путин

По предупредувањата на Путин дека е „подготвен за војна со Европа“, НАТО: „Спремни сме за секоја криза“

Врховниот командант на сојузничките сили на НАТО во Европа, американскиот генерал Алексус Гринкевич, порача дека планираното намалување на бројот на американски војници на континентот нема да ја загрози одбраната на Европа. Во интервју за Politico, тој нагласи дека европските и канадските капацитети се доволни за одговор на секоја потенцијална криза.Изјавата следи по растечките грижи дека администрацијата на Доналд Трамп подготвува преместување на дел од американските сили во Индо-Пацификот. Првиот чекор веќе беше направен – повлекување 800 војници од Романија, потег кој Букурешт побара да биде ревидиран.Загриженоста се поклопува со пошироката дебата за посветеноста на Вашингтон кон НАТО. Трамп често предупредува на потребата Европа да ја засили сопствената одбрана, а европските лидери приватно изразуваат скепса околу неговите намери – особено во контекст на војната во Украина и преговорите со Русија. Францускиот претседател Емануел Макрон дури предупреди дека Вашингтон би можел да ја „издаде“ Украина.Дополнителен немир предизвика и одлуката американскиот државен секретар Марко Рубио да го прескокне состанокот на НАТО министрите, што ретко се случувало од 1949 година. Во исто време, неговиот заменик ги критикувал европските сојузници зад затворени врати поради фокусирање на домашната одбранбена индустрија наместо купување американска опрема.Генералот Гринкевич инсистира дека овие политички тензии не ја нарушуваат оперативната способност на НАТО. Според него, зголемените трошоци за одбрана во Европа ќе го направат сојузот уште посилен во иднина.НАТО се соочува со засилени закани од Русија, чиј претседател Владимир Путин оваа недела изјави дека е „подготвен за војна со Европа“. Американскиот генерал предупреди дека Москва би можела да ја тестира колективната одбрана на НАТО во блиска иднина, а руските хибридни напади – кибернетички, саботажи и дезинформации – веќе се реална закана низ континентот.Тој додаде дека Алијансата размислува и за поофанзивни превентивни мерки: „Ако Русија се обидува да ни создаде дилеми, можеби има начини и ние да создадеме дилеми за нив“, рече без да открие детали.И додека се води дебата кој треба да ја преземе улогата на врховен командант во иднина – позиција која традиционално ја држат Американци – Гринкевич оценува дека политичарите треба да решат. Американскиот амбасадор во НАТО неодамна порача дека се „радува на денот кога Германија ќе преземе водство“.Во момент кога Европа се подготвува за можни долгорочни руски закани, НАТО уверува дека останува подготвен – независно од тоа колку американски трупи физички се присутни на теренот.

Свет | пред 2 седмици

Трамп: Путин испраќа сигнал дека сака крај на војната, но преговорите заглавени

Американскиот претседател Доналд Трамп вечерва изјави дека неговиот руски колега Владимир Путин „покажува желба“ конфликтот во Украина да заврши, но призна дека разговорите во Москва не донеле никакво придвижување.„Тој би сакал да ја заврши војната,“ им рече Трамп на новинарите во Белата куќа, коментирајќи ги најновите дипломатски активности.Изјавата следи по посетата на Москва, каде што Путин се сретна со специјалниот пратеник на САД Стив Виткоф и со Џеред Кушнер, зетот на Трамп и негов неформален советник. Двајцата во Кремљ ја презентирале ревидираната верзија на американскиот предлог-план за ставање крај на конфликтот.Москва останува непопустливаИако средбата, според Трамп, била „добра“, американската страна признава дека не е направен исчекор. Русија одбила да прифати клучни точки од предлогот, меѓу нив и барањето да се предаде дел од украинската територија која воопшто не е под контрола на Москва.Трамп потврди дека вечерта пред прес-конференцијата разговарал со Виткоф и Кушнер.„Она што можам да го кажам е дека имале прилично добар состанок со претседателот Путин. Ќе видиме,“ рече тој, нагласувајќи дека е рано за процени.На прашањето дали Кремљ навистина цврсто одбил компромис, Трамп одговори дека не знае детали од позицијата на Москва:„Не знам што прави Кремљ. Знам само дека разговорите поминале добро. Што ќе произлезе од тоа, ќе видиме. Сепак, за танго треба двајца.“

Свет | пред 3 седмици

Путин денеска разговара со Виткоф, ќе има ли напредок во мировните преговори за Украина?

