„Удривме во осино гнездо“ – Филипче тврди дека СДСМ е мета на координирана операција за дестабилизација

Лидерот на СДСМ, Венко Филипче, преку објава на Фејсбук обвини дека партијата станала цел на, како што оцени, координирана операција за внатрешно дестабилизирање и замолчување на критичкиот глас. Тој тврди дека власта шири лажни вести и врши притисок, а последниот случај со партиски член го нарече обид да се внесе немир во редовите на СДСМ. Филипче порача дека, и покрај притисоците, партијата ќе продолжи со своите политики и повика на обединување.Удривме во осино гнездо. Ја откривме најголемата предавничка операција што се подготвувала. Денес можеме да кажеме и дека таа е веќе потпишана. Само уште изборите нè делат од реализацијата на ова сценарио, на овој план. Не само што ја забранија темата, туку и се закануваат со затвор.Паниката во редовите на ДПМНЕ е толку голема што веќе не бираат средства. Тоа јасно се гледа и по бројот на лажни вести и измислени случаи и наводни афери кои секојдневно ги пласираат во медиумите, со цел да го тргнат вниманието од суштината.Вчера се обидоа и преку еден наш член да ѝ нанесат штета на партијата. Не мене лично, тоа не го доживувам лично, туку на целата партија, на сите нејзини членови.А вие видовте и каква машинерија беше подготвена – за помалку од половина час сите медиуми блиски до власта синхронизирано објавија на своите канали.Јавно да се изнесуваат вакви работи во момент кога ДПМНЕ нè напаѓа од сите страни со цел да го замолчи нашиот глас на вистината, не е случајно. Тие пронајдоа еден од нас, послаб. Ги искористија неговите приватни проблеми, задолженоста кон одредени лица, а очигледно и уцени, за да го натераат одвнатре, од самата партија, да внесе немир во нашите редови.Ние го разбираме и нема да се пресметуваме со него. На сите ни е јасно во каква ситуација се наоѓа. Нема да му одмогнеме, можеме само да му помогнеме.До него е да одлучи која страна ќе ја избере.По овој пат сакам да им порачам на сите нив: ние сме на патот на правдата. Никој нема да нè запре. Ќе ја одбранимеМакедонија и ќе ја вратиме власта во рацете на народот. Никој нема да нè запре, а најмалку вакви обиди.Кој сака – нека се приклучи! Кој не може или не сака – нека остане настрана! Правдата ќе победи.

Македонија | пред 1 седмица

Измамена старица: „За 8.000 евра можам да ја спасам ќерќа ти од затвор која прегази дете на пешачки“

Во Струга е расчистен сериозен случај на измама во кој цел била 77-годишна жена од струшко село. Полицијата уапси 40-годишен маж од охридското село Горно Лакочереј – Н.С., осомничен дека преку телефонско лажно претставување и заплашување дошол до 8.000 евра.Акцијата за приведување била спроведена вчера (17.12.2025) во 11:40 часот од страна на Надворешната канцеларија за криминалистички работи Струга, во координација со криминалистичката полиција – Сектор за општ и насилен криминал.Според пријавата, измамата се случила на 11 декември, кога осомничениот ја повикал повозрасната жена и ѝ соопштил лажна, драматична вест: дека нејзината ќерка наводно прегазила дете на пешачки премин. Притоа тврдел дека може да ја „спаси“ од затвор, но само ако веднаш му предаде пари.Жената, преплашена и убедена дека ќерка ѝ навистина се соочува со кривична постапка, се согласила да се сретне со измамникот и му ги дала 8.000 евра. Осомничениот потоа заминал.По целосно документирање на случајот, против Н.С. е поднесена кривична пријава за кривично дело „измама“.

Македонија | пред 1 седмица

Планот на ЕУ за руските пари не носи мир – „Глупава идеја што ја турка Унијата кон војна“, вели Орбан

ЕУ влезе во најострата фаза на расправа за тоа што да се прави со замрзнатите руски средства, додека Унгарскиот премиер Виктор Орбан и администрацијата на Доналд Трамп дејствуваат како два различни, но моќни фактори на сопирачка во процесот.Од една страна, Орбан во Брисел јавно го отфрли планот за користење на руските пари за финансирање на Украина, нарекувајќи го „глупав“ и предупредувајќи дека Унијата со ваков потег се доближува до директно вклучување во војната. Од друга страна, висок украински функционер откри дека САД тивко вршат притисок врз европските земји да се воздржат од оваа идеја, бидејќи Вашингтон сака да го задржи замрзнатото руско богатство како предност во можни преговори со Москва.Европските лидери денеска се пред клучна одлука: дали замрзнатите средства на руската централна банка – околу 200 милијарди евра – да се искористат за заем тежок 90 милијарди евра во корист на Украина. Планот има силна поддршка меѓу повеќе членки, вклучувајќи ја Германија, но се соочува со отпор во Белгија, каде што се наоѓа „Еуроклеар“, институцијата која држи најголем дел од средствата и стравува од руска одмазда.Според извор од Киев, седум земји засега се против планот, а Зеленски е во Брисел за да се обиде да го сврти балансот во корист на неговата држава.Во меѓувреме, американски претставници сигнализираат дека замрзнатите средства би можеле да послужат како клучен аргумент во евентуален договор со Русија, а не како моментален извор на финансирање за Украина. Слични идеи содржеше и порано протечениот план на Трамп за завршување на војната, кој предвидуваше дел од руските средства да се искористат за американски проект за реконструкција по конфликтот.Европската комисија ги повикува лидерите на ЕУ да покажат единство во момент кога руската инвазија трае неколку години, а трошоците за обнова на Украина достигнуваат над 411 милијарди долари – со прогнози дека ќе надминат многу повеќе.Брисел денеска решава меѓу два спротивставени пристапи: моделот на Орбан, кој предупредува на ескалација и ризик од војна, и ставот на мнозинството европски држави, кои тврдат дека поддршката за Украина е суштински дел од европската безбедност. На целата слика влијае и Трамп, кој – уште пред да стапи на функцијата – веќе ја менува сметката околу тоа како треба да се користи руското замрзнато богатство.

Свет | пред 1 седмица

СДСМ по договорот во ЕУ за депортации на мигранти во „трети безбедни земји“: Македонија меѓу потенцијалните дестинации?

