говор на омраза

Мирјана Најчевска јавно му се извини Петар Богојески - „Тој не е глуп, туку опасен човек за демократското општество“

Професорката Мирјана Најчевска објави јавно извинување откако на 18 август 2025 година преку адвокат ангажиран од Петар Богојески добила барање за извинување за својот статус на Фејсбук од 5 август, во кој го нарекла „глуп како точак“.„Со овој пост јавно се извинувам за кажаното. Во мојот пост се употребени несоодветен речник и несоодветна споредба“, напиша Најчевска.Таа образложува дека речникот е несоодветен затоа што не станува збор за глупост, туку за „свесен говор на омраза и поттикнување на меѓуетнички конфликт“. Како доказ посочи на јавно објавениот став на Богојески во кој постапувањето на Јавното обвинителство против навивачи што скандирале „Добар Шиптар, мртов Шиптар“ и „Гасна комора за Шиптари“ го нарекува „лов на вештерки“, како и на негови повици до младите „да не се плашат да бидат гласни“.Во извинувањето Најчевска додава дека споредбата е несоодветна затоа што со тоа го навредила велосипедот, „кој многумина го ценат како спортски реквизит и еколошко превозно средство“.Истовремено, таа го повикува Јавното обвинителство да испита дали постојат основи за поведување постапка против Богојески за говор на омраза и поттикнување на етнички конфликт, „особено затоа што станува збор за континуирана и систематска употреба на таков говор и навреди врз основа на етничка припадност, уверување, политичка или партиска припадност и род“.„Уште еднаш го повторувам моето извинување што го нареков Петар Богојески глуп. Тој не е глуп, туку опасен човек за демократското општество кое го градиме и за мултикултурната заедница во Македонија базирана на почитување на различностите“, заклучува Најчевска.Јавни настапи со навредиВо јавните настапи на социјалните мрежи, Богојески користи речник исполнет со навреди и омаловажувања.Во коментари на Фејсбук, тој на соговорници им се обраќал со изрази како „забегани сте“, „болни“, „шутрак“, „стока неписмена“, па дури и со прашања од типот „ти даваш ли газ за вечера“.Тој користел навреди и на национална основа. Во една објава напишал: „Едно прашање до шиптариве, зошто не гласате за градските луѓе, писмени луѓе, изживеани луѓе со докажано минато, еснаф луѓе…имате такви ваши шиптари“.Во друга прилика, дури изразил и желби за смрт кон дел од граѓаните: „Ајде да ве собере Бог уште малку и ќе куртули Македонија од најскапаната генерација во последните 10 века“.

Македонија | пред 4 месеци

Хелсиншки: Повиците за „Голема Албанија“ и „Илирида“ поттикнуваат омраза и раздор

Хелсиншкиот комитет за човекови права реагира поради националистичките пораки што одекнуваа од трибините на фудбалскиот натпревар меѓу Шкендија и Карабах, одигран на 5 август на Националната арена „Тодор Проески“ во Скопје. Комитетот ја осуди содржината на навивачките повици, оценувајќи дека тие не одразуваат спортски дух и дека поттикнуваат меѓуетнички тензии.„И покрај апелите од јавноста и институциите за фер и спортско навивање, од трибините се слушнаа повици за „Голема Албанија“, „Чамерија“ и „Илирида“ пораки кои се далеку од манифестирање на спортски дух и придонесуваат за поттикнување меѓуетнички поделби, ја нарушуваат меѓуетничката кохезија, а имаат потенцијал да предизвика и злосторства од омраза. Дополнително загрижувачки е фактот што ваквите извици не доаѓале само од навивачката група „Балисти“, туку биле извикувани од дел од публиката и тоа во присуство на високи државни функционери“, се вели во реакцијата на Хелсиншкиот комитет.Во соопштението се посочува дека на трибините присуствувале високи функционери, меѓу кои претседателот на Собранието Африм Гаши, вицепремиерот Изет Меџити, министерот за економија Валон Дурмиши, како и лидерите Али Ахмети и Арбен Таравари. Комитетот забележува дека никој од нив не реагирал на спорните скандирања.„Посебно дискутабилна е изјавата на претседателот на Собранието, кој од една страна вели дека не ги слушнал повиците додека бил присутен на натпреварот, а од друга страна јавно им честитал на навивачите нарекувајќи ги „достоинствен пример за националните вредности“. Овие контрадикторни ставови испраќаат опасна порака за толеранција на говорот на омраза и политичко навивање на спортски терени. Осудата на говорот на омраза од страна на политичарите е еден од клучните фактори против ширењето на оваа појава бидејќи говорот на омраза произведува уште повеќе говор на омраза, а има потенцијал да предизвика и злосторства од омраза“, стои во реакцијата.Хелсиншкиот комитет упати апел до Министерството за внатрешни работи и до надлежните институции итно да постапат по најавените мерки за санкционирање на овие инциденти.„Селективната примена на законите, во зависност од етничката или политичката припадност на сторителите е неприфатлива и дополнително ја нарушува довербата на граѓаните во институциите. Спортските натпревари мора да бидат место на взаемно почитување, фер игра и градење на соживот. За говорот на омраза и националистичките пораки нема место ниту на трибините, ниту во јавниот дискурс“, се наведува во соопштението од Хелсиншкиот комитет.