Во насока на засилените дипломатски напори за запирање на војната во Украина, рускиот претседател Владимир Путин денеска попладне ќе го прими специјалниот претставник на САД, Стив Виткоф, во Кремљ. Посетата доаѓа по серија интензивни контакти меѓу Вашингтон, Киев и Москва, а во Москва се очекува да присуствува и Џаред Кушнер, зетот на американскиот претседател Доналд Трамп и неформален советник во процесот.Средбата следува веднаш по дводневните консултации во Флорида, каде украински и американски претставници заеднички работеле на усовршување на мировниот предлог поддржан од администрацијата во Вашингтон. Планот се смета за поповолен за Москва, но украинскиот претседател Володимир Зеленски, иако разговорите ги оцени како конструктивни, предупреди дека остануваат „тешки точки“ кои мора да се расчистат.Рускиот напредок како рамка за денешната средбаРазговорите во Москва се одвиваат во момент кога руските сили контролираат повеќе од 19 отсто од украинската територија – околу 115.600 квадратни километри, што според Ројтерс е за еден процентен поен повеќе во однос на пред две години. Проукраинските мапи покажуваат дека 2025 година била период на најбрз руски напредок од почетокот на инвазијата, при што Москва тврди дека ги освоила Покровск и Вовчанск.Покровск, кој често се нарекува „портата кон Донецк“, е стратешка цел на руските сили повеќе од една година. Киев засега официјално не потврдил пад на ниту еден од градовите.Киев предупредува: безбедноста и територијалниот интегритет се црвени линииВо пресрет на состанокот Путин–Виткоф, Зеленски повтори дека Киев нема да прифати договор што ѝ носи награди на Русија за агресијата, нагласувајќи дека приоритети остануваат безбедносните гаранции, целосниот суверенитет и територијалната целина на државата.Украинскиот лидер, кој се наоѓа во Париз, посочи дека очекува разговор со Трамп веднаш по враќањето на Виткоф од Москва и дека новите модификации на мировниот предлог „се подобри од претходните“, но сè уште бараат работа.

Свет | пред 3 седмици

Путин постави услов за крај на војната

Рускиот претседател Владимир Путин изјави дека Москва ќе ја прекине офанзивата во Украина само ако украинските сили се повлечат од сите територии што Русија ги смета за свои. Остриот ултиматум доаѓа во момент кога руските трупи постепено напредуваат на истокот од земјата, во најжестоките борби последниве месеци.„Доколку украинската армија се повлече од териториите што ги држи, тогаш ќе ги запреме борбените дејства“, изјави Путин за време на посетата во Киргистан. „Ако не – ќе го постигнеме тоа со воена сила.“Тој тврдеше дека руските сили ги опколиле Покровск и Мирноград во регионот Доњецк, и дека има напредок кај Вовчанск, Сиверск и во правец на стратешкото Гуљајполе. Украина ги демантираше овие тврдења, нагласувајќи дека линијата на фронтот сè уште се држи.Одговорот на Киев беше директен: Украина нема да се откаже од ниту еден свој сантиметар. Шефот на кабинетот на претседателот Зеленски, Андриј Јермак, за „The Atlantic“ изјави дека Зелeнски „никогаш нема да потпише документ со кој се откажува украинска територија“.„Украинскиот Устав тоа го забранува. Никој не може да го направи тоа, а уште помалку претседател што го брани својот народ“, рече Јермак. Тој додаде дека единствено за што може да се разговара е дефинирање на „линија на допир“, но не и за суверенитет.Во меѓувреме се водат и американски дипломатски напори. Првичниот план, подготвен од Вашингтон и Москва без консултации со европските сојузници, предвидувал Украина да се повлече од делови од Донецк и индиректно да се признае контролата на Русија врз Донецк, Луганск и Крим. По острите реакции, документот е ревидиран, но новата верзија сè уште не е објавена.Путин потврди дека знае за новиот предлог и дека може да послужи како основа за разговори. Следната недела во Москва ќе пристигне американскиот посредник Стив Виткоф, додека американскиот министер за копнена војска Дан Дрискол ќе го посети Киев.Но и покрај дипломатијата, на терен се води најтешкиот конфликт во Европа по Втората светска војна. Русија контролира околу една петина од украинската територија, а според Институтот за проучување на војната (ISW), оваа година руските сили освоиле просечно 467 км² месечно – повеќе од минатата година.Путин го доведе во прашање и легитимитетот на Зеленски, тврдејќи дека потпишување мировен договор со него е „правно речиси невозможно“.Три години по инвазијата што Москва ја започна во февруари 2022 година, крајот сè уште не е на повидок – ниту на бојното поле, ниту на преговарачка маса.

