албанија

Албанија набави оружје кое ја спаси Украина на почетокот од војната

Албанските власти соопштија дека армијата на земјата официјално е опремена со противоклопниот ракетен систем „Џавелин“, кој се смета за еден од најнапредните одбранбени системи што ги користат земјите членки на НАТО. Информацијата ја објави албанското Министерство за одбрана, наведувајќи дека станува збор за значаен чекор во модернизацијата на вооружените сили.Министерот за одбрана Пиро Венгу истакна дека пристигнувањето на системот „Џавелин“ е резултат на тесната соработка со стратешкиот сојузник, Соединетите Американски Држави. Според него, оваа опрема значително ги зајакнува одбранбените капацитети на Албанија и претставува важен исчекор во исполнувањето на целите за модернизација на армијата.Венгу нагласи дека воведувањето на „Џавелин“ ја зголемува способноста за одвраќање, ја подобрува интероперабилноста со НАТО и директно придонесува за јакнење на националната безбедност. Системот, како што беше посочено, претставува клучен елемент за копнената одбрана и овозможува албанските копнени сили поефикасно да се соочуваат со современи и напредни закани, во согласност со стандардите на Алијансата.Албанија го нарачала системот „Џавелин“ во рамки на програмата за воена соработка со САД, преку механизмите за продажба на воена опрема во странство. Според Министерството за одбрана, оваа инвестиција е дел од долгорочната стратегија за модернизација на вооружените сили, зголемување на одвраќачките способности и целосно усогласување со капацитетите и доктрината на НАТО.Во соопштението се наведува и дека „Џавелин“ е противоклопен ракетен систем од најнова генерација, исклучително ефикасен против тенкови и други оклопни возила, кој е широко користен од армиите на НАТО.Станува збор за пренослив противтенковски систем што се лансира од рамо и функционира по принципот „испукај и заборави“, овозможувајќи му на пешадијата од засолниште да погоди оклопно возило, особено од горната, послабо заштитена страна, и веднаш да ја смени позицијата.Системот „Џавелин“ стекна и широка меѓународна препознатливост за време на почетната фаза од руската инвазија врз Украина во 2022 година, кога заедно со британските системи NLAW одигра значајна улога во запирањето на руските оклопни колони кои напредуваа кон Киев. Токму тогаш, според бројни анализи, „Џавелин“ стана симбол на украинската одбрана и еден од клучните фактори што придонесоа за отпорот и неуспехот на првичниот напад.

Свет | пред 16 часа

Ескалација во Тирана: Молотови коктели кон Владата на Рама, Бериша најави „погреб“ за режимот

Тензична ноќ во Тирана. Масовниот протест на обединетата албанска опозиција пред Владата брзо ескалираше во насилство, со фрлање молотови коктели, оштетување на инвентар и судири со полицијата.Додека лидерите на опозицијата ја најавуваа својата „историска мисија“ за соборување на владата на Еди Рама, ситуацијата на терен излезе од контрола.Говорот на лидерот на Демократската партија (ДП), Сали Бериша, беше проследен со звуци на експлозии и пламен. Демонстрантите фрлаа молотови коктели и пиротехнички средства директно кон владиниот објект, при што мораше да интервенира противпожарно возило за да го изгасне огнот. Толпата направи обид да го пробие силниот полициски кордон и успеа да откорне дел од металната ограда. Во хаосот, според првичните информации, повреден е еден полициски службеник.Поздравен со овации „О Сали, хероју“, Бериша од говорницата упати жестоки обвинувања кон премиерот Еди Рама за корупција и вмешаност во трговија со дрога. Тој ја спореди ситуацијата во Албанија со онаа во земјите каде што народниот бунт ги собори владите.„Мора да го собориме режимот исто како во Бангладеш, Непал, Шри Ланка. Рама и Социјалистичката партија се политички мртовци, на кои погребот ќе им го направиме ние“, порача Бериша.Тој ја нарече оваа мобилизација „животна шанса“ за спас на Албанија од, како што рече, автократскиот диктатор кој планира да побегне откако ќе ја ограби нацијата. Главните барања остануваат непроменети: формирање техничка влада и спроведување на слободни избори.Властите очигледно очекуваа вакво сценарио. Околу 1.500 полициски службеници од различни сектори беа ангажирани за безбедноста. На влезот на владината зграда беа поставени специјални метални заштитни мрежи, а колку била сериозна проценката за ризик говори и податокот дека превентивно биле дислоцирани новогодишната елка и вазните со цвеќе од пред објектот.