СДСМ соопшти дека Европската унија постигнала политички договор за нови правила со кои барателите на азил и нелегалните мигранти би можеле да се пренасочуваат или депортираат во т.н. „трети безбедни земји“ надвор од ЕУ, повикувајќи се на информации објавени во европските медиуми. Според партијата, договорот бил постигнат меѓу претставници на земјите-членки и Европскиот парламент и претставува дел од реформата на европската миграциска политика.Во својата реакција, СДСМ поставува прашање кои држави ќе бидат дефинирани како „трети безбедни земји“, посочувајќи дека во таа категорија би можеле да се најдат земјите од Балканот, кандидатите за членство во ЕУ и други држави надвор од Унијата – меѓу кои, како што наведуваат, и Македонија.Партијата потсетува дека Албанија веќе прифати дел од мигрантите во рамки на договор со Италија, како и дека Косово, исто така, воспостави модел на прифаќање. Во соопштението се поставува дилема дали Македонија би можела да биде следната земја што би прифатила мигранти за финансиска надомест.СДСМ дополнително ја критикува актуелната власт, за која како што тврдат, се обидува да ја ограничи јавната дебата за миграциите, оставајќи, според партијата, граѓаните сами да проценат што би значело евентуалното вклучување на Македонија во новиот европски модел.

Македонија | пред 1 седмица

Објавена е симулација за ширење на птичји грип меѓу луѓето: ваква би била почетната фаза на пандемија

Научниците со години предупредуваат дека птичјиот грип, познат како H5N1, е потенцијална закана што може да премине од птици на луѓе и да предизвика глобална здравствена криза. Токму таа загриженост ги мотивирала индиските истражувачи да изработат нов компјутерски модел кој симулира како би се развивала епидемија кај луѓето и кои почетни мерки би можеле да ја спречат.Вирусот веќе предизвика сериозни проблеми ширум светот – само во САД погодени се повеќе од 180 милиони птици, заразата се прошири на повеќе од 1000 фарми со крави за млеко, а се потврдени најмалку 70 случаи кај луѓе, најчесто земјоделски работници, пренесува Би-Би-Си.Реална закана од пандемијаНовата студија, објавена во списанието BMC Public Health, користи податоци од реалниот свет и компјутерски симулации за да прикаже како би можела да се одвива една епидемија. Професорот Гаутам Менон од Универзитетот Ашока, еден од авторите, за Би-Би-Си изјави: „Заканата од пандемија на H5N1 кај луѓето е реална, но можеме да се надеваме дека ќе ја спречиме со подобар надзор и побрз одговор на јавното здравство.“Според нивниот модел, пандемијата би започнала тивко: една заразена птица би го пренела вирусот на човек – најчесто земјоделец или лице кое работи со живина. Опасноста не е во првиот случај, туку во она што следува – одржлив пренос од човек на човек.Трка со времетоКлучното предупредување од истражувањето е колку е краток периодот за реакција пред епидемијата да излезе од контрола. Студијата проценува дека, кога бројот на случаи ќе надмине две до десет инфекции, болеста најверојатно ќе почне да се шири надвор од примарните и секундарните контакти.Моделот покажал дека епидемијата речиси сигурно може да се спречи ако домаќинствата на примарните контакти (луѓе кои биле во директен контакт со заразениот) се ставaт во карантин веднаш по откривањето само на два случаи. Но, ако се идентификуваат десет случаи, голема е веројатноста дека инфекцијата веќе се проширила во населението, што го прави понатамошниот тек тешко запирлив.За моделот да биде што пореален, истражувачите симулирале сценарио во едно село во округот Намакал во Индија, централно подрачје за живинарското производство во земјата. Во тој регион има повеќе од 1600 фарми и околу 70 милиони бројлери.Користејќи ја платформата BharatSim, тие создале синтетичка заедница од 9667 жители и следеле како вирусот се шири од една фарма до работниците, па потоа до нивните семејства, училиштата и други работни места.Кои мерки се ефективни?Истражувачите ги тестирале различните мерки: колење на живината, карантин и таргетирана вакцинација. Резултатите покажале јасна разлика. Колењето птици е ефективно, но само ако се спроведе пред вирусот да премине на човек. Откако ќе се појави првиот случај кај човек, клучно станува времето.Изолацијата и карантинот можат да го запрат ширењето, но симулациите покажале дилема: прерано воведен карантин го зголемува ризикот од пренос во самото домаќинство, додека предоцна воведен има минимален ефект. Таргетираната вакцинација може да помогне, но не го намалува значително непосредниот ризик кај домаќинствата.Покомплексна реалностАвторите признаваат дека моделот има ограничувања. Тој не ги зема предвид промените во однесувањето на луѓето, како носење маски, ниту можноста за повеќе жаришта што можат да ги предизвикаат птиците преселници. Вирусологот Сима Лакдавала од Универзитетот Емери додава дека моделот „претпоставува многу ефикасен пренос на вирусот на грип“, што не мора да биде случај секогаш.Таа укажува дека преносот е сложен и дека не секој сој има еднаква способност за ширење, а новите истражувања покажуваат дека само дел од заразените лица навистина исфрлаат заразен вирус во воздухот – што упатува на феноменот на суперпренесувачи, сличен на оној кај ковид-19.Што ако H5N1 се прошири меѓу луѓето?Доколку вирусот успее да се одржува и шири меѓу човечката популација, д-р Лакдавала очекува „големи нарушувања, веројатно слични на пандемијата на свински грип од 2009 година, а не на ковид-19“. Причината е подобрата подготвеност: веќе постојат антивирусни лекови кои делуваат против H5N1, како и складирани кандидат-цепива што би можеле брзо да се применат.Ако H5N1 се вкотви меѓу луѓето, може да се рекомбинира со постојните вируси на грип и да предизвика „хаотични и непредвидливи сезонски епидемии“.Индиските научници наведуваат дека нивните симулации можат да се ажурираат во реално време и да им служат на здравствените власти како важна алатка во првите часови од потенцијална епидемија.

Свет | пред 1 седмица

Пациентот кој упадна во Инфомакс бил пресметлив кога тргнал да ги напаѓа: поднесено обвинение

Јавен обвинител од Основното јавно обвинителство Скопје ја заврши постапката за прибирање докази и до Основниот кривичен суд Скопје поднесе обвинение против едно лице за кривични дела – Насилство од член 386 став 3 во врска со став 1, како и – Спречување на службено лице во вршење службено дејствие од член 382 став 3 во врска став 1 од Кривичниот законик.Обвинетиот на 10 декември извршил грубо насилство спрема двајца новинари во дневно-информативниот онлајн медиум „Инфомакс“, како и спрема гостин во нивната емисија, со што ги спречил во вршење на професионалната дејност.Додека емисијата „Тешки муабети“ се емитувала во живо на YouTube и на социјални мрежи, обвинетиот пишувал навредливи и заканувачки коментари за еден од новинарите поради критиките што во емисијата биле упатувани кон премиерот.  Потоа обвинетиот дошол на адресата на која се наоѓа студиото, ја обил влезната порта, ги искршил и влезната врата од објектот и вратата на студиото, па како резултат на тоа емисијата била прекината.Еден од оштетените се обидел да го задржи обвинетиот да не влезе во студиото, но тој продолжил да вика и да им се заканува по живот, ги пцуел и ги навредувал присутните, а се обидувал и физички да ги нападне, замавнувајќи со рацете и фрлајќи со чаша кон нив. Оштетените повикале полиција, додека во меѓувреме успеале да го смират обвинетиот и да го извадат надвор на улица.Со насилничките дејствија обвинетиот предизвикал чувство на несигурност и страв кај оштетените и други присутни лица. Медицинското вештачење на обвинетиот покажа дека и покрај неговата претходна душевна здравствена состојба, тој делото го извршил во состојба на пресметливост. Согласно тоа, јавниот обвинител достави и предлог за продолжување на претходно определената мерка притвор со цел негово обезбедување во текот на постапката.Основното јавно обвинителство Скопје приоритетно постапува во сите предмети кои се однесуваат на евентуални напади врз новинари и загрозување на слободата на говор.