Свет | пред 3 седмици

Путин уценува: Доколку не се повлечат украинските сили сами, тоа ќе го постигнеме со воени средства

Претседателот на Русија, Владимир Путин, изјави дека нацрт-планот за мир за кој се договараат САД и Украина може да стане основа за идни договори за прекин на војната во Украина, но условува украинските сили да заминат-ако тоа не се случи, Русија ќе продолжи да се бори.На Русија, рече Путин, сè уште ѝ се вели да престане да се бори.,,Украинските сили мора да се повлечат од територијата што ја држат и тогаш борбите ќе престанат. Ако не заминат, тогаш ќе го постигнеме тоа со воени средства. Тоа е тоа“, рече Путин.Тој посочи дека руските сили напредуваат во Украина со забрзано темпо, градовите Красноармејск и Димитров се целосно опколени, а борбите околу Северск и Волчанск се интензивираат.Путин смета дека украинското раководство е нелегитимно и затоа правно невозможно да потпише договор со Украина.Според него, само Верховнара рада може да ги продолжи претседателските овластувања за време на воена состојба.

Свет | пред 4 седмици

Пресврт: Путин проговори за американскиот план — дали Ердоган го убедил?

Претседателот на Русија Владимир Путин денеска телефонски разговарал со турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган за конфликтот во Украина, за американските предлози за мировно решение и за билатералните прашања меѓу Москва и Анкара.„Разменети беа ставови за ситуацијата во Украина, вклучително и во контекст на американските предлози за мирно решение“, соопшти прес-службата на Кремљ, пренесе РИА Новости.Путин посочил дека американските предлози, како што биле разгледани од Москва, се во согласност со разговорите што тој ги имал со американскиот претседател Доналд Трамп на Алјаска на 15 август.Тој изјавил дека „американскиот план, во принцип, би можел да претставува основа за конечно мировно решение“.Ердоган, од своја страна, ја изразил својата подготвеност да помогне во олеснување на преговорите и понудил Истанбул да биде платформа за нивно продолжување.

Свет | пред 1 месец

Русија со остар одговор на мировниот план на САД: „Само воена победа може да ја заврши војната“

Високиот функционер на руската Државна дума и заменик-претседател на Комитетот за одбрана, Алексеј Журављов, остро го одби американскиот мировен план од 28 точки за запирање на војната во Украина, оценувајќи го како „отворена провокација“ и документ кој „никако не одговара на руските државни интереси“.Журављов за „Москва тајмс“ изјави дека спорот може да заврши единствено со „целосна воена победа“ на Русија и капитулација на Украина. Според него, Вашингтон има намера да ја задржи Украина како трајна стратешка закана за Русија.„Дури и намалена по територија и воена моќ, Украина би останала сериозна опасност за нас и би нè принудила да држиме значителни сили на западната граница“, рече тој. Според Журављов, заднината на американскиот план е пренасочување ресурси кон потенцијален конфликт со Кина, додека Украина служи како средство за исцрпување на Русија.Тој го отфрли толкувањето дека предложениот американски договор е усогласен со руските барања.„Чудно е некој да ги изедначува американските интереси со руските“, порача Журављов, додавајќи дека документот е создаден да ѝ користи на Америка, а не на Москва.Претседателот Владимир Путин потврди дека целосно го примил предлогот на 21 ноември, но истакна дека не постои реален дијалог бидејќи Украина не ги прифаќа условите. Тој нагласи дека Русија е подготвена да ја продолжи офанзивата, додавајќи дека е „задоволен од сегашната динамика“ на фронтот.Неименуван извор за „Гардијан“ навел дека Путин видел „атрактивни елементи“ во планот, но дека недостасуваат две суштински точки: правно обврзувачка забрана НАТО да се прошири кон Украина и уставна гаранција за нејзина трајна неутралност. Москва би прифатила членство на Украина во ЕУ само доколку воената интеграција е експлицитно исклучена, по моделот на Австрија.Според „Волстрит журнал“, мировниот план на претседателот Доналд Трамп предвидува:признавање на руската контрола врз Крим, Донецк и Луганск;формирање демилитаризирани зони;повлекувања на силите на одредени делови од фронтот;широка амнестија за сите инволвирани во конфликтот — со што би биле заштитени и руски функционери.Планот вклучува и идеја 100 милијарди долари замрзнати руски средства да се пренасочат за обнова на Украина под американска контрола, а Европа дополнително да обезбеди уште 100 милијарди долари.ЕУ остро реагираше, нарекувајќи делови од планот „скандалозни“, предупредувајќи дека тој го поткопува украинскиот суверенитет и ги легитимира руските територијални придобивки.Украинските власти порачаа дека единствен начин да се спречи идна агресија е со цврсти и обврзувачки безбедносни гаранции, а не со територијални компромиси.„Ниту едно решение донесено под туѓ притисок нема да биде прифатено,“ велат украинските функционери, нагласувајќи дека државата нема да се согласи на „губење достоинство“ по цена на наметнат мир.

