Глобална пресвртница: лековите за слабеење ја менуваат економијата, навиките и здравствените системи
Американската фармацевтска компанија Eli Lilly минатата недела ја надмина вредноста од 1,5 билиони долари, влегувајќи во исклучителниот клуб што досега беше резервиран само за технолошки гиганти поврзани со вештачката интелигенција. Скокот од 40 проценти на вредноста на акциите следеше по објавата за удвоена продажба на лековите за слабеење Mounjaro и Zepbound, кои се покажуваат како еден од најпрофитабилните и највлијателни медицински производи на денешницата.Според анализата на ABC News, инвеститорите вакви вредности им доделуваат само на компании за кои веруваат дека создаваат промена што го обликува светот. А токму таква промена, наведуваат експертите, веќе се чувствува во глобалните навики на исхрана и здравствените политики.Анализа на Rabo Bank, специјализирана за агросекторот, заклучува дека „лековите за слабеење претставуваат пресвртница за потрошувачката на храна“. Според ова истражување, домаќинствата во САД со најмалку еден корисник на вакви лекови ја намалиле куповната моќ за намирници за шест проценти само за половина година. Сличен тренд се регистрира и во Австралија, каде продажбата на овие медикаменти е десеткратно зголемена од 2020 година.Станува збор за препаратите semaglutide (познат како Ozempic или Wegovy) и tirzepatide (Mounjaro, Zepbound), кои делуваат врз хормоните GLP-1 и GIP, го намалуваат апетитот и придонесуваат за значително слабеење. Но нивните ефекти не застануваат тука – според ендокринолозите, тие директно го подобруваат здравјето на срцето и бубрезите, преку активација на рецептори што го намалуваат воспалението и го подобруваат протокот на крв.Сепак, лековите имаат и недостатоци. Кај дел од пациентите се јавуваат несакани ефекти како мачнина, повраќање и дигестивни проблеми. Стручњаците предупредуваат и на загуба на мускулна маса и коскена густина – ризик што станува критичен кога пациентот ќе престане со терапијата, бидејќи килограмите се враќаат, но мускулите не.Иако нивната ефикасност ја зголемува побарувачката, цената останува сериозна бариера. Во Австралија, Ozempic без субвенции чини околу 150 долари месечно, а поскапите препарати како Wegovy и Mounjaro достигнуваат и до 700 долари. Владите се под притисок да ги субвенционираат, но долгорочните трошоци се огромни. Во САД, Конгресниот буџетски уред проценува дека покривање на овие лекови преку Medicare би ја чинело државата повеќе од 1,5 билиони долари годишно.Бизнис-интересите и конкуренцијата се засилуваат. Американската влада веќе преговара за намалување на цените од 1500 на 550 долари месечно, а компаниите Amgen, Pfizer, Roche и Zealand Pharma работат на нова генерација препарати – од месечни инјекции до таблети.Како што велат аналитичарите, ова е само почеток на новата ера на фармаколошко слабеење – ера што може да го промени начинот на исхрана, медицината, економијата и, на долг рок, здравствениот животен век на човештвото. За некои компании ќе значи рекорден профит.
Свет
|
пред 3 дена