Скопје | пред 1 седмица

(Видео) Утринска акција за уривање на дивоградба во Инџиково

Во 5 часот утринава почна уривање на дивоградба во скопско Инџиково. За акцијата информира градоначалникот на Гази Баба, Бобан Стевковски.„Во Инџиково од рано утрово во тек е акција за рушење на бесправно изграден објект! Во моментот на акцијата, објектот беше во приземје – карабина фаза, со јасна намера за надградба на уште еден кат. И покрај донесеното решение од градежниот инспектор за стопирање на градбата и затворање на градилиштето, субјектот не постапил по решението и продолжил со градежни активности. Акцијата започна во 05:00 часот наутро, со претходна координација со МВР.“ – напиша тој

Скопје | пред 1 седмица

Земјотрес во Далмација со силина од 4 степени, епицентарот бил во Јадранското Море кај Мљет

Силен земјотрес беше регистриран синоќа во 23:07 часот во Јадранското Море, со епицентар во близина на островот Мљет, соопшти Сеизмолошката служба. Потресот имал магнитуда од 4,0 степени според Рихтер и интензитет V степени според EMS скалата.Потресот бил почувствуван и во Дубровачкото приморје, а сеизмографите забележале дека станува збор за прилично силен земјотрес во епицентарот.Евромедитеранскиот сеизмолошки центар (EMSC) го регистрираше истиот настан со магнитуда 3,9 степени и објави повеќе сведоштва од граѓани од регионот кои го почувствувале тресењето на тлото.Нема информации за материјална штета или повредени лица.

Свет | пред 1 седмица

Нов сој на грип стана доминантен во Европа, експлозија на случаи го оптоварува здравствениот систем

Нов доминантен сезонски сој на грип – подтипот A(H3N2) K – брзо се шири низ Европа и предизвикува силен и рано започнат бран на заболувања, поради што здравствените системи во повеќе земји веќе чувствуваат сериозен притисок. Светската здравствена организација (СЗО) предупредува на интензивниот раст на бројот на случаи и апелира граѓаните да се вакцинираат, јавува „Гардијан“.Според СЗО, најмалку 27 од 38 држави во европскиот регион во моментов бележат висока или многу висока активност на грип. Во шест земји – меѓу кои Ирска, Србија, Словенија и Обединетото Кралство – повеќе од половина од пациентите со гриполики симптоми биле позитивни на тест.Оваа сезона на грип започнала околу четири недели порано од вообичаеното, а инфекциите претежно се предизвикани од новиот сој A(H3N2) K, кој сочинува до 90 отсто од потврдените случаи. СЗО нагласува дека засега нема докази дека овој сој предизвикува потешка клиничка слика во однос на претходните, но предупредува дека раниот и силен бран сериозно ги оптоварува здравствените служби.„Грипот се појавува секоја зима, но оваа година е малку поинаква. Се гледа како мала генетска промена во вирусот може да создаде огромен притисок врз нашите здравствени системи“, изјави регионалниот директор на СЗО за Европа, Ханс-Анри Клуге. Тој предупреди и на опасноста од дезинформации, нагласувајќи дека е клучно граѓаните да се информираат од доверливи извори како националните здравствени институции и СЗО, бидејќи проверените информации можат да спасат животи.Вакцинацијата останува главната препорачана мерка за заштита. Првичните податоци од Обединетото Кралство сугерираат дека вакцината против грип, иако можеби не ја спречува секоја инфекција, значително го намалува ризикот од потешка болест предизвикана од сојот A(H3N2). Особено се посочуваат ризичните групи – постари лица, хронично болни, бремени жени и деца – како и здравствените работници, кои се приоритетни и за да се заштитат себеси и пациентите.Иако децата на училишна возраст се меѓу главните двигатели на ширењето на инфекцијата, најголем дел од тешките случаи што завршуваат во болница се кај луѓето над 65 години.Клуге наведува дека врвот на сезоната веројатно ќе се достигне кон крајот на декември или почетокот на јануари. Ситуацијата, иако сериозна, не е на ниво на глобална вонредна состојба како за време на пандемијата со ковид-19, но британскиот NHS веќе се подготвува за една од најтешките зими поради зголемениот товар врз матичните лекари, болниците и итните служби.И во другите европски држави се бележат ран и силен пораст на случаите. Во Германија, според Институтот „Роберт Кох“, сезоната на грип започнала две до три недели порано од вообичаено. Француската национална агенција за јавно здравје известува за „силно зголемување“ на активноста на грип во сите возрасни групи. Во Шпанија, стапките на инфекција веќе го надминале зимскиот врв од минатата година, а бројот на хоспитализации се удвоил за само една недела. Романија и Унгарија, исто така, пријавуваат нагло зголемување на бројот на заболени.Со рано започната сезона, доминантен нов сој и силен раст на случаите, европските здравствени системи влегуваат во зима со сериозни предизвици – а главните пораки од експертите остануваат: вакцинација, внимателно следење на состојбата и ослонување на проверени информации.

Свет | пред 1 седмица

Атина го потсети Мицкоски за Преспа: „Државата се вика Северна Македонија“!

Од официјална Атина пристигна јасна и недвосмислена порака во врска со почитувањето на Преспанскиот договор, откако грчкото Министерство за надворешни работи објави реакција во која го нагласува меѓународно-правниот карактер на договорот и обврската за неговата целосна примена.Грција истакнува дека уставното име „Северна Македонија“ е прецизно дефинирано во член 1 од Преспанскиот договор и дека за двете држави е обврзувачко на сите нивоа – домашни и меѓународни. „Нема место за искривување или менување на содржината на договорот“, порачаа од МНР на Грција, додавајќи дека почитувањето на договорите е темел за стабилни односи и мирен соживот меѓу државите.Оваа реакција следи по изјавата на премиерот Христијан Мицкоски во програма на ТВ Сител, каде, одговарајќи на критики од СДСМ, рече дека „го вратил името“.Во соопштението од Атина дополнително се нагласува дека Преспанскиот договор не е политичка декларација, туку дел од меѓународното право чија примена мора да биде „униформна и универзална“.Грција потсетува и дека развојот на билатералните односи, како и непреченото продолжување на европскиот пат на Северна Македонија, се условени од доследното почитување на договореното и од принципите на добрососедство.