Свет | пред 1 месец

Американскиот потпретседател Венс ја брани одлуката на Трамп за средбата со Путин: „Ако сакаш мир, мора да разговараш“

Потпретседателот на Соединетите Американски Држави, Џ. Д. Венс, ја бранеше одлуката на претседателот Доналд Трамп да отвори директни разговори со рускиот лидер Владимир Путин, нарекувајќи ја „важен чекор кон мирот во Украина“.Во интервју за „Фокс њуз“, Венс изјави дека многумина „погрешно ја разбираат суштината на дипломатскиот пристап на претседателот“.„Слушнав толку многу луѓе како го критикуваат претседателот на САД за разговорот со Владимир Путин. Не мора да се согласувате со неговите одлуки, но ако навистина сакате мир – мора да бидете силни, а истовремено подготвени да разговарате со луѓето“, рече Венс во емисијата на Шон Ханити.Тој ја опиша надворешната политика на Трамп како комбинација на пристапот „мир преку сила“ и спремност за преговори со добра волја, додавајќи дека „Вашингтонските медиуми не треба да одредуваат со кого американскиот претседател може да разговара“.„Доктрината на Трамп е јасна – да ја има најсилната војска во светот, да се фокусира на мирот, но без наметнување на дипломатските ограничувања што му ги диктира естаблишментот“, истакна Венс.Средбата меѓу Трамп и Путин во Алјаска во август предизвика остри реакции во Европската унија. Високата претставничка Каја Калас предупреди дека американскиот претседател „паѓа во стапицата на Москва“.И покрај критиките, Белата куќа го оцени состанокот како „позитивен чекор“ кон обновување на мировниот процес меѓу Русија и Украина. Двете страни, и Москва и Вашингтон, го поздравија дијалогот како можен почеток на дипломатско приближување.Самитот планиран за есен во Будимпешта е одложен на неодредено време, но рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров потврди дека „Москва останува отворена за продолжување на контактите“.Трамп, кој веќе ја напушти стратегијата на претходната администрација за изолација на Русија, продолжи со иницијативи за директен дијалог и ги повика украинските власти да ги обноват преговорите со Москва, кои беа прекинати во пролетта 2022 година.

Свет | пред 1 месец

Путин има три идентични кабинети на различни места: Кремљ со години ја лажел јавноста за неговата локација

