Од утре стартува ‘Безбеден град’: камерите ќе снимаат, од јануари ќе казнуваат, ако сторите прекршок ќе добиете известување

Од утре, 1 декември, камерите на „Сејф сити“ поставени на скопските булевари и раскрсници ќе почнат автоматски да ги регистрираат сообраќајните прекршоци, како дел од стартувањето на системот „Безбеден град, безбедна држава“. Министерството за внатрешни работи најави дека до Нова година ќе трае пробниот период во кој прекршителите ќе добиваат само предупредувања, додека од 1 јануари системот влегува во целосна примена и ќе се испраќаат казни.Портпаролот на МВР, Гоце Андреевски, изјави дека нема да има толеранција за прекршоците регистрирани со камера и дека санкционирањето ќе биде согласно Законот за безбедност на сообраќајот, без разлика дали се работи за населено место, автопат или експресен пат. Најпрвин ќе се документираат пречекорување брзина, минување на црвено светло, возење со истечена важност на сообраќајната дозвола и непрописно паркирање, а во следната фаза ќе се додаваат нови видови прекршоци.Секој сопственик на возило чие прекршување ќе биде регистрирано ќе добива СМС и мејл со линк за преземање на записникот и платниот налог. Рокот за плаќање половина казна е осум дена од приемот на известувањето, а по неговото истекување износот мора да се плати целосно во наредните осум дена пред да започне присилна наплата. Казните ќе може да се плаќаат електронски, по што системот автоматски го известува МВР дека глобата е подмирена.Во последните години, јавноста беше сведок на низа фатални сообраќајни трагедии, особено прегазувања на пешаци на пешачки премини од возачи кои возеле со брзина многукратно поголема од дозволената. Дополнителен проблем е масовното непрописно паркирање, со што тротоарите и велосипедските патеки често се непроодни. Граѓаните се поделени околу тоа дали камерите ќе ја подобрат состојбата, но дел од нив сметаат дека строгите правила и автоматските казни ќе ги дисциплинираат најдрските возачи.Министерот Панче Тошковски претходно најави дека во првата фаза камерите ќе функционираат во Скопје, Тетово и Куманово, како и на автопатите и експресните патишта по Коридорите 8 и 10. До средината на следната година треба да биде покриена целата држава. Целта, како што посочуваат од МВР, е поредовен, побезбеден и пофункционален сообраќај.Од утре камерите ќе снимаат и предупредуваат, а веќе на стартот на 2026 година ќе почнат да казнуваат. Дали технологијата ќе ги вразумни возачите, ќе стане јасно многу брзо.

Скопје | пред 4 дена

Драстични мерки по убиството на гардистка: стопирани азили, визи и ревизија на зелени карти

Американската Служба за државјанство и имиграција (USCIS) соопшти дека ги стопира сите одлуки за азил, само два дена по вооружениот напад во близина на Белата куќа во кој загина 20-годишната припадничка на Националната гарда Сара Бекстрам. Директорот на USCIS, Џозеф Едлоу, објави дека суспензијата останува на сила додека не биде осигуран „највисок можен степен на безбедносни проверки“ за секој странски државјанин кој аплицира за престој во САД.Американскиот Стејт департмент дополнително ги замрзна сите визи за лица кои патуваат со авганистански пасоши, соопшти државниот секретар Марко Рубио. Паралелно, претседателот Доналд Трамп најави целосна забрана за прием во САД на лица од, како што рече, „земји од третиот свет“, без образложение кои држави ги опфаќа мерката и кога би стапила во сила.Администрацијата соопшти и дека ќе ги ревидира сите зелени карти издадени на државјани од „земји што предизвикуваат безбедносни грижи“, меѓу кои Авганистан, Иран, Либија, Сомалија, Јемен, Куба, Венецуела и уште дванаесет други држави. Мерката предизвика остри реакции кај организациите за човекови права, кои предупредуваат дека трагедијата се користи за политички цели и за заострување на имиграциската политика.Нападот се случи во среда, кога вооружен напаѓач – авганистански државјанин кој влегол во САД во 2021 година – отвори оган само неколку блокови од Белата куќа. Бекстрам подоцна им подлегна на повредите, додека вториот гардист останува во критична состојба. Осомничениот е притворен, а мотивите за нападот засега не се познати. Претседателот Трамп ја искористи трагедијата за да ја критикува досегашната политика кон бегалците, обвинувајќи ја администрацијата на Бајден дека дозволила „опасни луѓе“ да влезат во земјата.