Македонија | пред 4 месеци

Инцидентот во Куманово стигна до ФИБА – стартува истрага против МКФ

Светската кошаркарска федерација (ФИБА) поведе истрага против Македонската кошаркарска федерација поради националистичките скандирања што се случија за време на натпреварот меѓу Македонија и Романија, кој се одигра во саботата во Куманово.Како што соопштија од ФИБА, во моментот се прибираат сите релевантни извештаи поврзани со инцидентот, а федерацијата е во постојана комуникација со националните кошаркарски тела, локалните институции и органите за спроведување на законот.Неприфатливото однесување на дел од публиката беше остро осудено од страна на Македонската кошаркарска федерација, Министерството за спорт, како и од политичките претставници во земјата. Министерството за внатрешни работи, пак, веќе презема мерки за идентификација и санкционирање на сторителите.

Македонија | пред 4 месеци

„Навредите не се навивање“ – Силјановска Давкова со остар став за говорот на омраза на спортските терени

По неодамнешните случаи на навивачка омраза – најпрво за време на фудбалскиот натпревар меѓу Шкендија и ТНС, а потоа и на кошаркарскиот меч во Куманово – претседателката на државата, Гордана Силјановска-Давкова, се огласи со став на својот Фејсбук профил.Во подолг пост насловен „(Не)научена лекција“, таа упатува апел за искоренување на говорот на омраза на спортските терени и повикува на воспоставување култура на почит, фер-плеј и воспитано навивање. Како што наведува, срамот од ваквите настани не паѓа само на поединци, туку на сите нас.Во продолжение, постот во целост:(Не)научена лекцијаВо средината на јули, на мечот меѓу Шкендија и велшкиот шампион ТНС, со расистичките навреди на фудбалерот Арманд Оте, го шокиравме сиот спортски, но и поширок свет којшто со право запраша: Како е можно да се случи недоветен навивач емоционално да скрши врвен фудбалер до солзи, посегајќи по говор на омраза врз расна основа?Срамот падна на сите: на домаќинот, на клубот, на присутните, на градот, на државата, на спортот! Логичниот заклучок беше: „Не смее да се толерира ваквото однесување на ниту еден стадион, во ниту еден спорт, никогаш и никаде“.И... заради нашата, по кој знае кој пат, спортска неписменост, со право не стивнуваат реакциите на ужасниот инцидент на кошаркарскиот натпревар во Куманово, на којшто, неколкумина недоветни навивачи пукаа со куршуми на омраза на нашите сограѓани Албанци, ама нè погодија сите, па и себеси и, пак, сме засрамени.Неспортски е да се злоупотребува спортскиот терен за „вежбање“ говор на омраза, навредување и сатанизација со отровни убиствени зборови – проектили!По толку изгубени човечки битки на спортските терени, мора да кажаме јасно и гласно: Никогаш повеќе, каде и да сме, со кого и да се натпреваруваме, нема да дозволиме спортскиот терен да прерасне во гладијаторска навивачка арена.Се разбира, првата лекција „како се навива“ се учи дома, а по неа се нижат други: во градинка, во основно, во средно, на факултет, во клубот, на натпреварот, во публиката.Можеби за почеток, пред секој натпревар, треба да се упати предупредувачка порака до гледачите да ги исклучат лошите мисли и пораки, како што тоа го прават со мобилните телефони, оти натпреварот не е битка до смрт, туку витешка борба до заслужена победа, дека од публиката се очекува бодрење, поддршка и охрабрување, а не навредување и повредување, дека треба да победи подобриот, но и да се почитува другиот, дека навивањето е награда, а не казна.Да потсетам дека срамот не е само на оние чии зборови повредуваат, зашто ги погодуваат не само оние во салата или на теренот, туку и оние што ги гледаат и слушаат заради нивниот неограничен домет.Мора да ѝ се спротивставиме на навивачката омраза, да го култивираме и да го облагородиме навивањето, да учиме и да научиме како се навива, односно како не се навива, да ја засилиме битката против предрасудите и судири меѓу „ различните“, мора да се запознаеме и познаваме, мора да спречиме излив на омраза, да реагираме навреме, да лечиме дела од омраза, да ја санкционираме!Страсното навивање никогаш не е навредливо и агресивно. Ни треба азбука на навивањето како спортско уживање, навивачко описменување, оти Пирова е спортската победа ако е проследена со физичка или говорна агресија!