Истражување на Радио Слободна Европа откри дека Кремљ со години ја доведува во заблуда јавноста за вистинската локација на рускиот претседател Владимир Путин, користејќи три речиси идентични кабинети во различни делови на Русија. Истражувачката единица „Система“ утврдила дека бројни средби, за кои официјалните извори тврделе дека се одржале во близина на Москва, всушност биле снимени во Сочи или Валдај – местата каде што Путин сè почесто престојува од почетокот на војната во Украина и засилените напади со дронови, објави Радио Слободна Европа.Тајната на трите кабинетиВо телевизиски прилог од октомври 2020 година, се прикажува снимка на која Путин приоѓа кон вратата од својот кабинет во Ново Огарјово, главната претседателска резиденција. Токму овој детал ја разоткрил измамата – истрагата покажала дека положбата на рачката на вратата и уште неколку други елементи докажуваат дека снимката не е направена во близина на Москва, туку повеќе од 1.500 километри јужно – во речиси идентичен кабинет во Сочи.Единицата „Система“ открила дека не постои само еден, туку уште два верни дупликати на кабинетот од Ново Огарјово – еден во Сочи и друг во Валдај. Последниот е мал град покрај езеро, на половина пат меѓу Москва и Санкт Петербург, кој Путин го претпочита откако ја започна целосната инвазија врз Украина. Истрагата посочува дека тајновитиот Кремљ со години систематски ја прикривал вистинската локација на претседателот.Истовремено, се поставува и прашањето за времето кога навистина се одржале средбите што Кремљ ги објавува. „Система“ претходно открила дека од август наваму Кремљ објавил најмалку седум стари снимки на состаноци на Путин, претставувајќи ги како нови.Детали што ја откриваат вистинатаДо сознанијата за трите кабинети се дошло по детална анализа на околу 700 видеа и фотографии објавени од Кремљ, како и преку преглед на протечени патни податоци на лица од најтесното опкружување на Путин – обезбедувањето и новинарите на државната телевизија кои го следат.Посебно бил примерот од 2020 година: во кабинетот во Ново Огарјово, рачката на вратата покрај бирото на Путин е поставена нешто пониско од спојот меѓу ѕидните панели – што се гледа на повеќе снимки и фотографии. На снимката од 2020 година, пак, рачката е неколку сантиметри повисока, што одговара на распоредот во кабинетот во Сочи.Меѓу останатите детали што откриваат разлики меѓу наведените и вистинските локации се: шарите на Путиновите вратоврски, формата на постаментот за телевизорот, нијансата на површината на масата и структурата на дрвената кутија за документи.Патувањата како доказОва го потврдуваат и патните документи. Електронска карта набавена преку туристичка агенција поврзана со Кремљ покажала дека новинарот Сергеј Брилјов, на денот кога бил емитуван интервјуто на 27 август, летал од Сочи за Москва. Протечените документи откриле дека новинарот Павел Зарубин, кој редовно го следи Путин, често патувал во Сочи и таму снимал материјали што потоа Кремљ ги претставувал како направени во Ново Огарјово. Во еден случај, член на претседателското обезбедување преноќил во Сочи токму во времето кога е сниман материјал за кој официјално било наведено дека е снимен во близина на Москва.Резиденцијата во Сочи – „Бочаров ручеј“ – се користи уште од советскиот период, а Путин таму низ годините има примено бројни светски лидери. За време на пандемијата од ковид-19, приближно една третина од средбите што Кремљ ги прикажувал како одржани во Ново Огарјово, всушност биле во Сочи. Путин често престојува и во Валдај, каде што има кабинет речиси идентичен со оние во Москва и Сочи.Изолација и безбедностПоследниве години, особено по почетокот на инвазијата врз Украина во февруари 2022 година, Путин сè повеќе ја претпочита изолираната резиденција во Валдај. Од февруари 2023 година практично се повлекол од „Бочаров ручеј“, а анализата на снимките што ги собра „Система“ покажува дека речиси сите средби за кои Кремљ тврдел дека во 2025 година се одржале во Ново Огарјово, биле снимени токму во Валдај.Визуелните детали – положбата на ѕидните панели зад неговата фотелја, термостатот поставен во средината на ѕидот, формата на постаментот за телевизорот и шарата на дрвената кутија за документи – јасно го разликуваат кабинетот во Валдај од оние во Ново Огарјово и Сочи. Во Валдај во 2016 година бил изграден и павилјон за состаноци на местото на поранешен тениски терен, а работите ги изведувала истата компанија што ги реновирала другите претседателски резиденции.Истражувањето утврдило и дека некои постари средби, како седницата на владата три дена по пожарот во трговскиот центар во Кемерово во 2018 година, кога загинаа повеќе од 60 луѓе, исто така биле снимени во Валдај.Во неделите пред инвазијата во 2022 година, Путин преку видеоврска разговарал со тогашниот американски претседател Џо Бајден од Сочи, по што се преместил во Валдај, каде што во првите недели од војната одржал најмалку 12 состаноци. Од јануари до крајот на септември годинава, 29 од 30 негови појавувања биле снимени во Валдај.Сателитски снимки на компанијата „Максар“ покажуваат распоредени противвоздушни системи околу резиденцијата – вкупно 12, претежно „Панцир-С1“.Сoциологот Константин Гаазе, кој го проучува рускиот авторитаризам, објаснува дека причината за повлекувањето на Путин е очигледна: безбедноста. „Тоа е, секако, прашање на заштита“, вели Гаазе. Засилените мерки околу елитното предградие Ново Огарјово би привлекле премногу внимание, додека резиденцијата во Сочи е изложена поради положбата на рид. Валдај, напротив, е поскриен и полесен за обезбедување.Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, ги прочитал прашањата што му ги испратила „Система“ пред објавувањето на истражувањето, но не одговорил. Уште во 2020 година ги негирал извештаите дека Путин има два речиси идентични кабинети, а администрацијата никогаш не ги коментирала доказите дека јавноста со години била доведувана во заблуда за локациите на стотиците средби на рускиот претседател.