Свет | пред 3 дена

(Видео) Морето исфрли тони пластика од Албанија во Дубровник: Познатата плажа Бање претворена во депонија

Плажата Бање, една од најпознатите туристички локации во Дубровник и дел од старото градско пристаниште, повторно се најде под дебел слој пластичен отпад што морето го исфрли на брегот. На снимките од терен се гледа огромно количество шишиња, амбалажа и разни пластични предмети расфрлани по песокот, а дел од етикетите откриваат дека поголемиот дел од отпадот потекнува од Албанија.Локалниот портал „Дубровачки дневник“ пренесува дека силното јужно време, кое често го зафаќа јадранскиот брег, секогаш носи отпад во овој дел на градот. Граѓаните коментираат дека вакви сцени се повторуваат со години и дека проблемот одамна го надминува локалното ниво.Според хрватските медиуми, ситуацијата е отворено прашање меѓу земјите од регионот, а за решавање на проблемот веќе биле водени разговори и биле утврдени чекори како да се запре пристигнувањето на отпадот со морските струи.Меѓутоа, како што може да се види и од последната слика од Дубровник, пластиката повторно го преплави брегот — оставајќи го еден од најживописните делови на градот под дебел слој ѓубре.

Свет | пред 4 седмици

Операција „Орош“ во Албанија: По 12 часа опсада уапсени двајца мажи поврзани со ИСИС

Албанската полиција по долготрајна и високоризична операција во руралниот предел Орош, близу Мердита, уапси двајца мажи осомничени за терористички активности. Специјалната акција, наречена „Орош“, се водела со учество на полициските единици од Пук, специјалците на „Ренеа“ и тимот за брзи интервенции „Шќипоња“.Полицијата ја опколила напуштената куќа каде што двајцата бегалци – Јулиан Чумраку и Арбен Ука – се криеле речиси еден месец. Официјалните податоци што ги пренесе Топ Чанел наведуваат дека опсадата траела приближно дванаесет часа, при што осомничените одбивале да се предадат, упатувале закани и пукале кон специјалците. Од внатрешноста на куќата се слушале извици, а вооружените мажи постојано одржувале оган кон полицијата.По долги преговори со нивните роднини, Чумраку и Ука конечно ја прифатиле наредбата да се предадат. За време на интервенцијата, Ука бил ранет и веднаш пренесен во болницата во Скадар, каде што е стабилизиран и не е во животна опасност. И двајцата долго време биле под лупа на антитерористичките служби, а за Чумраку постојат сомнежи дека има директни врски со терористички групи.При претресот на локацијата бил пронајден импозантен арсенал: автоматско оружје, пиштоли, рачни бомби, големи количества муниција, одредени елементи за подготовка на експлозивни направи – капачиња за електрични детонатори, фитили и други материјали. Дополнително, полицијата запленила и знамиња на Исламската држава, што, според истражителите, ја потврдува радикализацијата и евентуалната поврзаност на уапсените со терористички мрежи.Албанските власти соопштија дека истрагата продолжува и дека ќе се испитува дали Чумраку и Ука биле дел од поширока структура и дали подготвувале конкретни планови за терористички напади.

Свет | пред 1 месец

Катастрофални поплави во Албанија: Една жена загина, стотици жители се евакуирани

Поплавите предизвикани од обилните дождови што паѓаат во изминатите неколку дена, веќе ја земаа и првата жетва во Албанија, соопшти албанската полиција.Полицијата објави дека тело на жена на 76 години е пронајдено откако нивото на водата се повлекло во поплавената југоисточна општина Девол.Поплавите предизвикаа најголема штета во руралните региони на југот на Албанија, а во селото Душар 30 семејства беа отсечени, бидејќи патиштата беа непроодни поради поплавите.Врнежите од дожд предизвикаа излевање на реките Вјоса и Семан, а според Агенцијата за цивилна заштита, во северозападниот регион Леже, околу 220 хектари земјиште се под вода.Постојат загрижености дека условите би можеле да се влошат, бидејќи се предвидуваат повеќе врнежи од дожд во наредните денови.