Свет | пред 5 дена

(Видео) Инцидент на прес-конференција: Трамп ја навреди новинарката по прашање за нападот кај Белата куќа

Американскиот претседател Доналд Трамп повторно предизвика контроверзии со навредлив однос кон медиумите, откако на прес-конференција по повод Денот на благодарноста ја нарече новинарката на CBS, Ненси Кордес, „глупа личност“. Инцидентот се случи веднаш по неговиот разговор со припадници на американските вооружени сили, а повод беше прашањето за неодамнешната вооружена пресметка во близина на Белата куќа, во која загина припадничка на Националната гарда, а друг војник беше тешко повреден.Кордес го праша Трамп зошто ја обвинува администрацијата на Џо Бајден за нападот, кога осомничениот – авганистански државјанин Рахманулах Лаканвал – според внатрешните извештаи поминал безбедносни проверки и не покажувал ризични елементи. Претседателот реагираше бурно, велејќи: „Затоа што го пуштија внатре, дали сте глупи? Дали сте глупа личност? Доаѓале со илјадници други кои не треба да бидат тука.“Осомничениот Лаканвал, на возраст од 29 години, пристигнал во САД во 2021 година преку програмата „Добредојдовте сојузници“, наменета за Авганистанци кои соработувале со американските сили. Во нападот загина 20-годишната гардијка Сара Бекстрам, додека 24-годишниот наредник Ендру Волф останува во критична состојба. Напаѓачот исто така е хоспитализиран, а ФБИ случајот го истражува како можен терористички акт.По инцидентот, администрацијата на Трамп ги стопираше имиграциските постапки за авганистански државјани и најави ревизија на сите азилски предмети одобрени под администрацијата на Бајден, како и дополнителни безбедносни проверки за носители на „зелена карта“ од 19 високо ризични држави.Ова е втор инцидент за само две недели во кој Трамп навредува новинарка. На 14 ноември, во авионот Air Force One, на репортерка која постави дополнително прашање за случајот Џефри Епстин, тој и одговори со зборовите: „тишина, прасице“.

Свет | пред 5 дена

Москва: Украински служби планирале експлозија на гасовод, ФСБ го спречила нападот

Руската Федерална служба за безбедност (ФСБ) соопшти дека спречила обид за диверзија на гасовод во Серпуховскиот округ во Московската област, за кој, според нивните тврдења, стоеле украинските разузнавачки служби. Според официјалното соопштение, во текот на ноќта бил уапсен 56-годишен руски државјанин во моментот кога наводно се обидувал да постави импровизирана експлозивна направа на дел од гасоводот.Како што пренесува агенцијата РИА Новости, ФСБ наведува дека осомничениот претходно добил инструкции од „украински курир“, по што купил автомобил и електрична бушилка, а потоа, следејќи ги координатите што му биле доставени, пронашол скриено складиште со рачно изработени експлозивни направи.ФСБ тврди дека со навремената интервенција е спречена поголема материјална штета и потенцијален ризик за безбедноста во регионот. Од Украина засега нема коментар за случaјот.

Свет | пред 5 дена

Оливер Спасовски сака да ја напушти координаторската функција во таборот на СДСМ

Пратеникот и поранешен министер за внатрешни работи Оливер Спасовски побарал да биде разрешен од функцијата координатор на пратеничката група на СДСМ, но, како што посочи, причината не се резултатите од локалните избори, туку несогласувањата со партискиот предлог за стратегија на „црвени линии“ во спорот со Бугарија.Спасовски бил против ваков партиски пристап, предупредувајќи дека воведување фиксни линии во чувствителен меѓудржавен дијалог може да ја усложни позицијата на Македонија и да ја ограничи флексибилноста во надворешната политика.Неговите забелешки, според партиски извори, не биле прифатени, по што тој побарал да се повлече од координаторската улога во Собранието. Со тоа тој ги демантираше шпекулациите дека се работи за уште една кадровска смена во пакетот одлуки на новиот претседател на СДСМ, Венко Филипче, кои уследија по партискиот пораз на локалните избори.Спасовски останува пратеник, но неговото повлекување од координацијата во пратеничката група дополнително ги отвори прашањата за внатрепартиските односи и за различните ставови во СДСМ околу надворешно-политичките теми. Партијата засега не соопшти кој ќе ја преземе функцијата координатор.

Македонија | пред 5 дена

Од АВНОЈ до распадот: што претставуваше 29 ноември за поранешна Југославија?

На денешен ден, 29 ноември 1945 година, беше воспоставена федерацијата од шест републики на југот од Европа – новата, социјалистичка Југославија. По крвавата Втора светска војна, започна периодот на обновување на земјата и изградба на новиот политички модел, заснован врз социјализмот и еднопартискиот систем. Денот на Републиката со децении се славеше како најзначаен државен празник, а од 1955 година прославата траеше два дена, со манифестации што потсетуваа на победата над фашизмот и на создавањето на новата државна структура.Празникот го одбележува и Второто заседание на АВНОЈ во 1943 година во Јајце, кога беше формирано првото законодавно и извршно тело на идната држава, а беше забранет и повратокот на кралот Петар II Караѓорѓевиќ и на владата во егзил. Во тој период Тито се двоумеше како да спречи споделување на власта со монархистите, додека Черчил инсистираше на плурализам. Но, партизанското раководство сметаше дека оние што ја поминале војната во туѓина не можат да управуваат со земја ослободена со огромни жртви.По 1945 година, партизаните веќе ги контролираа сите институции и можеше отворено да се воспостави југословенскиот модел по комунистички принципи. Првите прослави го нагласуваа сојузништвото меѓу Тито и Сталин, а по разидувањето во 1948 година, Денот на Републиката стана симбол на партизанската победа, антифашизмот и култот кон Тито. Во прославите се вложуваа значителни средства, a традицијата продолжи до распаѓањето на државата.По 2002 година празникот и официјално престана да се одбележува. За младите генерации 29 ноември е обичен ден, додека за постарите останува потсетник на поинакво време – за едни период на братство и единство, за други време на идеолошка строгост, контрола и цензура. Како и многу датуми од поранешната држава, и овој останува дел од сложената историја и различните сеќавања на народите од поранешна Југославија.