Свет | пред 1 месец

Путин: „Она што Трамп го најави е е сериозно, принудени сме да реагираме

Русија располага со најсовремена нуклеарна тријада во светот, изјави во средата портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков.Тој нагласи дека е направена огромна работа за да се гарантира сигурноста на земјата, пренесува агенцијата ТАСС (TASS).„Нашата нуклеарна тријада е обновена. Тоа е, всушност, најновата нуклеарна тријада во светот. Направена е голема работа за сигурно да се обезбеди нашата безбедност,“ изјави Песков пред новинарите.Путин наложи анализа на можни подготовки за нуклеарни тестирањаПретседателот на Русија, Владимир Путин, претходно денеска разговарал со постојаните членови на Советот за безбедност за тоа како Москва треба да одговори на американските нуклеарни вежби одржани во октомври.Според рускиот министер за одбрана Андреј Белоусов, вежбата опфаќала симулација на превентивен ракетно-нуклеарен напад врз Русија, а САД воедно планираат да распоредат ракети во Европа и азиско-пацифичкиот регион, кои би можеле да стигнат до централна Русија за шест до седум минути.Путин изјавите на американскиот претседател Доналд Трамп за обновување на нуклеарните тестирања ги нарече сериозни, потенцирајќи дека Русија ќе биде принудена да реагира доколку која било држава-потписничка на Договорот за целосна забрана на нуклеарни тестирања повторно ги започне. Тој нагласи дека Москва нема намера да се повлече од договорот, но ќе делува „соодветно“ ако другите го прекршат.Путин му наложил на Советот за безбедност да собере информации, да ја анализира ситуацијата и да подготви предлог за можен почеток на руските подготовки за нуклеарни тестирања.Белоусов смета дека Русија треба веднаш да започне со подготовки за тестирања во целосен обем и предупреди дека САД активно го зголемуваат своето стратешко офанзивно вооружување.Директорот на ФСБ, Александар Бортников, побарал дополнително време за изработка на предлозите, наведувајќи дека ситуацијата е „многу сложена“.Во исто време, Вашингтон денеска спроведе тестно лансирање на невооружена интерконтинентална балистичка ракета „Минитмен III“ (Minuteman III) од базата Ванденберг во Калифорнија, напоменаа руските власти.

Свет | пред 1 месец

Кремљ: Во моментов нема потреба од средба меѓу Путин и Трамп

Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, денес изјави дека во овој момент „нема потреба“ од средба меѓу рускиот претседател Владимир Путин и американскиот претседател Доналд Трамп, пренесува украинскиот медиум Kyiv Independent, повикувајќи се на агенцијата ТАСС.„Хипотетички, состанокот е можен, но сега нема потреба од него. Потребна е детална и внимателна работа на прашањата што се однесуваат на мировното решение“, изјави Песков, истакнувајќи дека дипломатските напори се насочени кон конкретни подготовки, а не кон формален самит.Изјавата доаѓа по нов пресврт во обидите за организација на самитот меѓу двајцата лидери, кој требаше да придонесе за напредок во мировните преговори. Според извештаите, плановите за средба биле разгледувани на 16 октомври, но само неколку дена подоцна биле одложени.Американскиот претседател Трамп на 21 октомври порача дека не сака „бесцелна средба“ со Путин, обвинувајќи ја Москва дека одбива да го запре вооружениот конфликт долж линијата на фронтот. Веќе следниот ден, тој воведе санкции против двете најголеми руски нафтени компании – „Росњефт“ и „Лукоил“.Иако Белата куќа на 23 октомври изјави дека самитот „не е целосно исклучен“, рускиот став остана непроменет – Москва продолжува да одбива компромис и да инсистира на предавање на целата Донецка област како предуслов за мир.Трамп на 25 октомври повторно изјави дека нема да се сретне со Путин сè додека не се појави „јасен пат кон мировен договор“. „Мора да знаеме дека може да се постигне договор“, изјави тој за новинарите, додавајќи дека „секогаш имал добар однос со Путин, но ситуацијата сега е разочарувачка“.Во изминатите осум месеци, улогата на Трамп во посредувањето меѓу Киев и Москва се карактеризира со контрадикторни сигнали и чести промени во тонот. Додека во септември, по средбата со украинскиот претседател Володимир Зеленски, тој уверено тврдеше дека Украина „може да ги врати сите свои окупирани територии“, денес неговиот став е значително повнимателен и условен со исходот на дипломатските преговори.