Македонија | пред 1 седмица

Левица ќе достави фотографии до Антикорупциската комисија во предметот за „Сити Аутсорсинг“ и директорот на СОЗР, Ивица Томовски

Антикорупциската комисија, која веќе отвори предмет за случајот со фирмата „Сити Аутсорсинг“, ќе добие нови материјали од Левица. Партијата најави дека ќе достави фотографии за кои тврди дека укажуваат на поврзаност меѓу директорот на СОЗР, Ивица Томовски, и управителот на компанијата, откако Томовски одбил да одговори дали станува збор за негов личен пријател.Според Левица, „Сити Аутсорсинг“ добила околу 5 милиони евра државни средства преку тендери, а управителот на компанијата е лице кое на социјалните мрежи има објавено бројни фотографии со Томовски. Партијата оценува дека ова отвора прашања околу потенцијална поврзаност и улогата на управителот во фирмата, која претходно, како што наведуваат, била во сопственост на семејството на Томовски.Од Левица потсетуваат и дека компанијата претходно се именувала „Сити Логистик“, а како таква добивала тендери вредни околу 60.000 евра во периодот кога сегашниот премиер Христијан Мицкоски бил директор на ЕЛЕМ. Според нив, Јавното обвинителство треба да утврди како фирма во која, како што тврдат, Томовски имал управителска функција во минатото, а тендери биле доделувани од Мицкоски, денес стигнува до државни договори од 5 милиони евра.Партијата најави дека ќе ја достави целата документација што ја поседува за случајот, оценувајќи ја компанијата како „контроверзна“ и дека, според нив, постои сомневање за злоупотреби на државни средства. Левица критикува дека ОЈО не отвора постапки поврзани со компании во кои, како што наведуваат, се инволвирани лица блиски до премиерот, што го толкуваат како индикатор на политичко влијание врз правосудството.

Македонија | пред 1 седмица

Воцaп и Вибер се најчестите ВИ алатки што ги користат Македонците: Норвешка, Данска и Швајцарија вештачката интелигенција ја користат за работа

Комуникацијата е најчестата причина поради која граѓаните во Македонија се свртуваат кон алатките за генеративна вештачка интелигенција: дури 86 проценти од испитаниците во анкетата на „Евростат“ изјавиле дека ги користат за телефонски разговори и видеоповици. Осумдесет проценти навеле употреба на „Воцaп“, „Вибер“, „Месинџер“ и други алатки, а 41 отсто ги користат за испраќање и примање пораки.Истражувањето покажува и значајна употреба на ВИ за информативни цели – 62 проценти читаат вести и други содржини преку овие алатки, 43 проценти бараат здравствени информации, додека 34 проценти пребаруваат податоци за добра и услуги.Според податоците за 2025 година, генеративна вештачка интелигенција користеле 22 проценти од македонските граѓани на возраст од 16 до 74 години. Од нив, 15,76 отсто ја користеле за приватни цели, 8,55 проценти за работа, а 4,21 процент во формалното образование.Во споредба со Европската Унија, каде оваа година 32,7 проценти од возрасната популација користела алатки за генеративна ВИ, Македонија е под просекот. На ниво на ЕУ, 25,1 процент од граѓаните ги користеле за приватни цели, 15,1 процент за работа, а 9,4 проценти во образованието.Меѓу европските земји, врвот го држат Норвешка (56,32 проценти), Данска (48,44 проценти) и Швајцарија (47,02 проценти). Во овие држави вештачката интелигенција е силно присутна и во професионалните средини – во Норвешка 35,44 проценти од граѓаните ја користат за работа, во Швајцарија 34,40 проценти, а во Данска 27,17 проценти.Низ Европа, најмал удел на корисници имаат Романија (17,8 проценти), Италија (19,9 проценти) и Бугарија (22,5 проценти).Во регионот, процентите варираат: Хрватска бележи 27,52 проценти корисници на генеративна ВИ, Словенија 37,56 проценти, Унгарија 29,56 проценти, Босна и Херцеговина 20,3 проценти, а Србија 18,6 проценти.Анкетата на „Евростат“ покажува дека генеративната вештачка интелигенција станува сè почесто користена алатка – со комуникацијата преку „Воцaп“, „Вибер“ и видеоповици како најсилен мотив кај македонските граѓани.

Македонија | пред 1 седмица

Кој ќе го наследи Коцевски? Советот денеска ќе назначува в.д. државен јавен обвинител

Откако Љупчо Коцевски пред два дена поднесе неотповиклива оставка – потег што го соопшти на прес-конференција веднаш пред собраниската расправа за неговото разрешување – денеска Советот на јавни обвинители ќе треба да определи негов наследник на функцијата вршител на должност државен јавен обвинител.Седницата е закажана за во 11 часот, а одлуката ќе се носи согласно член 25, став 3 од Законот за јавно обвинителство, каде е утврдено како се назначува в.д. јавен обвинител во вакви ситуации.Владата го предложи разрешувањето на Коцевски со образложение дека направил сериозни професионални пропусти со кои бил нарушен угледот на институцијата. Коцевски, пак, тврдеше дека процесот против него е политички мотивиран и дека се создава преседан со далекусежни последици.„Уште од почетокот говорев дека постапката за мое разрешување е политичка. Затоа денеска поднесов неотповиклива оставка“, изјави Коцевски на прес-конференцијата.Денешниот избор на ВД ќе значи премостување на периодот и нормално функционирање на обвинителството до избор на нов државен обвинител.

Македонија | пред 1 седмица

ВМРО-ДПМНЕ: Наместо да ја информира јавноста со проверени податоци, „бомбата“ на Кузеска и пукна како петарда во рака

ВМРО-ДПМНЕ соопшти дека обвинувањата изнесени од портпаролката на СДСМ, Богданка Кузеска, не се поткрепени со проверени податоци и дека наместо „бомба“, како што беше најавено, јавноста доби неточни информации.Од ВМРО-ДПМНЕ велат дека јавните набавки се транспарентни и јавно достапни, но дека во конкретниот случај Кузеска изнесувала тврдења за наводно сомнителни тендери, без целосно да ги провери податоците и контекстот. Партијата посочува дека фирмата „Сигмоид“, која се споменува во обвинувањата, не е новоформирана, туку постои со години и во 2019 година само го променила правниот облик од ДОО во ДООЕЛ.Според ВМРО-ДПМНЕ, токму во периодот кога СДСМ и ДУИ биле на власт, оваа фирма добивала грантови и јавни средства. Како што наведуваат, од Фондот за иновации и технолошки развој бил доделен грант од над 1,4 милиони денари, а потоа и дополнителен грант во 2020 година во износ од над 25 илјади денари.Во соопштението се наведува и дека „Сигмоид“ добивала тендери од повеќе државни институции во периодот на владеење на СДСМ и ДУИ, меѓу кои и Агенцијата за електронски комуникации, Агенцијата за пошти, Технолошко-индустриските развојни зони, Државниот завод за ревизија и Агенцијата за супервизија на осигурување. Дел од договорите, според партијата, биле дополнувани со анекси, а вкупните суми се движеле од неколку стотици илјади до над два милиони денари, сè до 2024 година, односно до заминувањето на СДСМ од власт.Од ВМРО-ДПМНЕ оценуваат дека обвинувањата за сомнителни тендери се неосновани и дека токму СДСМ треба да даде одговор за доделувањето јавни средства во периодот кога управувала со институциите.Партијата додава дека очекувале од Кузеска поинаков пристап и настап со проверени факти, наместо, како што наведуваат, избрзани обвинувања. Во соопштението се потенцира дека одговорност ќе има, но, според ВМРО-ДПМНЕ, таа треба да се бара за наводните злоупотреби поврзани со поранешното раководство на СДСМ.