Магазин | пред 5 дена

Стразбур под засилени мерки: оружје откриено во близина на Божиќниот базар

Француските власти отворија истрага откако во близина на Божиќниот базар во Стразбур било пронајдено огнено оружје, потврди јавната обвинителка Кларис Тарон.Наодот предизвика дополнителна загриженост бидејќи базарот, кој е отворен од средата, традиционално привлекува огромен број посетители и се смета за еден од најпознатите во Европа. Минатата година го посетија рекордни 3,4 милиони луѓе, меѓу кои туристи од Германија, САД и Шпанија, пренесува BFM.Поради постојаната терористичка закана во Франција, градот и оваа година е ставен под строги безбедносни мерки. На улиците се распоредени засилени полициски патроли, а дополнителни контроли ќе се спроведуваат во текот на целиот месец, колку што ќе трае базарот.Инцидентот, иако засега без информации за потенцијален осомничен, повторно ја актуелизира дебатата за ризиците што ги носат масовните собири во услови на висока безбедносна готовност.

Свет | пред 5 дена

Мечките ја менуваат туристичката индустрија: ново осигурување за штета и безбедност во Јапонија

Јапонската осигурителна компанија „Токио Мерин & Ничидофаер Иншуранс“ најави дека во декември ќе почне да продава уникатен осигурителен пакет наменет за туристичките агенции и оператори на сместувачки капацитети, кој ќе ја покрива загубената добивка во случај привремено да не можат да работат поради упад на мечки. Станува збор за прва ваква полиса во туристичката индустрија, осмислена во услови на зголемени инциденти со диви животни низ руралните делови на земјата.Пакетот е наменет за хотели, кампови, голф-терени и други објекти за рекреација што можат да бидат принудени да се затворат доколку во нивната непосредна околина се појави мечка. Осигурувањето ќе ја покрива економската штета што настанува поради откажани резервации и неможност за нормално работење, а компанијата ќе ги надоместува и трошоците за поставување електрични огради како превентивна мерка.Дополнителна ставка во полисата е и покривање на набавката на спреј против мечки, што треба да ја засили безбедноста на персоналот и посетителите. Јапонските власти веќе предупредуваат дека зголеменото присуство на мечки во близина на населени и туристички области претставува растечки ризик, а новиот осигурителен пакет е обид индустријата да се прилагоди на овие услови и да ги минимизира економските последици.

Свет | пред 5 дена

Пукање во трговски центар во Калифорнија на ‘Црн петок’, две лица ранети

Две лица се здобиле со прострелни рани во пукање што се случило во трговскиот центар „Вали Фер“ во Санта Клара, Калифорнија, за време на „црниот петок“ – еден од најпрометните денови за купување во текот на годината. Локалната полиција соопшти дека објектот бил веднаш евакуиран и целосно испразнет за да се утврди дека нема дополнителна закана по јавната безбедност.Полициската управа на Сан Хозе наведе на платформата Икс дека пукањето било изолиран инцидент и дека нема информации за поголема опасност. Во тек е истрага за околностите под кои дошло до вооружениот напад.Полицијата и спасувачките екипи интервенираа веднаш по пријавата, додека посетителите на тржниот центар беа изведувани во групи. Американските медиуми јавуваат дека вакви инциденти на денот на големите попусти дополнително ја нагласуваат загриженоста за јавната безбедност во периoди кога трговските центри се преполни.

