Уставните судии на денешната седница одлучија да поведат постапка за оценување на уставноста и законитоста на измените на Законот за платите на судиите и обвинителите. По познатото и критикувано решение во 2023 година платите на сите избрани и именувани лица да се зголемат за цели 78 проценти, по бурата реакции, во 2024 година со закон на сите избрани лица им се намали коефициентот за определување на платите за 0,5 проценти. Ова особено ги погоди судиите и обвинителите кои се побунија бидејќи, како што велеа, според закон никој нема право да им ги намали платите.
Претседателот на Уставниот суд, Дарко Костадиновски рече дека денешната одлука е во насока на заштита на судската независност од извршната и законодавната власт.
Уставните судии биле согласни дека ваквите законски интервенции претставуваат директен упад во финансиската независност на судската власт и се во спротивност со меѓународните стандарди.
„Општоприфатените норми на меѓународното право се применуваат на различен начин, дали се разработени во конвенции, дали во мислења и ставови на Советот на Европа или преку практиката на Европскиот суд за човекови права, или преку мислењата на Венецијанската комисија, тие создаваат стандарди. Кога тие ќе создадат стандарди, ние како Суд сме должни да ги почитуваме. Во конкретниот случај, за намалување на платите на судиите, постојат меѓународно прифатени стандарди. Сумирано, овие стандарди аплицирани на конкретниот случај значат гаранција против намалувањето на платите на судиите, но ова е уште поважно: сите овие меѓународни стандарди упатуваат дека платата на судиите не е техничко прашање, туку е статусно прашање нераскинливо врзано со нивната независност и самостојност. Значи, ако се допре во платата, според меѓународните стандарди, тоа значи навлегување во независноста и самостојноста на судиите“, рече Костадиновски.
Сооред него одлуката за платите на судиите не значи нивно зголемување, туку спречување понатамошно намалување и заштита на уставно поставената власт и уставните прерогативи за независност и самостојност.
Сепак според пресметките, ако помине ова барање за враќање на претходниот коефициент за пресметка на плата, судиите и обвинителите би добивале дополнително околу 250 евра месечно.