Македонија | пред 4 месеци

Османи: „Молкот на Владата за говорот на омраза е порака за нормализација на антиалбанската реторика“

Бујар Османи, остро реагираше на скандирањата со говор на омраза за време на кошаркарскиот натпревар меѓу Македонија и Романија во Куманово, посочувајќи дека молкот од премиерот Мицкоски и Владата е уште позагрижувачки. Во својот пост на ФБ, тој оценува дека се нормализира антиалбанската реторика.-Скандирањата за „смрт на Шиптари“, за „гасни комори“, за „чиста Македонија“ пред бројна Владина делегација предводена од Премиерот претставува скандал сам по себе на кој треба сите да реагираат. Отсуството на реакција, пак, од самиот Премиер, и од Владата, испраќа позагрижувачка порака за нормализација на овие трендови.Мицковски ја пропушти шансата да покаже дека е Премиер на сите граѓани, и дека барем симболично е загрижен за навредите и заканите испратени кон Албанците во земјава.Тој требаше веднаш да ја напушти салата, или во најмала рака, преку реакција на социјалните мрежи, да ги осуди овие скандирања; пропушти и Владината служба формално да испрати реакција од страна на Владата, за која, пак, сме виделе дека има капацитет да произведува и серија соопштенија за најмали потреби.Овој скандал на трибините во Куманово не преставува изолиран случај, туку уште еден во низата преку кој Власта ја поттикнува, или во најмала рака, ја нормализира антиалбанската реторика во општеството. Да се потсетиме само на случајот со Богевски, коалицискиот партнер кој исто така се прослави со навреди и понижувања на Албанците, а беше награден и подоцна заштитен од самиот Премиер.Ова се опасни и загрижувачки тенденции, и оние кои ѝ мислат добро на земјата не треба да ги толерираат овие испади, туку треба јасно и недвосмислено да ги осудат“, напиша Османи.

Македонија | пред 4 месеци

Обвинителството поведе постапка за говор на омраза на кошаркарскиот меч во Куманово

Основното обвинителство-Куманово започна предистражна постапка и му наложи на Секторот за внатрешни работи да испита можни елементи на кривично дело поврзано со говор на омраза, откако за време на натпреварот меѓу Македонија и Романија биле забележани скандирања со навредлива и омаловажувачка содржина од засега непознати лица.-Основното јавно обвинителство Куманово постапува и до СВР Куманово издаде повеќе наредби и насоки за испитување елементи на кривично дело при скандирањата кои содржеа говор на омраза од засега непознати лица на вчерашниот кошаркарски натпревар меѓу репрезентациите на Македонија и Романија, велат оттаму.Како што информираат од обвинителството, издадена е наредба да се прибават видеоснимки од надзорните камери за полесно идентификување на инволвираните лица.Настанот се одиграл на 2 август во спортската сала во Куманово, кога двете репрезентации одиграа натпревар од квалификациите за Светското првенство во кошарка 2027.Натпреварот, во кој македонската селекција беше поразена со 72:80, воедно го означи и повторното отворање на реконструираната спортска сала во Куманово. Меѓу присутните на трибините беа и премиерот Христијан Мицкоски, министерот за внатрешни работи Панче Тошковски и градоначалникот Максим Димитриевски.фото: ФБ

Македонија | пред 4 месеци