Свет | пред 5 дена

Православните верници денес го празнуваат Свети апостол и евангелист Матеј

Македонската православна црква и православните верници денес го одбележуваат празникот посветен на Свети апостол и евангелист Матеј, еден од дванаесеттемина Христови ученици. Празникот е запишан со задебелена црна буква во црковниот календар и за дел од семејствата претставува семејна слава.Свети Матеј се смета за заштитник на цариниците, даночниците, банкарите, сметководителите и сите професии поврзани со финансии. Тој го напишал првото Евангелие во редоследот на Новиот завет – Евангелието по Матеј – поради што го носи и титулата евангелист.Пред да стане Христов ученик, Матеј бил цариник во Капернаум, во служба на Римјаните. Според преданието, по повикот на Христос тој сè напуштил и тргнал по него. По слегувањето на Светиот Дух, го ширел Евангелието во Партија, Мидија и Етиопија. Во Етиопија го ракоположил својот ученик Платон за епископ и се повлекол во осаменичка молитва во гората, каде што повторно му се јавил Господ.Преданието сведочи дека токму таму ги крстил жената и синот на локален кнез, што предизвикало жесток гнев и наредба да биде уапсен. Според описите, војниците слушале глас, но не можеле да го видат светецот; вториот одред бил заслепен од небесна светлина, а самиот кнез ослепел при средбата со него. По молитвата на Матеј, кнезот прогледал телесно, но не и духовно, па наредил светецот да биде мачен. Ниту силните огнови не му наштетиле, по што Матеј се помолил и ја предал својата душа на Бога.Тело му било ставено во оловен ковчег и фрлено во морето, но по јавување во сон, епископот Платон го пронашол и го изнел ковчегот. Впечатен од чудото, кнезот се покрстил и го зел името Матеј, а по смртта на Платон станал новиот епископ во Етиопија.Евангелието на Матеј првично било напишано на еврејски јазик, а до денес е сочувано грчкото издание. Се верува дека светецот никогаш не јадел месо и дека се хранел исклучиво со овошје и зеленчук.Во народната традиција постои верување дека, бидејќи Матеј бил цариник, на овој ден е добро да се подмират сите долгови, даноци и заостанати сметки.

Македонија | пред 5 дена

Јапонската ANA откажа 65 летови поради глобалниот проблем со софтверот на Ербас

Најголемата јапонска авиокомпанија All Nippon Airways (ANA) денеска соопшти дека е принудена да откаже 65 домашни летови поради проблем со софтверот кој ги погоди илјадници авиони на Ербас ширум светот. Според информациите, кај 34 авиони на ANA е неопходна итна софтверска поправка, што предизвика сериозни нарушувања во сообраќајот и влијаеше врз околу 9.400 патници.Откажувањата најмногу го погодија токискиот аеродром Ханеда, но последици има и на летовите кон Тотори, Сага и повеќе други префектури. Компанијата извести дека работи на тоа да им обезбеди алтернативни решенија на патниците и да го нормализира распоредот на летови во најкус можен рок.Втората најголема јапонска авиокомпанија, Japan Airlines, соопшти дека нејзината флота не е засегната од софтверскиот проблем и дека сообраќајот се одвива редовно.Проблемот со Ербас предизвика глобални последици, а повеќе авиокомпании најавуваат можни кашнења и откажувања сè додека трае ажурирањето на софтверот.

Свет | пред 5 дена

Стравичен биланс на невремето во Шри Ланка: 123 загинати, стотици исчезнати во поплавите и свлечиштата

Најмалку 123 лица загинаа во поплавите и свлечиштата што ја зафатија Шри Ланка по една недела обилни врнежи, соопшти денеска Центарот за управување со катастрофи. Според извештајот, исчезнати се водат уште околу 130 лица, додека десетици илјади жители се принудени да ги напуштат своите домови поради растечката водена стихија.Генералниот директор на Центарот, Сампат Котувегода, изјави дека спасувачките екипи непрекинато работат на критичните подрачја, каде што силното невреме предизвика огромни материјални штети и прекин на сообраќајот. Речиси 44.000 лица се раселени и сместени во привремени кампови, додека властите предупредуваат дека поради нестабилното тло постои ризик од нови свлечишта.Врнежите кои ја погодуваат земјата веќе неколку дена предизвикаа најтешка природна катастрофа во последните години, а локалните власти и натаму апелираат за претпазливост и итна евакуација од ранливите области.

Свет | пред 5 дена

(Видео) Украина: ‘Размерите на руските лаги се неверојатни’ – Се водат борби околу Купјанск“

Украинските сили и натаму ги бранат позициите во североисточниот град Купјанск, и покрај тврдењата на Москва дека руска контрола е целосно воспоставена. Рускиот претседател Владимир Путин минатата недела изјави дека градот е „повторно во рацете на Москва“, а за време на посетата на Киргистан повторно рече дека Купјанск е „целосно под руска контрола“.Врховниот командант на украинската армија, Олександр Сирски, остро ги демантираше ваквите тврдења. Тој по посетата на регионот Харков порача дека украинските војници секојдневно изведуваат одбранбени, извидувачки и ударни акции, со цел стабилизација на состојбата во градот.„Размерите на лагите на руското раководство за ситуацијата во Купјанск се неверојатни“, напиша Сирски на Телеграм, нагласувајќи дека украинските сили држат одредени линии и го засилуваат огнениот притисок со цел да ги блокираат руските линии за снабдување.Купјанск првично беше окупиран од руската инвазија во 2022 година, но Украина го поврати контролата истата година во рамки на една од најуспешните контраофанзиви. Денешните тврдења на Москва доаѓаат во време на зголемен дипломатски притисок за надминување на конфликтот, вклучувајќи го и новиот американски мировен предлог, во кој сега се вклучени и европски сојузници.Покрај Купјанск, руските сили се насочени и кон Покровск, важен логистички центар во Донецк. Путин тврдеше дека руската армија контролира 70 проценти од градот, познат по своето поранешно советско име Красноармејск. Руското Министерство за одбрана во петокот соопшти дека нивните сили зазеле два крајни реони од Покровск, иако украинските извори не го потврдуваат тоа.Состојбата на терен останува променлива, а двата града и понатаму се во центарот на интензивни борби за контрола врз источниот фронт.