Македонија | пред 1 седмица

Мерц: Западот е подготвен за воен судир со Русија во Украина ако „падне“ примирјето

Идните безбедносни гаранции за Украина би можеле да вклучуваат распоредување западни трупи со јасен мандат за воена реакција доколку Русија повторно нападне по евентуален прекин на огнот, изјави германскиот канцелар Фридрих Мерц.Во интервју за германската телевизија ZDF, Мерц објасни дека таквите сили би имале активна улога во спроведувањето на договорот и во спречувањето негово кршење, објави „Киев Индепендент“.„Ние би обезбедиле демилитаризирана зона меѓу завојуваните страни и, поточно, би дејствувале и против соодветните руски прекршувања и напади“, рече Мерц.Изјавата доаѓа во време кога САД и европските сојузници интензивно разговараат за модел на безбедносни гаранции за Киев, кои би биле споредливи со механизмите од Член 5 на НАТО, но без формално членство на Украина во Алијансата.Мерц оцени дека пристапот на Вашингтон претставува значајна промена во американската политика кон конфликтот.„Фактот дека Американците презедоа таква обврска, имено да ја заштитат Украина во случај на прекин на огнот како да е територија на НАТО, мислам дека ова е извонредна нова позиција за Соединетите Американски Држави“, изјави германскиот канцелар.Според предлогот од шест точки што неодамна го изнесоа европските партнери, повоените безбедносни гаранции би опфатиле распоредување мултинационални сили во Украина. Тие би биле предводени од европски држави, со поддршка од САД, а нивната задача би била зајакнување на украинските вооружени сили и обезбедување на воздушниот и поморскиот простор на земјата.Франција и Обединетото Кралство веќе ја изразија подготвеноста да учествуваат во таканаречената „Коалиција на волни“. За разлика од нив, германскиот министер за одбрана Борис Писториус настапи повнимателно, наведувајќи дека сè уште не се разјаснети клучните прашања поврзани со мандатот и конкретните задачи на овие сили.Оптимизмот кај европските лидери беше засилен по разговорите одржани на 14 и 15 декември во Берлин, каде што украинскиот претседател Володимир Зеленски и европски претставници се сретнаа со американските пратеници Стив Виткоф и Џаред Кушнер. По тие средби, полскиот премиер Доналд Туск изјави дека американските преговарачи за прв пат ветиле воен одговор доколку Русија го прекрши мировниот договор.Зеленски, од своја страна, потврди дека е постигнат „напредок“ во повеќе сегменти, особено во однос на безбедносните гаранции „слични на Член 5“, но предупреди дека договор за територијалните прашања сè уште не постои.Во меѓувреме, Москва останува на тврдите позиции и не покажува подготвеност за отстапки од своите максималистички барања, вклучително и забрана за членство на Украина во НАТО и целосна контрола врз регионите Луганск и Доњецк.Ако сакаш, можам уште повеќе да го „заострам“ насловот или да направам пократка, уште поударна верзија за портал.

Свет | пред 1 седмица

(Видео) „Година на пресврт беше 2025“: Путин вели дека напад на Русија врз Европа е голема лага

Рускиот претседател Владимир Путин денеска изјави дека руските сили ја презеле стратешката иницијатива по целата линија на фронтот во Украина и најави проширување на таканаречената тампон-зона. Тој тврди дека руската армија има иницијатива, дека во текот на 2025 година зазела повеќе од 300 населени места и дека е подготвена да ја забрза офанзивата, пишува „Кијив пост“.Говорејќи на седница на колегиумот на руското Министерство за одбрана, Путин оцени дека 2025 година претставува „значајна пресвртница“ во воената кампања. Според него, руските сили се способни да ги интензивираат офанзивните операции на „стратешки важни подрачја“ од фронтот.„Руските вооружени сили го кршат отпорот на непријателот, вклучително и нивните елитни единици обучени во западни воени центри“, изјави Путин.Тој се пофали и со модернизацијата на морнарицата, наведувајќи дека руската воена морнарица во 2025 година добила нови подморници, како и 19 површински бродови и помошни пловила.Путин изјави дека Русија успешно ги тестирала крстосувачката ракета на нуклеарен погон „Буревестник“ и подводниот дрон на нуклеарен погон „Посејдон“, нагласувајќи дека тие системи „веќе постојат“ и дека ќе продолжат да се унапредуваат. Додаде дека друг систем, ракетата „Орешник“, ќе биде „ставена во борбена готовност до крајот на годината“.Истовремено, Путин ги отфрли предупредувањата за можен руски напад врз Европа како „лаги и бесмислици“. Тој ги обвини европските политичари дека поттикнуваат хистерија и „внесуваат страв кај луѓето“ за наводно неизбежна конфронтација со Русија.И покрај тоа, Путин повтори дека Москва има намера да ја прошири безбедносната тампон-зона на територија на Украина и инсистираше дека „целите на СВО ќе бидат постигнати“, користејќи го кремљовскиот термин за војната против Украина.

