ЕСЧП

Стразбур пресече: Доколку државата или општините ви должат, треба да ви ги исплатат парите без одолговлекување

Европскиот суд за човекови права донесе пресуда што може да ја стави во историја долгогодишната практика на македонските судови да поставуваат лимити на сметките на должници основани или во сопственост на државата и општините. Одлуката е донесена на 18 ноември 2025 година, по две апликации поднесени од адвокатското друштво на адвокат Костадин Богданов, во име на повеќе осигурителни, градежни и трговски компании.Во пресудата, Судот утврди дека оваа судска практика претставува повреда на член 6 од Европската конвенција за човекови права, кој гарантира право на фер судење, како и на член 1 од Протокол 1, кој ја штити сопственоста. Според оценката на Судот, долгогодишното ограничување на пристапот до вистинска наплата на правосилни пресуди претставува неоправдано мешање во правото на сопственост, а воедно го нарушува и правото на правична судска постапка.Европскиот суд нагласи дека државата има обврска, во секој случај и без одлагање, самоиницијативно да ги исплати сите правосилни пресуди кои утврдуваат парично побарување против неа или против нејзини институции. Како што е наведено во пресудата, државата не смее да воспоставува законски или административни пречки кои ја оневозможуваат или одолговлекуваат наплатата на утврдените долгови.Одлуката претставува значаен преседан за правниот систем во Македонија и може суштински да ја промени досегашната практика на судовите во однос на извршувањето врз државни институции и општини. Според Независниот синдикат на државната администрација, оваа пресуда означува нова фаза во почитувањето на правата на доверителите и во зајакнувањето на одговорноста на државните субјекти.

Македонија | пред 2 дена

Професорот Сашо Георгиевски и адвокатите Наташа Бошковска и Јордан Апостолски во трка за судија во ЕСЧП

Комисијата за избор на кандидат на Република Македонија за судија во Европскиот суд за човекови права (ЕСЧП) во Стразбур предложи тројца кандидати кои ќе бидат испратени на разгледување до експертскиот панел на Советот на Европа. Предложени се: професорот Сашо Георгиевски и адвокатите Јордан Апостолски и Наташа Бошковска.Според претседателот на Уставен суд, Дарко Костадиновски, кој е член на Комисијата, одлуката ја донеле врз основа на критериумите за висок морален углед, квалификации за судиска функција и признат правнички углед.„Мал број на кандидати што го исполнуваа вториот услов, квалификации за вршење на судиска функција. Професорот Георгиевски е признат како угледен стручњак, додека, двајцата избрани адвокати имаат неспорно значајни искуства во човекови права “, рече Костадиновски.Како што информираше, се гласало тајно за сите кандидати, двајца од избраните кандидати добиле по пет гласа, еден четири.До крајот на неделата имињата ќе бидат испратени до експертскиот панел на Советот на Европа, кој ќе даде конечна оценка.Претходниот обид не успеа, бидејќи од Владата не доби ниту еден од тројцата предложени кандидати поддршка. На постапката остро реагираше обвинителката од поранешното СЈО, Ленче  Ристоска.

Македонија | пред 2 седмици

Стразбур ја прифати жалбата на Јанкулоска за „Тенк“: „Во предметот постојат сериозни индиции за можни прекршувања на правото на фер судење“