Свет | пред 1 месец

Денес се одбележува Денот на албанската азбука

Денес се одбележува Денот на албанската азбука, кога е донесена единствената албанска азбука на Битолскиот конгрес во 1908 година. Овој значаен датум претставува еден од клучните моменти во развојот на албанскиот јазик, култура и национален идентитет.На конгресот во Битола, албанските интелектуалци донеле заедничка одлука да се усвои стандардизирана азбука со која ќе се пишува на албански јазик. Оваа одлука ставила крај на различните начини на пишување и овозможила брзо и современо развивање на образованието и литературата.По повод 22 Ноември – Денот на албанската азбука денеска во Владата ќе се одржи свечена седница, на која ќе се обрати премиерот Христијан Мицкоски.

Македонија | пред 1 месец

Албанскиот корупциски скандал ја допира и Македонија: фирмите вмешани во аферата на Балуку работеа и кај нас

Специјалната антикорупциска структура – СПАК во Тирана ја суспендираше вицепремиерката и министерка за инфраструктура Белинда Балуку и ѝ забрани да ја напушти Албанија, поради сомнежи за местење тендери и злоупотреба на службена положба. Според соопштението, Балуку заедно со членови на тендерските комисии однапред ги договарале победниците во две големи постапки – за тунелот Логара и за надворешната обиколница број 4 околу Тирана, при што фаворизирале конкретни приватни компании и создавале неправични предности во процесот.Во документите за јавни набавки се појавуваат и албанските фирми „ПЕ-ВЛА-КУ“ и „Ѓока Констракшн“, кои во последните години беа поврзувани со спорни зделки и во Македонија. „ПЕ-ВЛА-КУ“ беше партнер на „Тхор Индустрис“ на Дрин Ахмети во време на преземањето на ТЦ „Соравија“ во Скопје, а „Ѓока Констракшн“ беше единствениот понудувач на тендерот за јавно-приватно партнерство за паркингот на Клиничкиот центар. Во Албанија, „ПЕ-ВЛА-КУ“ работела на обиколницата околу Тирана, а „Ѓока Констракшн“ фактички го градела тунелот Логара како подизведувач иако тендерот првично бил поништен.Албанскиот премиер Еди Рама не одговори дали ќе ја разреши Балуку, но го критикуваше СПАК дека се меша во ингеренциите на извршната власт. Одлуката е еден од најголемите удари на СПАК врз висок функционер во земјата и отвора дополнителни прашања за регионални врски, влијание и сомнителни деловни практики на компаниите кои настапуваат и во Македонија. Истрагата продолжува и се очекува проширување на мерките.

Свет | пред 1 месец

Албанија постигнува рекорд – за една година ги отвора сите преговарачки поглавја со ЕУ

Советот на Европската Унија ја објави агендата на седмата меѓувладина конференција за членството на Албанија, која ќе се одржи утре, на 17 ноември, во Брисел, пренесува „Ора њуз“.Според официјалното соопштение, конференцијата ќе започне во 20:00 часот, со Мари Бјер, министерка за европски прашања, како претседавач. По завршувањето на состанокот, најавена е прес-конференција во 21:20 часот.Во соопштението се наведува дека конференцијата ќе го означи отворањето на Групата 5 „Ресурси, земјоделство и кохезија“, која ги опфаќа следните пет преговарачки поглавја:Поглавје 11: Земјоделство и рурален развојПоглавје 12: Безбедност на храната, ветеринарни и фитосанитарни прашањаПоглавје 13: Рибарство и аквакултураПоглавје 22: Регионална политика и координација на структурни инструментиПоглавје 33: Финансиски и буџетски одредбиАлбанскиот премиер Еди Рама пред два дена го најави одржувањето на конференцијата, нагласувајќи дека ова претставува историски момент за земјата.„Со отворањето на оваа група поглавја, Албанија го постигнува невозможното — финализирање на сите преговарачки поглавја во рок од само 12 месеци. Ова е апсолутен рекорд во европската интеграција,“ изјави Рама.Отворањето на последното поглавје ја става Албанија на чекор поблиску до завршување на техничкиот дел од пристапниот процес и ја позиционира меѓу најбрзо напредувачките кандидати за членство во Европската Унија.