Свет | пред 1 седмица

Новиот скопски градоначалник Орце Ѓорѓиевски, Курто Дудуш, Данела Арсовска и уште десетици други не пријавиле имотна состојба

Градоначалникот на Скопје Орце Ѓорѓиевски е меѓу вкупно 54 сегашни и поранешни градоначалници кои не ја исполниле законската обврска да поднесат изјава за имотна состојба, утврдила Државната комисија за спречување на корупцијата.Според наодите на Антикорупциската комисија, 19 новоизбрани градоначалници, меѓу кои и Ѓорѓиевски, не доставиле изјава за имотна состојба и интереси по стапувањето на функцијата. Истовремено, уште 35 поранешни градоначалници, меѓу кои и поранешната градоначалничка на Скопје Данела Арсовска, не поднеле изјава по престанокот на функцијата.Од Антикорупциската комисија посочуваат дека неподносувањето изјава по завршување на мандатот е клучно за утврдување дали и во колкава мера функционерите го зголемиле својот имот додека ја извршувале јавната функција. Истата обврска важи и за новоизбраните градоначалници, со цел да се утврди со каква имотна состојба го започнуваат мандатот.Покрај Орце Ѓорѓиевски, во двете категории се евидентирани и градоначалникот на Бутел Дарко Костовски, градоначалникот на Гевгелија Андон Сарамандов, како и Кутро Дудуш, заедно со уште низа локални функционери.Согласно член 82 став 1 од Законот за спречување на корупцијата и судирот на интереси, сите избрани градоначалници на Локалните избори 2025 година имаат обврска најдоцна во рок од 30 дена од денот на изборот да поднесат изјава за имотна состојба и интереси. Дополнително, член 82 став 3 од истиот закон предвидува задолжително поднесување изјава и по престанокот на функцијата градоначалник.За сите 54 сегашни и поранешни градоначалници кои не ја испочитувале законската обврска, Државната комисија за спречување на корупцијата најави дека ќе иницира соодветни постапки, со издавање прекршочен платен налог, во согласност со законските одредби.

Македонија | пред 1 седмица

Навала во српските менувачници, се прават резервации за евра: Граѓаните масовно менуваат динари во евра

Во менувачниците низ Србија, во последните денови еврото мора однапред да се резервира. Причината е паниката што се појави поради кризата околу Нафтната индустрија на Србија (НИС) и можноста американските санкции да се прошират и врз банките. Сѐ почесто се поставува и прашањето дали претседателот Александар Вучиќ свесно ја поттикнува кризата за на крајот да се прикаже како спасител, пишува „Дојче веле“.Државните функционери, Народната банка на Србија (НБС), но и независни економски експерти кои вообичаено се критички настроени кон власта, деновиве се обидуваат да ги убедат граѓаните дека нема причина за повлекување пари од денарските сметки и за масовна купопродажба на евра. Сепак, состојбата на терен покажува поинаква слика, што може да се забележи и по неколкуте телефонски разговори со менувачници низ целата земја.„Имаме 500 евра, но мора да дојдете во следните неколку часа. Не можеме да ги задржиме подолго“, велат од една менувачница во Нов Белград. Во друга менувачница во Крагуевац посочуваат дека можат да „соберат“ околу 2.000 евра во рок од неколку часа. „Курсот е речиси ист насекаде и тешко дека ќе најдете подобар во целиот град“, додаваат.Паника по предупредувањето на ВучиќНавалата кон менувачниците започна пред околу десет дена, откако претседателот на Србија, Александар Вучиќ, предупреди дека американските санкции воведени кон НИС би можеле да ги опфатат и банките што соработуваат со таа компанија, па дури и Народната банка на Србија, која засега продолжува да работи со НИС.Од НБС, пак, соопштија дека паниката била предизвикана од објави во медиумите и на социјалните мрежи кои, според нив, „без реална основа“ ги вознемириле граѓаните. Тие истакнаа дека, доколку биде потребно, ќе ја прекинат соработката со НИС за да се заштити платниот систем на државата.Дополнителна нервоза, според експертите, предизвикал и минималниот пад на вредноста на денарот од 0,2 отсто во однос на еврото, по години речиси целосна стабилност на курсот. „Ова движење е најголемо поместување на курсот годинава, а веројатно и подолг период“, вели Борислав Брујиќ од Здружението на менувачи на Србија. Тој додава дека состојбата во меѓувреме се стабилизирала и дека курсот во последните денови е мирен.Според Брујиќ, менувачниците располагаат со повеќе од доволни количини евра и ја поздравува одлуката на НБС за укинување на дополнителните провизии. Новиот среден курс, кој стапи на сила во средата, 17 декември, изнесува 117,3615 динари за едно евро.Менувачниците и понатаму смеат да отстапуваат од средниот курс најмногу до 1,25 отсто, во рамки на што ја остваруваат својата заработка, но веќе не смеат дополнително да наплатуваат провизија од еден отсто. Со ова, НБС настојува да спречи цената на еврото да ја надмине границата од 120 динари, што се смета за „психолошка граница“. Официјалниот среден курс не ја надминал таа вредност уште од 2017 година.Сеќавањата на деведесеттите и недовербата кон денаротСѐ уште не е познато во кој обем граѓаните повлекувале пари од банките и ги чувале во готовина, ниту какви последици би можело тоа да предизвика. Банкарот Владимир Васиќ за „Дојче веле“ вели дека за ваква паника немало реални економски причини.„Но видовме како функционира човечката психологија. Информациите за НИС, кои граѓаните ги добиваа од државни функционери, опозицијата или одредени медиуми, создадоа впечаток дека се подготвува нешто сериозно лошо. Обичниот човек, кога ќе го слушне тоа, заклучува дека најсигурно е сите пари да ги претвори во евра“, вели Васиќ.Таквата реакција не е невообичаена во земја во која голем дел од населението сѐ уште живо се сеќава на хиперинфлацијата од деведесеттите години, на денарите со безброј нули и уличната трговија со девизи. „Тоа искуство трајно ја обликуваше недовербата кон домашната валута и институциите“, вели Иван Станојевиќ, доцент по политичка економија на Факултетот за политички науки во Белград.„Економското однесување на луѓето не може да се одвои од нивната психолошка состојба и емоциите. Кога Вучиќ со недели зборува за санкции, пропаст на банкарскиот сектор и општи катастрофи, сосема е природно граѓаните да се чувствуваат исплашено“, додава Станојевиќ.Еврото, велат соговорниците, во Србија ужива значително поголема доверба од денарот, речиси како некогаш германската марка. Големите износи често се изразуваат во евра, кредитите се индексирани во таа валута, како и бројни цени.Неизвесност околу НИСИако можеби немало реална економска основа за ваква паника на финансискиот пазар, загриженоста околу снабдувањето со нафта има поцврсти темели. Веќе повеќе од 70 дена нафта не пристигнува преку нафтоводот ЈАНАФ, а рафинеријата во Панчево го прекина производството. Јавноста засега нема информации дали постои договор со потенцијален купувач на рускиот удел во НИС, ниту дали Вашингтон е подготвен да одобри изземање од санкциите.Вучиќ во повеќе наврати ја спомена можноста Србија да ја преземе НИС доколку не се најде друго решение. Во вторникот, 16 декември, најави дека наредната недела ќе објави „важни вести“. „Се надевам на добри вести за граѓаните на Србија“, изјави тој.Претходно, 15 јануари го прогласи за „ден Д“, иако тоа не е првпат јавно да поставува рокови во ситуации кога земјата се соочува со можни недостиг или поскапување на горивото, па дури и со потенцијално затворање на гасната славина.„На секои два дена поставува нов рок, зборува без врска“, вели за „Дојче веле“ вработен на една бензинска станица на НИС. Тој додава дека гориво засега има и дека платите се исплаќаат редовно. „Но што ќе се случи понатаму, искрено, знаеме исто колку и сите други што читаат весници.“Трик на Вучиќ?Власта на Вучиќ веќе повеќе од една година се соочува со масовно незадоволство и протести, а во последниот период трпи и дополнителни политички удари. Меѓу нив е и одлуката на компанијата на Џаред Кушнер, зетот на американскиот претседател, да се повлече од проектот за изградба на станбен и хотелски комплекс со казино на локацијата на поранешниот Генералштаб. Дополнително, најавите за пресметка со Обвинителството за организиран криминал и падот на поддршката за владејачката партија според некои анкети, ја влошуваат позицијата на власта.Поради тоа, Станојевиќ смета дека властите свесно ја поттикнуваат паниката. „Наједноставниот одговор е дека паниката му е потребна исклучиво на Вучиќ. Ако луѓето се исплашени, тој може да се појави како спасител и да ги решава кризите што самиот ги предизвикал, како во случајот со НИС, или оние што ги измислил, како наводниот колапс на финансискиот систем“, вели Станојевиќ.Во меѓувреме, оние кои не успеваат да го совладаат стравот, барем се обидуваат да издејствуваат подобар курс. Во една менувачница во Нови Сад прашавме дали може да понуди поповолен курс за купување 500 евра. „Не може. Подобар курс во моментов даваме само за износи поголеми од 4.000 евра“, беше одговорот.