Европскиот суд за човекови права (ЕСЧП) во Стразбур отвори постапка по жалбата на поранешната министерка за внатрешни работи, Гордана Јанкулоска, во предметот „Тенк“, со кој таа беше осудена на четири години затвор за набавката на блиндираниот „мерцедес“ за државни потреби. Судот ќе утврдува дали во домашната постапка биле нарушени нејзините права на фер судење.Јанкулоска преку објава на социјалните мрежи ја потврди информацијата, наведувајќи дека Стразбур признал „сериозни прашања“ во врска со документарните повреди на процесните права во нејзиниот случај. Таа оцени дека ова за неа претставува „мала лична сатисфакција“ по пет години од поднесувањето на апликацијата.Според дел од медиумите, еден од клучните аспекти што ги разгледува ЕСЧП е употребата на прислушуваните разговори како доказ. Одбраната тврди дека таа немала можност да ја оспори нивната автентичност ниту пристап до целосната документација, што ја нарушило рамноправноста на странките. Дополнително, Судот ја анализира и улогата на судијката Добрила Кацарска, чија претходна комуникација и јавни изјави, според жалбата, можеле да создадат впечаток на предвремено определување.Во жалбата се наведуваат и други неправилности – од неучество на еден поротник во советувањето, до замената на двајца судии во Врховниот суд без образложение, пренесува „Дојче веле“.Јанкулоска во објавата оцени дека прашањата на Стразбур се доказ дека во постапката, како што тврди, биле вклучени „инсталации на претходната власт во правосудството“, кои ги нарече „најмоќната алатка“ за политички цели. Таа додаде дека очекува ова конечно да биде порака до „оние со 2% доверба“ дека судиите не смеат да служат на ничии интереси.Премиерот Христијан Мицкоски, коментирајќи ја одлуката на ЕСЧП, рече дека отворањето на постапката претставува уште една потврда за длабоките проблеми во македонското судство.„Јасно е наведено дека имаат забелешки на процесот и отвораат предмет за да утврдат дали имало повреда на човекови права“, изјави тој. Мицкоски повтори дека подолго време говори за „малубројни судии, партиски октроирани од претходната власт“, кои, според него, донесувале политички мотивирани пресуди.Премиерот ја спомена и судијката која го водеше предметот „Тенк“, оценувајќи дека денес таа е на висока функција и „продолжува да носи политички одлуки“, меѓу кои ја спомена и актуелната иницијатива поврзана со пензискиот модел.„За жал, сите мораме да црвенееме пред Стразбур поради малкумина судии и обвинители кои го контаминираат системот“, додаде Мицкоски.

Македонија | пред 2 седмици

Ленче Ристоска обвинува: Владата врши притисоци и ја крши процедурата за избор на судија во Стразбур

Обвинителката Ленче Ристоска обвини дека Владата врши притисоци и спроведува нетранспарентна постапка при изборот на националниот кандидат за судија во Европскиот суд за човекови права во Стразбур. Според неа, одлуката на Владата да не ја прифати листата со тројца кандидати, меѓу кои беше и самата, е очекуван политички потег, но спротивен на препораките на Советот на Европа.„Последниве два месеци имав укажувања дека треба да ја повлечам мојата кандидатура, а во јавноста се водеше и клеветничка кампања против мене. Затоа не ме изненади одлуката на Владата – само начинот на кој ќе ја прекрши процедурата беше неизвесен“, напиша Ристоска.Таа посочи дека Владата одбива да објасни зошто ја отфрла листата и кои критериуми не биле исполнети од кандидатите. Ова, според неа, е спротивно на принципите на транспарентност и отчетност што ги бара Советот на Европа.„Одлуката на Владата е неоснована, нетранспарентна и без образложение. Постапката треба да биде фер, однапред пропишана и јавна – како што тоа го налага Советот на Европа“, нагласува Ристоска.Таа потсетува дека оценката на кандидатите ја вршат Комисијата формирана токму за оваа цел и советодавното тело на Советот на Европа, и оти Владата има обврска да ја почитува нивната селекција или, доколку отстапи, да го образложи тоа со конкретни факти и критериуми.„Сосема е прифатливо да не ја добиете позицијата ако не сте најдобриот кандидат, но тоа мора да биде резултат на фер постапка – а не на политички маневри“, заклучува обвинителката.Како потсетување, Ристоска, која е дел од тимот на Европравда и поранешна членка на Специјалното јавно обвинителство, се најде под лупа поради предметот за бонусите во СЈО, во кој беше покрената постапка за разрешување на републичкиот обвинител.Таа е поврзана и со роднинска врска со сопругата на министерот Тимчо Муцунски, што предизвика сомнежи за можен конфликт на интереси. Министерството за надворешни работи ја оспори поврзаноста како правно релевантна, наведувајќи дека станува збор за далечно сродство. Ристоска е позната и по водењето на големи случаи како „Таргет-тврдина“ и „Талир“