Свет | пред 1 месец

Од Будимпешта до санкции: Еден телефонски разговор на Путин скапо го чинеше

Само пет дена по оптимистичниот телефонски разговор со рускиот претседател Владимир Путин, американскиот лидер Доналд Трамп ја откажа најавената средба во Будимпешта и воведе нови санкции кон Москва – првпат во неговиот втор мандат, пренесува CNN.Прекинот на плановите дојде откако американските власти сфатиле дека ставот на Путин во однос на војната во Украина останал непроменет. Продолжените напади врз цивили, максималистичките барања кон Киев и одбивањето на прекин на огнот биле доволен сигнал за Трамп дека нема простор за напредок. „Едноставно не ми изгледаше исправно“, изјави тој. „Не чувствував дека ќе стигнеме таму каде што треба, затоа го откажав.“Оваа одлука беше поздравена од европските сојузници на Вашингтон и дел од американската јавност, но остро осудена од Москва. По месеци закани без конкретни потези, Трамп конечно презеде најдиректен чекор во насока на казнување на Русија поради продолжувањето на војната. „Едноставно почувствував дека е време“, рече тој при објавата на санкциите од Белата куќа.Според извори од администрацијата, не постоел еден пресуден момент, туку постепено разочарување поради тоа што Путин не покажувал вистинска волја за прекин на конфликтот. Трамп дури се пожалил: „Секој пат кога зборувам со Владимир, имаме добри разговори – а потоа не водат никаде.“По телефонскиот разговор, Трамп одржал средба со украинскиот претседател Володимир Зеленски, која, според американските медиуми, била напната. Иако го притискал Киев за територијални отстапки, на крајот предложил план за прекин на огнот долж постојните фронтови – нешто што Москва категорично го одбива.Одлучувачкиот пресврт дошол по разговорот меѓу државниот секретар Марко Рубио и рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров, кога станало јасно дека Москва нема намера да попушти. Трамп заклучил дека самитот во Будимпешта би бил „губење време“ и го стопирал процесот.Во следните часови, по состанокот со министерот за финансии Скот Бесент – кој подолго време се залагал за санкции – Трамп неочекувано одобрил пакет мерки против нафтените гиганти „Росњефт“ и „Лукоил“. Одлуката го изненадила дури и неговиот најтесен круг на соработници.„Ова се големи санкции“, му рекол Трамп на генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, кој тој ден го посети Вашингтон. „Се надеваме дека нема да траат долго. Се надеваме дека војната ќе биде завршена.“Според извори од Белата куќа, Трамп бил мотивиран и од успехот на прекинот на огнот во Газа, кој го припишува на својот „построг пристап“. „Кога стана поцврст, работите се придвижија“, изјавил еден висок функционер.Иако со месеци двоумел да воведе санкции од страв дека ќе го оддалечи Путин од масата за преговори, сега Трамп ја промени тактиката. Сепак, Белата куќа не ја исклучува можноста за нова средба меѓу двајцата лидери во иднина.„Се надеваме дека еден ден тоа повторно ќе биде можно“, изјави портпаролката Каролин Левит. „Но, овојпат сакаме да бидеме сигурни дека од тој состанок ќе произлезе конкретен, позитивен резултат.“

Свет | пред 2 месеци

Путин со остро предупредување до САД: „Ако нè нападнат, одговорот ќе биде застрашувачки“

Рускиот претседател Владимир Путин испрати остро предупредување до САД, реагирајќи на новите санкции што американскиот претседател Доналд Трамп ги воведе против руските енергетски гиганти „Лукоил“ и „Росњефт“. Како што пренесуваат руските државни медиуми, Путин порача дека Русија ќе одговори „силно и одлучно“ доколку САД употребат ракети Tomahawk против нејзина територија.„Ако со такво оружје се изведат удари врз рускиот територијa, одговорот ќе биде многу силен — да не речам застрашувачки. Нека размислат за тоа“, изјави Путин, додавајќи дека разговорите за можната испорака на вакви ракети на Украина претставуваат „обид за намерна ескалација на конфликтот“.Рускиот лидер се осврна и на неодамнешната одлука на американскиот претседател Доналд Трамп да го откаже планираниот билатерален состанок во Будимпешта. „Мислам дека тој не го откажа, туку само го одложи. Ми предложи сам да организираме самит во Будимпешта, но таков настан мора внимателно да се подготви“, рече Путин, нагласувајќи дека Русија и понатаму останува отворена за дијалог.Во однос на новиот бран санкции, Путин изјави дека тие се „непријателски чин“ кој не придонесува за стабилност во односите меѓу Москва и Вашингтон. Според него, иако санкциите ќе предизвикаат одредени економски загуби, руската економија и енергетскиот сектор остануваат стабилни. „Ќе има одредени последици, но не драматични. Нашата енергетика е сигурна и отпорна. Ова е обид за притисок, но Русија не носи одлуки под туѓ диктат“, изјави Путин.Тој додаде дека Русија припаѓа на државите кои „си го почитуваат својот интегритет и достоинство“ и дека нема намера да попушта под надворешни влијанија. „Ниту една земја што се почитува себеси не решава проблеми на таков начин. Русија има таа привилегија – да стои цврсто зад своите принципи“, нагласи Путин.Рускиот претседател изјави и дека со Трамп разговарал за влијанието на нафтената политика врз глобалниот раст на цените, вклучувајќи ги и ефектите врз американската економија.Путин се обрати пред новинарите по завршувањето на XVII конгрес на Руското географско друштво, нагласувајќи дека Русија „ќе продолжи да се брани, но и да нуди разговор – сè додека има кој да слуша“.

