Трамп не е сигурен дека воопшто треба да потроши нешто за НАТО
Американскиот претседател Доналд Трамп изјави дека не е сигурен дека САД воопшто треба да потрошат нешто за НАТО, велејќи им на новинарите дека САД ги штитат членките на НАТО, но тие „не нѐ штитат нас“.
Трамп ги повтори своите претходни барања другите членки на трансатлантската алијанса да потрошат 5 отсто од својот бруто домашен производ (БДП) за одбрана, што е огромен пораст од сегашната цел од 2 отсто и ниво на кое ниту една земја на НАТО, вклучително и Соединетите држави, во моментов ги исполнува.
„Не сум сигурен дека треба да трошиме нешто, но дефинитивно треба да им помогнеме. Ние ги заштитуваме. Тие треба да ги зголемат трошоците од 2 на 5 отсто“, им рече Трамп на новинарите по потпишувањето на извршни наредби во Овалната соба.
Вашингтон финансира 15,8 отсто од годишните расходи на 32-члената воена алијанса од околу 3,5 милијарди долари. Тоа е најголемиот удел, веднаш до Германија, според анализата на НАТО за 2024 година. Индиректниот финансиски придонес на САД во алијансата, која ги вклучува САД, Канада и повеќе од 20 европски земји, вклучува воени сили, но не е дел од годишниот буџет на организацијата.
Вкупниот буџет за одбрана на САД го надминува оној на другите членки на НАТО и изнесува 816,7 милијарди долари во 2023 година.
Новиот државен секретар на Трамп, Марко Рубио, разговараше со генералниот секретар на НАТО Марк Руте во средата и ја зајакна посветеноста на САД кон алијансата, а двајцата, исто така, „разговараа за важноста да се има способни одбранбени сојузници и вистинско споделување на товарот“, соопшти Стејт департментот. во четврток.
Претставници на НАТО и аналитичари веруваат дека НАТО нема да го послуша предлогот на Трамп за толку големо зголемување на трошоците за одбрана, но најверојатно ќе се согласи да ја надмине сегашната цел.
Аналитичарите велат дека бројката од 5 проценти би била политички и економски невозможна за речиси сите членки. Сепак, новата цел најверојатно ќе биде договорена на самитот на НАТО во Хаг во јуни, поттикната од стравувањата дека Русија би можела да нападне земја на НАТО по Украина, но и поради инсистирањето на Трамп, изјавија официјални лица.
Некои очекуваат договор за целта на воените трошоци од околу 3 отсто од БДП. Но, дури и тоа би било тешко за многу членови, кои едвај ја исполнуваат, или воопшто, целта за трошење од 2 отсто во овој момент, една деценија по таа цел. Осум членки на НАТО не ја исполнуваат сегашната цел.