Свет | пред 1 месец

Њујорк тајмс: Демократијата умира, машините почнуваат да владеат – првиот експеримент е во Албанија

Додека довербата во демократските институции се урива, а вештачката интелигенција сè побрзо се развива, опасноста од предавање на човечките одлуки на машините расте. Албанија стана првата земја што направи вистински чекор кон т.н. алгократија – владеење на алгоритмите.Во септември, премиерот Еди Рама објави дека сите владини одлуки за избор на приватни добавувачи кои обезбедуваат стоки и услуги во вредност од над милијарда долари годишно ќе ги донесува вештачка интелигенција по име Диела. Со тоа, Албанија ја препушта контролата врз јавните набавки – област во која со години се соочува со длабока корупција – на систем што треба да биде „непристрасен“ и „ефикасен“.Сепак, авторите на текстот во „Њујорк тајмс“, Ерик Шмит (поранешен извршен директор на Google) и истражувачот Ендру Сорота, предупредуваат дека иако алгоритмите можат да ја зголемат ефикасноста, тие не можат да одлучуваат меѓу вредности – токму тоа што ја дефинира демократијата.Без транспарентност за тоа како Диела доаѓа до своите заклучоци и без механизам за жалби, граѓаните можат да се чувствуваат беспомошно и исклучено од процесот. „Алгократијата“ може да стане нова форма на авторитарност – тивка, но технолошки напредна.Авторите нагласуваат дека наместо да ја замениме демократијата со вештачка интелигенција, треба да ја искористиме технологијата за да ја направиме попаметна, поотворена и поодговорна. Пример за тоа е Тајван, каде преку платформата vTaiwan веќе една деценија се користат алатки базирани на ВИ за граѓански дебати и колективно одлучување.Со помош на ВИ, тајванските граѓани предлагаат и гласаат за политики, а алгоритмите само го мапираат мислењето и ги истакнуваат точките на заеднички интерес, наместо поделби. Така, демократијата не се заменува – се проширува.Но, прозорецот за такви решенија, велат авторите, се стеснува. Ако демократиите останат нефункционални, а ВИ станува сè помоќна, искушението да ѝ се препушти власта ќе расте.„Албанија можеби ќе ја искорени корупцијата или ќе создаде нова нетранспарентност. Но едно е сигурно – Диела ќе има многу следбеници“, предупредува „Њујорк тајмс“.

Свет | пред 1 месец

Пофалби за западниот сосед и критики за источниот сосед, оценки од Љубчо Георгиевски: Албанија блеска со инфраструктура, а Бугарија три децении тапка во место

Поранешниот премиер Љубчо Георгиевски во објава на „Фејсбук“ упати пофалби до Албанија за забрзаниот инфраструктурен развој, нагласувајќи дека автопатите и експресните патишта се градат со завидна динамика и квалитет. Тој посочи дека економскиот напредок на земјата е невиден во последната деценија, додека, според него, Бугарија останува единствениот сосед кој во изминатите триесет години не реализирал ниту еден инфраструктурен проект кон Македонија.Браво за Албанија! Автопатот Блаце-Приштина-Тирана веќе неколку пати го имам поминато но пред некој ден специјално отидов да го поминам автопатот Тирана-Ќафасан кој напредува со невидена брзина и експресниот пат Тирана-Дебар кој посебно ме воодушеви со живописниот предел низ кој минува но и самата изграба со многу тунели и мостови.Економскиот развој на Албанија е невиден во последните десетина години. Бугарија останува единствениот сосед кој триесет години нема никаков инфраструктурен проект изградено према Македонија.

Македонија | пред 1 месец

Албанија го претстави првиот „вештачки интелигентен кабинет“: AI министерката Диела „очекува“ 83 дигитални наследници

Албанскиот премиер Еди Рама ја шокираше јавноста со објава дека нивната министерка за вештачка интелигенција, Диела, е „бремена“ и ќе „роди“ 83 дигитални потомци – виртуелни асистенти создадени за да им помагаат на пратениците од Социјалистичката партија.Според Рама, секој од овие AI асистенти ќе биде задолжен за водење парламентарни записи, изработка на предлози за политики и анализа на податоци при донесување одлуки.„Овие деца ќе ја познаваат својата мајка“, изјави Рама, објаснувајќи дека сите 83 системи ќе бидат поврзани со централната мрежа на Диела, овозможувајќи им да соработуваат и заеднички да учат.Премиерот ја опиша иницијативата како револуционерен чекор кон создавање самoodржлив дигитален екосистем, кој ќе ја зголеми транспарентноста и ефикасноста на парламентот.Името Диела, што на албански значи сонце, не припаѓа на вистинско лице, туку на напреден систем на вештачка интелигенција, создаден специјално за албанската влада. Таа стана првата виртуелна министерка во светот, именувана во мај 2025 година.Главната задача на Диела е борба против корупцијата во државните тендери – преку алгоритми кои вршат надзор, евалуација и одлуки ослободени од човечка пристрасност. Таа ги анализира сите јавни набавки според критериуми на транспарентност, ефикасност и законитост.Рама ја нарече оваа технологија „оружје против системската корупција“, додавајќи дека „со Диела, тендерите ќе бидат 100% дигитални и проверливи“.Раминиот опис на „бремена министерка“ е, секако, симболичен: 83-те „потомци“ се AI единици, програмирани да опслужуваат пратеници, да бележат податоци, да следат говори и да генерираат извештаи во реално време.Албанија на овој начин развива поврзан систем на интелигенции што може со тек на време да еволуира во целосно автоматизиран административен модел.Веста предизвика мешани реакции.Додека дел од експертите го пофалија потегот како визионерски чекор во борбата против корупцијата, други предупредија на етички ризици – прашувајќи се кој ќе биде одговорен ако „Диела“ или нејзините „потомци“ направат грешка во одлуките.„Интелигенцијата може да биде алгоритамска, но одговорноста мора да остане човечка,“ коментираше еден европски експерт за дигитална етика.

