Русија развива нов, паракомерцијален систем за регрутација на војници, заснован на независни „ловци на таленти“ кои преку интернет бараат мажи подготвени да служат на фронтот во Украина. Според истражување на Politico, овој модел веќе станал клучен механизам што му овозможува на Владимир Путин да го одржува бројот на борци, да настапува посамоуверено во преговорите и да размислува за нови офанзиви.
На Telegram секојдневно се појавуваат стотици огласи: бонуси до 50.000 долари, отпишување долгови, грижа за деца, бесплатно образование, па дури и „прошка“ за криминални досиеја. Болести, вклучително и ХИВ, веќе не се пречка.
Зад огласите стојат над 80 регионални власти, кои по притисок од Кремљ се натпреваруваат за што повеќе регрути. Првично замислен како привремено решение, системот прерасна во индустрија во која независни агенти работат на високи провизии.
Западните разузнавачки служби го следат пазарот со изненадување: Русија успева да ја одржи војската и покрај проценките за околу еден милион погинати и ранети.
Бившиот директор на ЦИА, Дејвид Петреус, оценува дека доколку Путин продолжи со финансирање на високите бонуси, Русија може да продолжи со „долга и скапа кампања за исцрпување“, почната во 2022 година.
По паниката од делумната мобилизација во 2022 година, Кремљ ја смени стратегијата: помалку присила – повеќе пари. Затвореници, мигранти, задолжени граѓани и лица со кривични досиеја добија шанса за „нова опција“ – фронтот.
Во 2024 година Путин нареди армијата да се зголеми на 1,5 милиони војници. Наместо принуда, државата понуди огромни финансиски поттикнувања.
„Мерките се насочени кон мажи со долгови, криминални досиеја и ниска финансиска писменост“, објаснува политологот Екатерина Шулман.
Телеграм канали со десетици илјади членови станаа главен регрутациски центар: секој ден се објавуваат десетици огласи, а регионите се натпреваруваат со сè повисоки бонуси. Минималниот износ е околу 5.170 долари, но реалните суми често надминуваат 25.000 долари, а во некои региони и 50.000 долари.
Провизиите за „ловците на таленти“ достигнуваат од 1.280 до 3.800 долари по потпишан договор. Само 11 региони веќе испланирале најмалку 25,5 милиони долари за исплата на тие провизии – исто колку што издвојуваат за здравство.
Овој пазар, според Politico, обезбедува околу 30.000 доброволци секој месец – доволно за да ги пополни руските загуби. Новиот закон дополнително го зајакнува регрутацискиот систем и ги олеснува процедурите за пристап во војската.
Украина, меѓутоа, е во драстично полоша позиција. На делови од фронтот има седум руски војници на еден украински. Масовни дезертации ја влошуваат ситуацијата. Недостатокот на луѓе ѝ дозволува на Русија секој месец да зазема површина со големина на градот Атланта.
Најголемиот дел од новите војници доаѓаат од сиромашни региони со висока стапка на криминал. Многумина гледаат „единствена шанса“ да обезбедат финансиска стабилност.
Таков е и Антон, 44-годишен татко на три деца, кој се пријавил за да избегне затвор.
„Жената ми рече: подобро оди војувај“, вели тој. За само еден и пол месец потпишал договор и бил испратен во Покровск како техничар за дронови.
„Тука нема патриотски говори. Сите се уморни. Сите сакаат само дома.“
Иако неколку пати бил гаѓан со дронови, не жали: заработката била десеткратно поголема од неговата претходна плата. И, најважно, државната награда може да му го избрише казненото досие.
Друг случај е Иван, 28-годишен готвач, осуден за трговија со дрога. Го заменил затворот со фронтот – и исчезнал по помалку од еден месец борба.
Русија е блиску до целта од 1,5 милиони војници, што предизвикува страв во европските главни градови.
„Русија се мобилизира во размери што укажуваат на можен поголем конфликт со дополнителни европски држави“, предупредува германскиот пратеник Родерих Кизеветер.