Свет | пред 2 месеци

Орбан тврди дека самитот меѓу Трамп и Путин не е откажан: „Подготовките се во тек“

И покрај тоа што најавениот самит меѓу американскиот претседател Доналд Трамп и рускиот лидер Владимир Путин e ставен на чекање, унгарскиот премиер Виктор Орбан денеска изјави дека подготовките за средбата продолжуваат, јавува Reuters.Орбан на својата официјална страница на Facebook напиша дека унгарскиот министер за надворешни работи Петер Сијарто моментално престојува во Вашингтон и дека се работи на логистиката околу мировниот самит.„Подготовките за мировниот самит продолжуваат. Датумот сè уште не е познат. Кога ќе дојде време – ќе го одржиме“, напиша Орбан.Потсетуваме, средбата беше одложена откако Москва одби да се согласи со предлогот за моментален прекин на огнот во Украина, што го засени напредокот во дипломатските обиди за мир.Рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров изјави дека инсистирањето на траен прекин на огнот е спротивно на претходните договори меѓу лидерите на двете земји постигнати на самитот во Алјаска. Тој предложи привремен прекин на огнот како чекор кон поширок мировен процес, повикувајќи ги европските партнери да го поттикнат Вашингтон да ја смени својата позиција.Од американска страна, Трамп изјави дека не сака да има „бесмислен состанок“, но додаде дека ситуацијата може да се промени во наредните денови и најави дека јавноста ќе биде „навремено информирана“.Претставник на Белата куќа потврди дека плановите за втор самит меѓу Трамп и Путин се привремено одложени по телефонски разговор меѓу државниот секретар Марко Рубио и Лавров, кој бил оценет како „продуктивен“.Орбан, кој според последните анкети заостанува пред парламентарните избори во 2026 година, е долгогодишен сојузник на Трамп и одржува блиски односи со Москва, што го направи контроверзна фигура во Европската унија поради неговите конфликти со Брисел и обвиненијата за назадување на демократијата во Унгарија.

Свет | пред 2 месеци

Нови тензии меѓу Русија и Полска: Москва предупредува на обид за уривање на авионот на Путин

Односите меѓу Русија и Полска повторно се заострија откако Москва ја обвини Варшава дека упатува „терористички закани“ насочени кон авионот на рускиот претседател Владимир Путин. Обвинувањата следуваат по изјавата на полскиот министер за надворешни работи Радослав Сикорски, кој рече дека Полска не може да гарантира безбедност за авионот на Путин доколку тој би летал над полскиот воздушен простор на пат кон Будимпешта, каде што беше најавен можен состанок со поранешниот американски претседател Доналд Трамп.„Полјаците сега се подготвени сами да извршат терористички акти“, изјави рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров за агенцијата ТАСС, коментирајќи дека станува збор за невообичаено опасна и неприфатлива изјава од страна на земја членка на НАТО. Тој потсети и на, како што рече, судска одлука во Полска која „во суштина го оправдува нападот на гасоводот Северен тек“, тврдејќи дека Варшава систематски води антируска политика.Сикорски, пак, во изјава за полските медиуми нагласи дека неговата влада не може да се меша во работата на независното судство. „Не можам да гарантирам дека независен полски суд нема да нареди приведување на осомниченикот и негово предавање на Меѓународниот кривичен суд во Хаг“, изјави Сикорски, потсетувајќи дека Полска е потписник на Римскиот статут, според кој е обврзана да го исполни налогот за апсење на Путин издаден од Хаг поради воени злосторства во Украина.Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, одговори дека нема потреба од „паника и брзање“ околу најавениот состанок меѓу Путин и Трамп, додавајќи дека за ваков настан е потребна „сериозна подготовка“. Русија, како што изјави Песков, „нема намера да дозволи провокации“, но остро ја осуди изјавата на Сикорски како, според него, „пример за непријателска политика која го поткопува европскиот мир“.Планираниот самит меѓу Путин и Трамп во Будимпешта засега е одложен, но инцидентот дополнително ги зголеми тензиите меѓу Москва и Варшава, која е меѓу најгласните поддржувачи на Украина во рамките на НАТО и Европската Унија. Полската влада, во контекст на војната во Украина, веќе предупреди дека нема да дозволи „недопирливост“ за лица обвинети за воени злосторства, дури и ако тоа значи дипломатски судир со Русија.

Свет | пред 2 месеци