Свет | пред 1 седмица

Левица: Дали Митески чека трагедија за да го затвори „Зимзоленд“?!

Советничката група на Левица денеска ја обвини Општината Аеродром дека не реагирала навреме за потенцијалните ризици во забавниот парк „Зимзоленд“, иако, како што наведуваат, биле утврдени неправилности и отворен предмет во Јавното обвинителство за општа опасност.На прес-конференција, советникот Горан Костовски изјави дека просторот и понатаму работи без да бидат преземени конкретни мерки за отстранување на ризиците. Според него, и покрај забелешките од неколку инспекциски служби и предупредувањата од Град Скопје, општината не донела одлука за привремено затворање на паркoт или за демонтажа на реквизитите за кои постојат сомнежи дека се небезбедни.Костовски потсети дека законската регулатива предвидува итно затворање на објект кога постои сомневање за опасност по граѓаните. Тој додаде дека од општината добиле само уверувања дека „процедурите се во тек“, но дека засега нема видливи активности на терен.Од Левица прашуваат дали институциите ќе постапат пред да настане несакан настан или, како што велат, повторно ќе се реагира дури откако ќе има последици. Општина Аеродром засега не даде официјален одговор на изнесените обвинувања.

Скопје | пред 1 седмица

Вашингтон воведе морска блокада на нафтата кон Венецуела, Каракас возвраќа со тешки обвинувања: „Ова е обид за заплена на нашите ресурси“

Тензиите меѓу САД и Венецуела драматично ескалираа откако американскиот претседател Доналд Трамп најави „целосна блокада“ на сите санкционирани танкери кои влегуваат или излегуваат од венецуелските води – мерка што директно го таргетира најважниот извор на приходи на владата на Николас Мадуро: нафтата.Од Вашингтон засега не откриваат како ќе се спроведува новата блокада. Не е познато дали американската крајбрежна стража ќе добие наредба да ги запира бродовите, како што претходно се случи при други операции. Сепак, последните движења на американската војска – распоредување на илјадници војници и речиси десетина воени бродови, меѓу кои и носач на авиони – укажуваат дека регионот е под силен американски надзор.Трамп ја оправда блокадата со остри обвинувања кон Каракас, наведувајќи дека венецуелскиот режим „крадел средства од САД“ и го поврза со „тероризам, наркотрафикинг и трговија со луѓе“. Во својата објава на Truth Social напиша дека венецуелската влада е третирана како „странска терористичка организација“.Каракас реагираше веднаш и со жесток тон. Во доцнообјавено соопштение, потпретседателката Делси Родригез оцени дека ставовите на Трамп ја откриваат „вистинската намера“ на САД – преземање на венецуелските енергетски и минерални ресурси. Владата ја осуди мерката како „интервенционистичка, колонијалистичка и спротивна на меѓународното право“, обвинувајќи ги САД за прекршување на слободната трговија и правото на слободна навигација.– Преку своите изјави, претседателот на САД претпоставува дека нафтата и минералното богатство на Венецуела му припаѓаат нему. Врз таа основа се обидува да наметне морска блокада за да ги ограби богатствата што ѝ припаѓаат на нашата татковина – се наведува во соопштението.Каракас предупреди дека мерката е дел од „гигантска кампања на лаги и манипулации“, насочена кон оправдување на економски и воен притисок врз земјата. Владата на Мадуро порача дека ќе ги брани своите позиции согласно меѓународното право, Повелбата на ОН и уставот, истакнувајќи дека земјата „никогаш повеќе нема да биде колонија“.Венецуела го обвини Вашингтон и за претходните воени операции во Карибите, во кои, од септември наваму, американската војска уби повеќе од 80 луѓе во напади врз наводни бродови на картели. Трамп тврдеше дека тие бродови биле користени за шверц на дрога во САД со поддршка на венецуелската влада – тврдење кое Каракас целосно го негира и го нарекува обид за дискредитација и промена на режимот.Нафтниот пазар веднаш реагираше: цените пораснаа за нешто повеќе од 1% во азиската трговија, откако инвеститорите проценија дека блокадата може да доведе до намалување на венецуелскиот извоз. Засега, меѓутоа, останува неизвесно како конкретно ќе се применува мерката и дали ќе ги опфати и бродовите што не се под санкции.Единствено е јасно дека новата ескалација отвора сериозен ризик од директни инциденти на море, а дипломатскиот јаз меѓу двете држави е подлабок од кога било.

Свет | пред 1 седмица

ВЛЕН: Кризата на доверба во правдата доведе до прекинување на функцијата на јавниот обвинител

Коалицијата ВЛЕН оценува дека прекинувањето на функцијата на јавниот обвинител означува крај на период што предизвика длабока загуба на јавната доверба во Јавното обвинителство.Довербата на граѓаните беше уништена од конкретни случаи што ги видоа со свои очи, како што е случајот со Иџет Мемети, каде што службеник за правосудство заврши со блага казна, додека обичните граѓани беа казнети за многу помали грешки.Меѓународните проценки, исто така, сериозно ја погодија довербата во правдата, вклучително и вклучувањето на Артан Груби и Енвер Беџети на американската црна листа за сериозна корупција и поткопување на процесот на правосудство, додека институциите сè уште не дадоа јасен епилог за овие случаи.Коалицијата ВЛЕН ќе инсистира процесот за избор на нов јавен обвинител да биде чист, транспарентен и ослободен од политички влијанија. Враќањето на довербата на граѓаните во правосудниот систем е обврска што не може повеќе да се одложува.