Македонија | пред 4 месеци

Падна предлог-листата за судии во ЕСЧП, нов почеток со нова комисија: Ристоска, Гајдова и Апостолски не ги исполнија условите

Владата ја отфрли предложената листа со тројца кандидати за судија во Европскиот суд за човекови права (ЕСЧП), оценувајќи дека ниту еден од нив не ги исполнил утврдените услови. Станува збор за обвинителката Ленче Ристоска, судијката на Апелацискиот суд Габриела Гајдова и адвокатот Јордан Апостолски.По оваа одлука, е донесена нова одлука за формирање на Комисија со променет состав и намален број членови – од девет на пет. Според информациите, Владата согласно законските процедури има право да ја измени Комисијата за избор на кандидати за судија во ЕСЧП, а новоформираниот состав ќе продолжи со понатамошната постапка.Во новиот состав членуваат претседателот на Уставниот суд, Дарко Костадиновски, претседателот на Врховниот суд, Африм Фидани, в.д. претседателката на Основниот кривичен суд Скопје, Даниела Димовска, претседателот на Основниот граѓански суд, Бесник Авдија и директорката на Академијата за судии и јавни обвинители, Ирина Трајковска Стрезоски.Со оваа владина одлука престана да важи мандатот на претходниот состав на Комисијата, во кој имаше претставници од повеќе институции – меѓу другите и од Уставниот суд, Министерството за правда, Министерството за надворешни работи, правните факултети, Судскиот совет и Советот на јавни обвинители.Од претходниот состав единствено останува Ирина Трајковска Стрезоски, која неодамна беше избрана за директорка на Академијата, а чиј избор е предмет на постапка пред Управниот суд.Листата со кандидати која сега е отфрлена, подолго време била во процедура, но не стигнала до владина седница. Според предвидената постапка, Комисијата требало најпрвин да го достави предлогот до Меѓународниот советодавен панел на Советот на Европа за мислење, а дури потоа до Владата. Тоа не било направено.По отфрлањето на листата, постапката продолжува од почеток, со нови кандидати кои ќе треба да бидат селектирани од новоформираната комисија. Судијата Јован Илиевски, чиј мандат во Стразбур истекува на 1 февруари 2026 година, засега останува на функцијата.Инаку, во јавноста, дел од вниманието околу кандидатурата на судијката Габриела Гајдова беше насочено кон нејзиното постапување во предметот „Скопски пазар“, во кој судот одлучил во корист на сопругот на Весна Дамева, членка на Судскиот совет, која претходно гласала за изборот на Гајдова во Апелацискиот суд.Одлуката подоцна беше укината од Врховниот суд со забелешки за погрешна примена на судска пракса. Судијката ја донела и познатата пресуда за случајот со украдените ќебапи и алкохол, која често се споменува во јавноста. Гајдова ги негира сите наводи за пристрасност, наведувајќи дека постапувала исклучиво според закон и дека е отпорна на надворешни влијанија.Обвинителката Ленче Ристоска, пак, дел од тимот на Европравда и поранешна членка на Специјалното јавно обвинителство, се најде под лупа поради предметот за бонусите во СЈО, во кој беше покрената постапка за разрешување на републичкиот обвинител.Таа е поврзана и со роднинска врска со сопругата на министерот Тимчо Муцунски, што предизвика сомнежи за можен конфликт на интереси. Министерството за надворешни работи ја оспори поврзаноста како правно релевантна, наведувајќи дека станува збор за далечно сродство. Ристоска е позната и по водењето на големи случаи како „Таргет-тврдина“ и „Талир“.

Македонија | пред 4 месеци