Свет | пред 5 дена

Најмалку 128 загинати во најсмртоносниот пожар во последните 80 години - Хонг Конг во тридневна жалост

Хонг Конг утрово оддаде почит на најмалку 128 загинати во катастрофалниот пожар што го зафати стамбениот комплекс „Wang Fuk Court“, додека околу 200 лица сè уште се водат како исчезнати. Шефот на администрацијата Џон Ли, заедно со високи владини претставници облечени во црно, одржа триминутно молчење пред седиштето на централната влада, каде знамената беа спуштени на половина копје. По церемонијата, официјалните лица се запишаа во книгата на сочувство за жртвите.Пожарот, кој се прошири со неверојатна брзина во средата попладне, зафати седум од осумте 32-катни згради во комплексот, обвиени со бамбусови скелиња, зелена заштитна мрежа и пена за изолација што се користела при обновата. Властите соопштија дека противпожарните аларми не функционирале, а токму тоа дополнително го отежнало спасувањето на жителите.Полицијата уапси 11 лица под сомнение за корупција, небезбедни градежни материјали и пропусти при изведбата на работите. Спасувачките тимови ја завршија првата фаза од пребарувањето во петокот, но предупредуваат дека во целосно изгорените делови од зградите може да бидат пронајдени уште тела.Ова е најсмртоносниот пожар во Хонг Конг од 1948 година, кога во складичен пожар загинаа 176 луѓе. Трагедијата веднаш повлече споредби со пожарот во „Гренфел тауер“ во Лондон во 2017 година, во кој животите ги загубија 72 лица.Жителите претходно во повеќе наврати предупредувале на опасностите од обновата, а во септември 2024 година до градските власти поднеле жалби за запалливоста на заштитната мрежа што ја користеле изведувачите. И покрај тоа, минатата година им било соопштено дека ризикот од пожар е „релативно низок“. Сега, по трагедијата што го потресе целиот град, многумина прашуваат дали навреме можело да се спречи едно од најцрните поглавја во поновата историја на Хонг Конг.

Свет | пред 5 дена

Ескалација на фронтот: нови украински дрон-напади предизвикаа пожари во Русија

Украина во текот на изминатата ноќ спроведе повеќе дрон-напади врз руски територии, при што беа погодени објекти во неколку региони, соопштија утрово руските власти. Најсериозниот инцидент е забележан во Краснодарскиот крај, каде по удар на украински дрон избувнал пожар во нафтената рафинерија „Афип“ во Севeрскиот округ.Регионалната администрација информираше дека огнот зафатил околу 100 квадратни метри и оштетил дел од техничката опрема во постројката, но складиштата со нафта останале непогодени, пренесува „Интерфакс“.Покрај Краснодар, руски извори пријавија и пожари во Ростовската област, каде, според нивните тврдења, биле погодени повеќе цивилни објекти. Засега нема информации за жртви, а локалните служби за итни интервенции работат на целосно локализирање на пожарите и процена на материјалната штета.Нападите се случуваат во период на засилен воздушен притисок меѓу двете страни, а Москва повторува дека украинските напади со беспилотни летала стануваат „сè почести и подалечни“. Украина официјално не ги коментира овие операции.

Свет | пред 5 дена

Руски удари врз Киев: едно загинато лице и 11 повредени, меѓу нив и дете

Во руски ракетни и дрон-напади врз Киев, изведени во текот на изминатата ноќ, загина едно лице, а 11 се повредени, меѓу кои и едно дете, соопштија властите на украинската престолнина. Шефот на киевската воена администрација, Тимур Ткаченко, изјави дека од полноќ наваму биле погодени најмалку шест локации во градот, пренесува „Укринформ“.Според неговите информации, еден дрон предизвикал значителна штета во Оболонскиот округ, каде биле погодени повеќе станбени објекти во приватниот сектор. Во текот на утрото бројот на повредени се искачи на 11 лица, додека една жртва подлегнала на повредите.Киевските служби наведуваат дека нападите предизвикале сериозни материјални оштетувања и дека екипите за спасување продолжуваат да работат на расчистување на урнатините и обезбедување на погодените подрачја. Властите предупредија дека ризикот од нови воздушни напади останува висок.