Свет | пред 1 месец

Албанските пензионери ќе се опарат за Нова година со бонус

Владата на Албанија донесе одлука за доделување новогодишен бонус на пензионерите за што е определен фонд од 9,4 милијарди леки или 97 милиони евра.Новогодишен бонус ќе добијат околу 765.000 пензионери, поделени во две групи. Пензионерите кои имаат пензија над 20.000 леки ќе добијат бонус од 10.000, додека оние под 20.000 ќе добијат бонус од 15.000 леки.Новогодишен бонус, со идентичен износ како и овој, пензионерите добија и во декември минатата година. Додека пролетва им беше исплатен бонус во износ од 5.000 односно 10.000 леки.

Балкан | пред 2 месеци

(Видео) Се пукаше по победaта: Ова беше атмосферата во Приштина по победата на Албанија над Србија

Албанската фудбалска репрезентација синоќа ја победи Србија со 1:0, со што ги исфрли источните соседи од борбата за директен пласман на Светското првенство наредната година.Поразот предизвика разочарување меѓу илјадници српски навивачи, а тренерот Драган Стојковиќ – Пикси по натпреварот поднесе оставка.Додека во Србија владееше шок, победата на Албанија беше прославена со огромна еуфорија во Косово, особено во Приштина, каде натпреварот се следеше на плоштадите и во преполни кафулиња.По последниот свиреж на судијата, голем број граѓани излегоа на улиците за да ја прослават историската победа. Според порталот Veriu, на плоштадот „Захир Пајазити“ дошло и до инцидент, кога еден маж извлекол пиштол и испукал неколку куршуми во воздух.Полицијата веднаш реагирала и го привела осомничениот, кој со своите постапки ја загрозил безбедноста на присутните.Снимките од славјето и пукањето брзо се проширија на социјалните мрежи, а косовската полиција соопшти дека ќе преземе мерки против сите кои со оружје го нарушиле јавниот ред и мир.

Свет | пред 2 месеци

Билал Касами се гордее со синот: Младиот фудбалер ќе игра за албанската репрезентација против Ирска

Актуелниот градоначалник на Тетово и кандидат за нов мандат од коалицијата Вреди, Билал Касами, преку објава на социјалната мрежа Фејсбук сподели радосна вест поврзана со неговото семејство.„На врвот на кампањата, најубавата вест која неизмерно ме воодушеви дојде од Тирана. Мојот син, Љавдрим, доби покана од албанската фудбалска репрезентација У19 за два пријателски натпревари против Ирска. Ви благодарам!“, напиша Касами.Со ова, тој изрази гордост за успехот на својот син, кој добил шанса да го облече дресот на младинската репрезентација на Албанија.

Македонија | пред 2 месеци

(Фото) Елвис Шкамби е убиецот на албанскиот судија Астрит Калаја

Елвис Шкамби е убиецот на албанскиот судија Астрит Калаја, кој вчера го застрела во судницата, а според наводите на медиумите во Албанија, 30-годишниот Шкамби му пукал директно во срцето.Албанските медиуми, според првичните информации, пишуваат дека Шкамби не бил запрен од обезбедувањето на влезот во судот и вооружен влегол во судница.По објавување на пресудата, која според сторителот била во корист на другата страна, убиецот го извадил пиштолот и пукал директно во судијата.Веднаш потоа, тој испукал куршуми и кон Ракип и Елвис Куртај, татко и син, кои пред судот ја застапувале другата страна. Двајцата се здобиле со повреди и се во болница, но се надвор од животна опасност.

Свет | пред 2 месеци