни облаци од метални честички во орбитата, со цел да се ограничи западната доминација во вселената, која одигра значајна улога во поддршката на Украина на бојното поле, објави Associated Press.
Според разузнавачки информации до кои имал увид АП, станува збор за таканаречено оружје со „зонски ефект“, кое би распрснало стотици илјади мали, но исклучително густи метални сфери во орбитите каде што се движат сателитите на „Старлинк“. Таков напад би можел истовремено да онеспособи повеќе сателити, но истовремено би носел и ризик од катастрофална колатерална штета за други вселенски системи, без разлика на државната или комерцијалната припадност.
Аналитичари кои не ги виделе конкретните извештаи изразуваат длабока скепса дека вакво оружје би можело да функционира без да предизвика неконтролиран хаос во орбитата, што би ги погодило и самата Русија и нејзините сојузници, меѓу кои и Кина. Двете држави, како и бројни приватни компании, зависат од илјадници сателити за комуникации, одбрана и други клучни функции, што дополнително го зголемува ризикот од самооштетување.
Токму можните последици врз сопствените вселенски капацитети, според експертите, би можеле да ја одвратат Москва од реална примена на ваков систем. „Не верувам во тоа, навистина не верувам“, изјави Викторија Самсон, експертка за вселенска безбедност од фондацијата „Secure World“. „Искрено, би била многу изненадена доколку се одлучат на таков чекор.“
Сепак, командантот на вселенскиот оддел на канадската армија, бригадниот генерал Кристофер Хорнер, оцени дека вакво сценарио не може целосно да се исклучи, особено ако се земат предвид претходните американски обвинувања дека Русија развива и недискриминаторно нуклеарно оружје базирано во вселената. „Не можам да кажам дека сум запознаен со ваков систем, но не е невозможно. Ако тврдењата за нуклеарно оружје во орбитата се точни и ако се подготвени да одат толку далеку, тогаш не би ме шокирало да развиваат и нешто малку помалку екстремно, но подеднакво штетно“, изјави Хорнер.
Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, не одговори на барањата за коментар. Русија и претходно повикуваше на активности во рамки на Обединетите нации за спречување на поставување оружје во орбитата, а претседателот Владимир Путин повеќепати изјави дека Москва нема намера да поставува нуклеарно оружје во вселената.
Според разузнавачките процени, Русија ја смета мрежата „Старлинк“ за особено сериозна закана. Илјадници сателити во ниска орбита одиграа клучна улога во отпорот на Украина против руската инвазија, која влезе во својата четврта година. Украинските сили ја користат брзата сателитска интернет-услуга за комуникација на бојното поле, насочување на вооружувањето и други воени цели, додека цивилното население и државните институции се потпираат на системот таму каде што руските напади ја нарушија копнената комуникациска инфраструктура. Руски функционери повеќепати предупредуваа дека комерцијалните сателити кои ѝ служат на украинската армија би можеле да бидат легитимни цели.
За разлика од тестот во 2021 година, кога Русија со ракета уништи стар советски сателит и создаде опасен облак од вселенски отпад, новиот систем, доколку се развие, би имал капацитет истовремено да погоди поголем број сателити на „Старлинк“. Хорнер оцени дека е тешко да се замисли како вакви облаци од метални честички би можеле да се ограничат само на една мрежа и предупреди дека остатоците од таков напад би можеле „многу брзо да излезат од контрола“.