Свет | пред 5 дена

Њујорк тајмс: Десет деца починале од ковид вакцинација, постои документ на американската Администрација за лекови

Американската Администрација за храна и лекови (FDA) во внатрешен документ навела дека најмалку десет деца можеби починале како последица од вакцинација против ковид-19, пренесе „Њујорк тајмс“. Како потенцијална причина за смртните случаи е наведена појава на миокардитис, односно воспаление на срцевиот мускул, кое во ретки случаи може да се јави по примена на одредени вакцини.Документот го составил главниот медицински и научен службеник на FDA, Винај Прасад, но во него не се наведени ниту возраста, ниту здравствената состојба на децата, како ни тоа која од вакцините против ковид е поврзана со пријавените случаи. Притоа нема официјална потврда за дефинитивна причинско-последична врска, туку се работи за интерна проценка заснована на пријавени податоци и медицински извештаи.„Њујорк тајмс“ наведува дека дописот е дел од поширока анализа на ретките несакани реакции по вакцинацијата, кои американските здравствени институции продолжуваат да ги следат и ревидираат. Официјални претставници на FDA досега јавно укажуваа дека вакцините против ковид остануваат безбедни и ефикасни и дека сериозните несакани реакции се исклучително ретки.Очекувањата се дека институцијата дополнително ќе го разгледа секој од случаите, по што би можеле да следат и нови препораки или разјаснувања за јавноста.

Свет | пред 5 дена

Крахот на човекот од доверба на Зеленски: Јермак поднесе оставка, Киев во политички вртлог

Шефот на кабинетот на украинскиот претседател Володимир Зеленски и негов најблизок советник, Андриј Јермак, поднесе оставка во петокот, само неколку часа откако Националното биро за борба против корупцијата (NABU) изврши претрес во неговите простории. Јермак, кој изгради досега невидено ниво на моќ во украинската извршна власт и имаше влијание врз парламентот, владата и клучните институции, со години беше една од најконтроверзните фигури во политичкиот систем.Заради неговата улога „десна рака“ на Зеленски, западните дипломати често го опишуваа како незаменлив, но и како извор на фрустрации. Европски функционери за Kyiv Independent велат дека бил гледан со скепса и во Брисел и во Вашингтон, а во Украина неговата непопуларност била уште поизразена. Според истите извори, токму Јермак го „повлекол куршумот“ кон антикорупциските институции, обидувајќи се да го ослаби NABU во момент кога земјата е погодена од најголемиот корупциски скандал меѓу соработниците на претседателот.Истражителите тврдат дека Јермак е поврзан со големата шема во државната нуклеарна компанија „Енергоатом“, каде што, според NABU, биле испрани и украдени над 100 милиони долари. Еден од неговите најблиски соработници, Тимур Миндич, беше посочен како организатор на криминалната мрежа, а во јавноста се појавија и видеоснимки на кои, како што тврдат истражителите, се гледаат високи владини личности како примаат мито. Полиција за Kyiv Independent изјавила дека една од луксузните куќи финансирани со парите од оваа шема била наменета токму за Јермак.Активисти за борба против корупцијата сметаат дека ваквата шема тешко можела да функционира без негово знаење. Според Дарја Калениук, извршна директорка на украинскиот Центар за борба против корупцијата, претседателот Зеленски ќе мора да ги отстрани луѓето од неговиот најтесен круг за да ја докаже сопствената неумешност.Неговото име со години беше опкружено со обвиненија за мито и злоупотреби, а неколку негови поранешни заменици веќе се гонат или се под истрага за корупција. Критичарите тврдат дека Јермак создал модел во кој ниту една кадровска или институционална одлука не можела да биде донесена без негов благослов. Тој важеше за човекот кој де факто ја води домашната и надворешната политика, а многу дипломатски извори откриваат дека дури и најважните одлуки на претседателот биле оформувани според ставовите на Јермак.Од повторната победа на Доналд Трамп на изборите, неговата позиција драматично ослабна. Американски официјални лица одбивале да разговараат со него поради неговите блиски врски со претходната администрација во Вашингтон, а украински и европски извори велат дека бил гледан како најмалку посакуван преговарач. И покрај тоа, Зеленски го испраќал да ги води клучните меѓународни разговори и да се сретнува со странски лидери.Низ годините Јермак се сметаше за центар на моќта околу претседателот, а критичарите тврдат дека секој кој ја засенил неговата позиција бил тргнат настрана. Така беше сменет и популарниот генерал Валериј Залужни, а потоа и вицепремиерот за инфраструктура Александар Кубраков — двајца политички профили кои станале потенцијални конкуренти во јавноста.Оставката на Јермак претставува најголем политички потрес за администрацијата на Зеленски од почетокот на војната. Украинските аналитичари предупредуваат дека овој чекор може да има сериозни последици за стабилноста на власта, но и за односите со западните партнери, кои одамна бараат посериозна борба против корупцијата.

