Тензиите меѓу САД и Венецуела драматично ескалираа откако американскиот претседател Доналд Трамп најави „целосна блокада“ на сите санкционирани танкери кои влегуваат или излегуваат од венецуелските води – мерка што директно го таргетира најважниот извор на приходи на владата на Николас Мадуро: нафтата.
Од Вашингтон засега не откриваат како ќе се спроведува новата блокада. Не е познато дали американската крајбрежна стража ќе добие наредба да ги запира бродовите, како што претходно се случи при други операции. Сепак, последните движења на американската војска – распоредување на илјадници војници и речиси десетина воени бродови, меѓу кои и носач на авиони – укажуваат дека регионот е под силен американски надзор.
Трамп ја оправда блокадата со остри обвинувања кон Каракас, наведувајќи дека венецуелскиот режим „крадел средства од САД“ и го поврза со „тероризам, наркотрафикинг и трговија со луѓе“. Во својата објава на Truth Social напиша дека венецуелската влада е третирана како „странска терористичка организација“.
Каракас реагираше веднаш и со жесток тон. Во доцнообјавено соопштение, потпретседателката Делси Родригез оцени дека ставовите на Трамп ја откриваат „вистинската намера“ на САД – преземање на венецуелските енергетски и минерални ресурси. Владата ја осуди мерката како „интервенционистичка, колонијалистичка и спротивна на меѓународното право“, обвинувајќи ги САД за прекршување на слободната трговија и правото на слободна навигација.
– Преку своите изјави, претседателот на САД претпоставува дека нафтата и минералното богатство на Венецуела му припаѓаат нему. Врз таа основа се обидува да наметне морска блокада за да ги ограби богатствата што ѝ припаѓаат на нашата татковина – се наведува во соопштението.
Каракас предупреди дека мерката е дел од „гигантска кампања на лаги и манипулации“, насочена кон оправдување на економски и воен притисок врз земјата. Владата на Мадуро порача дека ќе ги брани своите позиции согласно меѓународното право, Повелбата на ОН и уставот, истакнувајќи дека земјата „никогаш повеќе нема да биде колонија“.
Венецуела го обвини Вашингтон и за претходните воени операции во Карибите, во кои, од септември наваму, американската војска уби повеќе од 80 луѓе во напади врз наводни бродови на картели. Трамп тврдеше дека тие бродови биле користени за шверц на дрога во САД со поддршка на венецуелската влада – тврдење кое Каракас целосно го негира и го нарекува обид за дискредитација и промена на режимот.
Нафтниот пазар веднаш реагираше: цените пораснаа за нешто повеќе од 1% во азиската трговија, откако инвеститорите проценија дека блокадата може да доведе до намалување на венецуелскиот извоз. Засега, меѓутоа, останува неизвесно како конкретно ќе се применува мерката и дали ќе ги опфати и бродовите што не се под санкции.
Единствено е јасно дека новата ескалација отвора сериозен ризик од директни инциденти на море, а дипломатскиот јаз меѓу двете држави е подлабок од кога било.