Македонија | пред 1 седмица

Во Македонија возат точно 3.690 автобуси, но само 15 се „зелени“

Македонија се вбројува меѓу земјите со надпросечна застапеност на автобуси во однос на бројот на жители, но податоците откриваат друга, многу посериозна слика: возниот парк е речиси целосно дизелски и далеку од европските трендови на зелена и модерна мобилност.Во 2024 година, во земјава биле регистрирани 3.690 автобуси, што изнесува околу 2 автобуси на 1.000 жители – повеќе од просекот на Европската Унија, која има 1,6 автобуси на 1.000 жители, покажуваат податоците на Евростат. Со ова, Македонија има слична или повисока густина на автобуси од повеќе земји во регионот, иако од неа предничи Албанија со 3,8 автобуси на 1.000 жители.Но додека бројките се високи, структурата е проблематична. Огромен дел од македонскиот возен парк е стар и нееколошки: од вкупните 3.690 автобуси, 3.609 се со дизел мотори (97,8%), 63 се на бензин-гас, а само 15 – или 0,4% – се електрични. Во момент кога Европската Унија забрзано преминува на возила со ниски и нулти емисии, Македонија останува на самиот зачеток на транзицијата.Податоците покажуваат и дека обновувањето на автобускиот возен парк кај нас е нешто повисоко од европскиот просек. Во 2024 година биле првпат регистрирани 379 нови автобуси, што претставува обновување од 10,2% – речиси двојно повеќе од просекот на ЕУ од 5,1%. Највисока стапка на обновување има Луксембург (11,6%), додека најниска е во Бугарија (0,7%).Сепак, и покрај релативно добрата динамика на обновување, македонската транспортна флота и натаму е силно зависна од дизел. За споредба, ЕУ во 2024 година има регистрирано 6.746 нови автобуси со нулта емисија, а уделот на вакви возила е 17,8% од сите нови регистрации – значително повисок од уделот кај патничките автомобили.Истовремено, стапката на моторизација во сегментот на патнички автомобили покажува дека Македонија и понатаму заостанува: земјава има 319 автомобили на 1.000 жители, далеку под европските 578, иако бројката значително пораснала од 2014 година.Податоците недвосмислено сугерираат дека Македонија има голема мрежа на автобуси, но неопходни се забрзани инвестиции во еколошки возен парк за да се следат европските цели за чист транспорт и намалени емисии.

Македонија | пред 1 седмица

Kолку струја троши chatGPT? Истражувачите велат дека потрошувачката надминува цела држава!

Ново истражување открива дека функционирањето на ChatGPT бара повеќе електрична енергија отколку што за една година троши цела Словенија. Универзитетот во Род Ајленд пресметал дека годишната потрошувачка на оваа алатка достигнува околу 17,23 терават-часови (TWh) – бројка што ја илустрира енергетската побарувачка што ја создава брзиот раст на вештачката интелигенција.Во анализата се наведува дека ChatGPT троши околу 0,189 киловат-часови електрична енергија по едно барање, а проценките се засновани врз податокот дека 810 милиони активни корисници поставуваат во просек 22 прашања неделно. Тоа значи дека дневно се обработуваат над 2,5 милијарди барања, што бара околу 47,2 мегават-часови електрична енергија.Истражувачите сликовито го споредуваат овој обем: количината на енергија што ја троши ChatGPT би била доволна за да се наполнат околу 238 милиони електрични возила со батерии од 72,4 киловат-часови. За споредба, едно просечно домаќинство во САД или Западна Европа дневно користи околу 29 киловат-часови.Алан Голдберг од „Best brokers“ предупредува дека и покрај подобрената енергетска ефикасност на ваквите системи, растечкиот број корисници и сè посложените модели на вештачка интелигенција ги поништуваат направените заштеди.„Без технолошки иновации, трошоците за користење на вештачка интелигенција би можеле да се зголемат уште повеќе“, вели Голдберг, посочувајќи дека индустријата мора да инвестира во поефикасни решенија за да го одржи развојот одржлив.

Магазин | пред 1 седмица

(Видео) Бран протести ја зафати Словачка по најавените реформи: Граѓаните бараат оставка од Фицо

Словаците повторно излегоа на улиците, откако контроверзните законски измени најавени од владата на Роберт Фицо предизвикаа силна реакција низ целата земја. Во десет градови, меѓу кои и Братислава, илјадници граѓани синоќа протестираа против мерките што, според нив, ја ослабуваат борбата против корупцијата и го загрозуваат владеењето на правото.Во главниот град, Плоштадот на слободата беше исполнет со демонстранти кои упатуваа барања за оставка на премиерот, додека слоганите и транспарентите жестоко ја критикуваа владината политика. Присутните порачаа дека предложените измени ја отстрануваат една од клучните алатки за заштита на јавниот интерес.Протестите беа поттикнати од одлуката на парламентарното мнозинство, блиско до Фицо, да го поддржи укинувањето на Канцеларијата за заштита на свиркачите – институција која игра значајна улога во откривање злоупотреби и корупција. Овој потег предизвика реакции не само дома, туку и во меѓународната јавност, која го оцени како чекор наназад во заштитата на транспарентноста.Дополнително негодување предизвика и поддршката за измените во Кривичниот законик, со кои се елиминира можноста судовите да ги користат доказите обезбедени од осомничени што соработувале со полицијата во замена за полесна казна. Според новите правила, таквите докази нема да бидат дозволени дури ни во случаи кога соработникот дал лажен исказ во друг предмет.Правните експерти и граѓанските организации предупредуваат дека овие промени може сериозно да го ослабнат системот за гонење организиран криминал и корупција. Демонстрантите порачаа дека ќе продолжат со протестите доколку владата не отстапи од предложените измени.

Свет | пред 1 седмица

Со секира присилил вработена да му даде пари : Битолчанец под истрага за разбојништво во казино

Основното јавно обвинителство во Битола отвори истрага против 53-годишен жител на градот осомничен за разбојништво, по инцидент во казино на „Широк Сокак“ во кој, според наведеното, се заканувал со секира и насилно зел пари од вработена.Настанот, што се случил на 15 декември, започнал по изгубени 8.600 денари на слот-машини. Револтираниот маж влегол во вербален конфликт, по што од под јакната извадил секира и почнал да замавнува кон вработената, доведувајќи ја во непосредна животна опасност.Преплашена, оштетената ја отворила касата и му ги предала парите што ги барал, по што осомничениот го напуштил објектот.Обвинителството смета дека сериозноста на делото, начинот на извршување и претходната осудуваност на осомничениот упатуваат на ризик од повторување или бегство, па до судијата на претходна постапка е поднесен предлог за притвор.

Македонија | пред 1 седмица