Свет | пред 5 дена

Ryanair го укинува Prime Club – патниците земале повеќе отколку што плаќале

Ryanair ja укинува својата лојална програма Prime Club само осум месеци по нејзиното воведување, откако компанијата пресметала дека патниците ги искористиле поволностите многу повеќе отколку што авиокомпанијата заработила од членарините. Програмата нудеше попусти на летови, бесплатно резервирање седишта за до 12 летови годишно и патничко осигурување, но наместо планираниот профит, резултирала со финансиски минус.Според компанијата, во Prime се зачлениле околу 55.000 патници, кои донеле 4,4 милиони евра приходи од членарини, но за возврат добиле поволности вредни над шест милиони евра. Маркетинг-директорот Дара Брејди изјави дека тест-програмата „чини повеќе отколку што носи“ и дека со ова ниво на членство не се оправдува времето и ресурсите потребни за редовни ексклузивни понуди.Ryanair соопшти дека програмата официјално се гаси и дека компанијата ќе се фокусира на други модели на лојалност и попусти кои ќе бидат одржливи на долг рок.

Свет | пред 5 дена

29 ноември – денот кога се славеше Републиката во поранешна Југославија

На денешен ден, 29 ноември, во поранешна СФР Југославија се славеше Денот на Републиката – еден од главните државни празници што го обележуваше второто заседание на АВНОЈ од 1943 година.На заседанието во Јајце, АВНОЈ беше конституиран како законодавно и извршно претставничко тело на идната југословенска држава, со што датумот доби особено историско и политичко значење. По завршувањето на Втората светска војна, од 1945 година, празникот беше официјално воспоставен и со децении се прославуваше низ целата федерација со свечености, паради, приредби и семејни собири.Во Србија, Денот на Републиката се одбележуваше сè до 2002 година, кога беше укинат со одлука на тогашната Сојузна скупштина. Иако повеќе не е официјален празник, 29 ноември и денес останува датум што буди силни асоцијации и различни сеќавања на времето на поранешната Југославија, нејзините симболи и политичкиот систем во кој овој ден имаше централно место во календарот на државните празници.

Свет | пред 5 дена

Јанкуловска со остра реплика до СДСМ: ‘Според вашата реакција, изгледа предметите навистина се суделе во вашиот штаб’

Поранешната министерка за внатрешни работи, Гордана Јанкуловска, остро реагираше на партиската изјава на СДСМ, во која социјалдемократите ја обвинија дека се обидува да се претстави како жртва и ја поврзаа нејзината жалба до Европскиот суд за човекови права со „потсвесна врска со процесите против нацистите“.Јанкуловска возврати дека не гледа зошто СДСМ би се чувствувале засегнати од нејзината апликација пред ЕСЧП, освен ако, како што напиша, „предметите навистина не се суделе кај нив во штаб“.„Зошто СДСМ би се нашле засегнати и повикани за коментар за апликација пред ЕСЧП во која се бара да се утврди повреда на Правото на правично судење која ја сторила некоја “независна” судијка во некој предмет што се водел пред Кривичниот суд, небаре предметот се судел кај нив во штаб? Ама според реакцијава, изгледа сепак таму се судел“, напиша Јанкулоска.Во реакцијата на СДСМ се наведува дека одлуката на Стразбур да ја прифати апликацијата е само формален чекор и не значи никаква оценка за суштината на случајот. Од партијата посочуваат дека судот во оваа фаза ги проверува само процесните услови – исцрпени правни лекови, навремена поднесена жалба, статус на жртва и компатибилност со Конвенцијата.„Тоа е стандардна процедура според член 35 од Европската конвенција“, велат од СДСМ, додавајќи дека не е ниту етички ниту правно основано да се коментира материјалната суштина пред судот да влезе во анализа.Полемиката доаѓа по јавно објавената информација дека Европскиот суд за човекови права ја прифатил апликацијата на Јанкуловска за наводно повредено право на правично судење, поднесена во врска со пресудата за „Тенк“, по која таа ја отслужи затворската казна.

Коментари | пред 5 дена

Авио-хаос на повидок: Ербас привремено приземјува 6.000 авиони од серијата А320

Ербас донесе една од најдраматичните одлуки во својата 55-годишна историја, откако компанијата наложи привремено приземјување и итни проверки на околу 6.000 авиони од семејството А320. Мерката следува по откриениот софтверски проблем што може да влијае врз податоците од контролата на летот, а реакцијата доаѓа само неколку недели откако моделот А320 стана најиспорачуваниот авион во светот, надминувајќи го „Боинг 737“. Во моментот кога е издадена директивата, околу 3.000 авиони А320 се наоѓале во воздух.Поправката вклучува враќање на претходна верзија на софтверот и, според билтенот што го објави Ројтерс, потребни се околу два часа по авион. Неколку големи авиокомпании најавија можни доцнења и откажувања на летови за време на најпрометниот викенд за патувања во САД. Американ ерлајнс, најголемиот оператор на А320, соопшти дека 340 од неговите 480 авиони ќе мора да поминат низ итна интервенција. Слични мерки најавија и Луфтханза, ИндиГо и ИзиЏет, кои накратко ќе ги повлечат авионите од сообраќај.Во светот се користат околу 11.300 авиони од семејството А320, меѓу нив и 6.440 од основниот модел, кој лета од 1987 година. Четири од десетте најголеми оператори се американски компании – Американ, Делта, ЏетБлу и Јунајтед. Според извори од индустријата, кај околу две третини од погодените авиони приземјувањето ќе биде краткотрајно, додека се враќаат на стара софтверска конфигурација.Проблемот е откриен по инцидент со лет на „ЏетБлу“ од Канкун до Њу Џерси на 30 октомври, кога авионот нагло изгубил висина и неколку патници биле повредени. Летот принудно слетал во Тампа, а првичните анализи покажале дека соларни блесоци можат да ги нарушат податоците неопходни за контролата на летот. Настанот ја активираше истрагата на Федералната управа за воздухопловство (FAA) и ја забрза реакцијата на европската Агенција за безбедност на воздухопловството (EASA), која веќе издаде итна директива за поправка. Очекувањата се дека FAA ќе го следи истиот пример.Одлуката доаѓа во чувствителен момент за глобалниот авиосообраќај и би можела да предизвика сериозни нарушувања во наредните денови, додека авиокомпаниите се обидуваат да ги завршат сите потребни интервенции и повторно да го нормализираат летачкиот распоред.

Свет | пред 5 дена

Ладен викенд со облаци и повремено провејување снег низ Македонија

Под влијание на релативно ладна воздушна маса што од север се спушта кон земјата, Македонија за време на викендот ќе ја очекува променливо облачно и релативно студено време со сончеви периоди. На планините над 1000 метри надморска височина локално ќе има повремено провејување снег, а слаби снегулки повремено се можни и под оваа кота, особено во западните и северните делови.Метеоролозите предупредуваат дека слабо провејување снег е можно и во некои повисоки населени места, при што повремено ќе се засилува и северниот ветер.Во Скопје и околината времето ќе биде променливо облачно со умерени сончеви интервали и со слаб до умерен северен ветер. На планините околу главниот град постојат услови за сосема слабо провејување снег.Температурите наутро ќе се движат од -3 до 5 степени, а преку ден ќе достигнуваат од 3 до 12 степени. Во Скопје утринската температура ќе падне до околу 3 степени, додека дневната ќе се искачи до околу 8 степени.

Македонија | пред 5 дена

Контроверзна одлука: Трамп најави помилување за поранешниот претседател на Хондурас, осуден на 45 години затвор

Американскиот претседател Доналд Трамп најави дека ќе го помилува поранешниот претседател на Хондурас, Хуан Орландо Ернандес, кој во САД издржува затворска казна од 45 години поради пресуда за трговија со дрога и недозволено поседување оружје.Во објава на неговата платформа Truth Social, Трамп повторно ја изрази поддршката за претседателскиот кандидат на Хондурас, Насри Асфура од конзервативната Национална партија, предупредувајќи дека „доколку тој не победи, САД нема да фрлаат пари“ за земјата, пренесе Ројтерс.Трамп наведе дека Ернандес, според „многу луѓе кои ги почитува“, бил „многу остро и неправедно третиран“, што според него е причина за донесување на одлуката за помилување. Ернандес, кој беше претседател на Хондурас од 2014 до 2022 година, во март беше осуден во САД за учество во долгорочна мрежа за шверц на кокаин кон американскиот пазар.Најавата за помилување предизвикува силни реакции во меѓународната јавност, со оглед на сериозноста на обвиненијата, врските на Ернандес со наркокартели и порано јавно објавената посветеност на американските власти во борбата против организираниот криминал. Се очекуваат и официјални реакции од правосудните институции во САД, кои досега не се огласија за најавата на Трамп.

Свет | пред 5 дена

Експлозија во Црното Море: Два танкера во пламен кај турскиот брег

Два танкера се запалија по силна експлозија во Црното Море, во близина на турскиот брег, јавуваат турските медиуми. Екипажот од 25 морнари од едниот брод е успешно евакуиран, а властите го оценуваат инцидентот како сериозен морски безбедносен ризик. Според Министерството за транспорт на Турција, експлозијата избувнала на големиот танкер „Kairos“, долг 274 метри, додека пловел од Египет кон Русија. Огнот брзо се проширил на надворешните делови од бродот, по што екипажот испратил итен повик за помош.Турската Дирекција за поморски работи соопшти дека бродот бил на пат кон руската лука Новоросијск кога е пријавен „удар“ што го предизвикал пожарот, но засега не е познато дали станува збор за технички дефект, надворешен фактор или евентуален напад. Спасувачките тимови и турската крајбрежна стража веднаш интервенирале, а морскиот сообраќај во поширокиот регион е ставен под посебен надзор додека трае контролата на пожарот и процената на штетата.Инцидентот предизвика загриженост бидејќи Црното Море е еден од најфреквентните трговски коридори меѓу Блискиот Исток, Турција и Русија. Турските власти најавија дополнителни информации по целосното разјаснување на причините за експлозијата.

Свет | пред 5 дена